Στον προθάλαμο του ΦΕΚ η ανάπλαση της Αγίας Τριάδας
Και με τη βούλα της υπουργού Πολιτισμού κ. Λυδίας Κονιόρδου, η περίφημη μελέτη ανάπλασης της Αγίας Τριάδας παίρνει τον δρόμο για τη θεσμοθέτηση της για να γίνει ΦΕΚ και να ξεκινήσει και επίσημα η υλοποίησή της. Με τον τρόπο αυτό σφραγίζεται η μακροχρόνια διαδρομή επεξεργασίας της μελέτης ανάπλασης μιας από τις πιο ιστορικές συνοικίες της πόλης, που πέρασε κυριολεκτικά από σαράντα κύματα, μέχρι να καταφέρει να αποκρυσταλλωθεί και να προχωρήσει η υλοποίησή της.
Η υπογραφή του Σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος που υπέγραψε η υπουργός Πολιτισμού, ανοίγει τον δρόμο για να διασφαλιστούν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων της Αγίας Τριάδας, μέσα στον πυκνοδομημένο παραδοσιακό ιστό, με σεβασμό στην προστασία και τη διατήρηση της δομής του.
Διαδικαστικά μετά την υπογραφή της κ. Κονιόρδου, η μελέτη επιστρέφει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, για να την προωθήσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας ώστε να γίνει ΦΕΚ και να θεσμοθετηθεί μετά από την πολύχρονη αναβλητικότητα της έγκρισης της.
Κεντροβαρή ρόλο στην προώθηση του οραματικού αυτού σχεδιασμού είχε ο περιβαλλοντικός σύλλογος Αγίας Τριάδας και ειδικά ο πρόεδρος του κ. Σ. Χούπας, ο οποίος κατέβαλε τεράστια προσπάθεια για την ολοκλήρωση των εγκρίσεων της μελέτης, την οποία δεν εγκατέλειψε ακόμα και στις πιο δύσκολες φάσεις όταν όλα έδειχναν ότι δεν υπάρχει καμία προθυμία για να στηριχθεί.
Με δηλώσεις του στην «Π» ο κ. Χούπας δεν κρύβει την ικανοποίησή του για την εξέλιξη αυτή, που όπως τονίζει δρομολογήθηκε μετά από σκληρή δουλειά του συλλόγου, η οποία στηρίχθηκε και από τη σημερινή δημοτική αρχή. Πλέον ανοίγει ο δρόμος για τη διατήρηση του πολεοδομικού ιστού της πόλης, πλατείες και κοινόχρηστοι χώροι θα αναδειχτούν και θα απελευθερωθούν και θα μπουν οι συντεταγμένες για την τοπική ανάπτυξη.
Πιο συγκεκριμένα οι στόχοι της μελέτης, περιληπτικά περιλαμβάνουν την ανάπλαση κοινοχρήστων χώρων και χώρων πρασίνου, η διαμόρφωση πλατωμάτων και πεζοδρόμων γύρω από δημόσια ή διατηρητέα κτίρια κατά τρόπο που να επιτυγχάνεται η ανάδειξή τους.
Επίσης περιλαμβάνουν την καθιέρωση ειδικών όρων και περιορισμών δόμησης. Οι μορφολογικοί αυτοί περιορισμοί στοχεύουν στην αναβάθμιση της αισθητικής έκφρασης του δομημένου περιβάλλοντος της περιοχής, (με πρόβλεψη αντιμετώπισης των άθλιων εικόνων με τα δάση από τις κεραίες τηλεόρασης και τα τεπόζιτα ύδρευσης στις ταράτσες, με προδιαγραφές τοποθετήσεων ηλιακών, με υπογειοποιήσεις των καλωδιώσεων των διαφόρων δικτύων.
Περιλαμβάνει ακόμα την καθιέρωση ενός περιγράμματος μορφολογικών στοιχείων των κτιρίων, για όψεις, στέγες, υλικά, κουφώματα, χρωματισμούς κ.λπ. εντός των οποίων θα κινείται οποιαδήποτε κτιριακή ή άλλη κατασκευή. Επίσης προβλέπεται η οργάνωση της κυκλοφορίας και της στάθμευσης σε συνάρτηση με τη δημιουργία πολλών πεζοδρομήσεων και τις δυνατότητες προσπέλασης των οχημάτων άμεσης ανάγκης (ασθενοφόρα, πυροσβεστική, άμεση βοήθεια κ.λπ.) που επιβάλλουν οι λόγοι πολιτικής προστασίας.
Το ιστορικό της μελέτης ανάπλασης
το υπόβαθρο δεν ήταν επαρκές για το σύνολο των πολεοδομικών ενοτήτων της Παλιάς Πόλης. Προωθήθηκε τότε κατά προτεραιότητα η αναθεώρηση του Ρυμοτομικού Σχεδίου στην πολεοδομική ενότητα της Αγ. Τριάδας, με παραδοσιακό πολεοδομικό ιστό, προκειμένου η μελέτη ανάπλασης του τμήματος αυτού της πόλης να εφαρμοστεί ως “στρατηγικό σχέδιο” για τη μελέτη αναθεώρησης του ρυμοτομικού σε ολόκληρη την πόλη.
Η αναθεώρηση του ρυμοτομικού σχεδίου της Αγ. Τριάδας κρίθηκε υποχρεωτική για εξαιρετικά σημαντικούς λόγους, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι στην περιοχή ισχύει το ρυμοτομικό του 1936, το οποίο προβλέπει ευρύτατες ρυμοτομήσεις. Σύμφωνα με αυτό, ρυμοτομείται το μεγαλύτερο μέρος των ιδιοκτησιών (πολλές εξαφανίζονται) με συνέπεια να κινδυνεύει να εξαφανιστεί η έννοια του ιστορικού τοπικού κέντρου και να καταστραφεί ο αξιόλογος παραδοσιακός ιστός της Αγ. Τριάδας.
Επίσης, ρυμοτομούνται αξιόλογα μεμονωμένα κτίσματα ή και οικιστικά σύνολα, χαρακτηριστικά δείγματα οθωμανικής νέο-οθωμανικής, λαϊκής, εκλεκιστικής, νεοκλασικής και νεώτερης αρχιτεκτονικής. Ωστόσο, η μελέτη εδώ και μια δεκαετία έχει γίνει μπαλάκι του πινγκ πόνγκ, ανάμεσα στα Υπουργεία Πολιτισμού και ΠΕΚΑ (πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ), τα οποία αδυνατούσαν να συμφωνήσουν σε κεντροβαρή ζητήματα που αφορούν τη μελέτη ανάπλασης.
Από το 2005 οπότε αναρτήθηκε η πρόταση τροποποίησης της, η μελέτη τα μόνα βήματα που κατάφερε να διανύσει, ήταν να συζητηθεί τρεις φορές στο ΚΑΣ Κεντρ. Αρχαιολογικό Συμβούλιο) και δύο φορές στις επιτροπές ΚΕΣΥΠΟΘΑ του ΥΠΕΚΑ. Και τα βήματα αυτά έγιναν μετά από τιτάνιους αγώνες και ισχυρότατες πιέσεις του Περιβαλλοντικού Συλλόγου Αγ. Τριάδας, ο οποίος έκανε παρεμβάσεις με προτάσεις του στις συνεδριάσεις των Συμβουλίων, επιδιώκοντας όσο το δυνατόν καλύτερα αποτελέσματα.