Την έντονη δυσαρέσκεια των δικηγόρων του Ηρακλείου για την κατάσταση που έχει προκληθεί από τις αρχές Ιουλίου 2024 μέχρι σήμερα στα Αρχειοφυλακεία Ηρακλείου, Μοιρών και Χερσονήσου εξαιτίας της ταυτόχρονης και μαζικής απομάκρυνσης των φυσικών τους αρχείων για τη σάρωση και ψηφιοποίησή τους, εξέφρασαν οι εκπρόσωποι του κλάδου σε συναντήσεις που είχαν με τον υπεργολάβο που έχει αναλάβει το έργο της σάρωσης των αρχείων των καταργηθέντων Υποθηκοφυλακείων Κρήτης για το Εθνικό Κτηματολόγιο.
Συγκεκριμένα προκλήθηκε σύσκεψη με πρωτοβουλία της Διοίκησης του Δικηγορικού Συλλόγου Ηρακλείου με εκπροσώπους της εταιρείας η οποία έχει αναλάβει ως υπεργολάβος το έργο της σάρωσης των αρχείων των καταργηθέντων Υποθηκοφυλακείων Κρήτης για το Εθνικό Κτηματολόγιο.
Σε αυτές τις συναντήσεις παραβρέθηκε και η Προϊσταμένη του Κτηματολογίου Κρήτης κ. Στρατονίκη Κόπακα ως εκπρόσωπος του Ν.Π.Δ.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
Κατά τις συναντήσεις εκφράστηκε στους εκπροσώπους του υπεργολάβου, η έντονη δυσαρέσκεια των δικηγόρων του Ηρακλείου για την κατάσταση που έχει προκληθεί στα Αρχειοφυλακεία εξαιτίας της ταυτόχρονης και μαζικής απομάκρυνσης των φυσικών τους αρχείων για τη σάρωση και ψηφιοποίησή τους.
Η ενέργεια αυτή προκάλεσε την πλήρη αδυναμία ελέγχου τίτλων, συνεπώς την αδυναμία διενέργειας οποιασδήποτε εμπράγματης δικαιοπραξίας, έκδοσης πιστοποιητικών και εγγραφής βαρών για χρονικό διάστημα σχεδόν τριών μηνών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις συναλλαγές των πολιτών, τη χορήγηση δανείων και τη δυνατότητα σύνταξης αγωγών και συζήτησης υποθέσεων στον Ν. Ηρακλείου, ενώ ταυτόχρονα εξαντλείται η προθεσμία για τη διόρθωση των αρχικών εγγραφών του Κτηματολογίου που, επί του παρόντος, εκπνέει στις 30-11-2024.
Επίσης επισημάνθηκε από τη Διοίκηση του Δικηγορικού Συλλόγου, ότι η εν μέρει ψηφιοποίηση των εγγράφων καθιστά σε αυτή τη φάση τη λειτουργία της εφαρμογής της απομακρυσμένης θέασης αρχείων archive.ktimatologio.gr και της χρήσης αυτής από τους δικηγόρους ατελέσφορη και τον νομικό έλεγχο αδύνατο ή επισφαλή.
Τέλος, ζητήθηκε από τους εκπροσώπους του υπεργολάβου να δοθεί συγκεκριμένο και δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα ενεργειών για την ομαλοποίηση της κατάστασης.
Από την πλευρά τους οι εκπρόσωποι του αναδόχου αφού ανέλυσαν τη διαδικασία που ακολουθείται για την ψηφιοποίηση των αρχείων (παραλαβή, σάρωση, επαναβιβλιοδέτηση, δειγματοληπτικός έλεγχος από τον τεχνικό σύμβουλο, παράδοση) ενημέρωσαν ότι μέχρι τώρα για τα ανωτέρω αναφερόμενα σημεία και συγκεκριμένα για την περίπτωση του Αρχειοφυλακείου Ηρακλείου έχουν ήδη ψηφιοποιηθεί 4.306 τόμοι μεταγραφών/υποθηκών, που αντιστοιχούν σε 3.867.540 σελίδες και αφορούν το σύνολο τού προς Ψηφιοποίηση αρχείου 1975 – 2024 και έχουν ήδη παραδοθεί (μέχρι την 27-9-2024) οι 1.152 τόμοι σε φυσική μορφή, για δε τα Υποθηκοφυλακεία Μοιρών και Χερσονήσου έχει ήδη ψηφιοποιηθεί το σύνολο του αρχείου, ήτοι 751.600 σελίδες και 850.830 σελίδες αντίστοιχα, για τις οποίες πρέπει να ολοκληρωθεί ο έλεγχος από την πλευρά του τεχνικού συμβούλου του έργου.
Τέλος δεσμεύτηκαν περαιτέρω από την πλευρά τους ότι θα γίνει ό,τι απαιτηθεί προκειμένου να διευκολυνθούν οι δικηγόροι στην άσκηση των καθηκόντων τους.
Υποθηκοφυλακείο Ηρακλείου
Στο πλαίσιο αυτό ανακοινώθηκε ότι μέχρι την Παρασκευή 5/10 θα έχει επιστραφεί στο Αρχειοφυλακείο Ηρακλείου το σύνολο των τόμων που έχει παραληφθεί (βιβλία μεταγραφών/υποθηκών, ετών 1975 – 2024).
Οι καρτέλες ανεύρεσης ευρετηρίων θα παραμείνουν στο Αρχειοφυλακείο Ηρακλείου. Από τώρα και στο εξής η παραλαβή για τη σάρωση των ευρετηρίων και βιβλίων βαρών, διεκδικήσεων και κατασχέσεων θα γίνεται τμηματικά (με καταγραφή αυτών που παραλαμβάνονται βάσει της μέχρι σήμερα διαδικασίας) η δε επιστροφή τους στο Αρχειοφυλακείο θα γίνεται εντός πέντε (5) εργασίμων ημερών.
Για την εξυπηρέτηση των δικηγόρων και των συναλλασσόμενων από τη Δευτέρα 30/9 θα εγκατασταθούν από τον υπεργολάβο, εντός του Αρχειοφυλακείου Ηρακλείου ακόμη τέσσερις σταθμοί εξυπηρέτησης, φτάνοντας έτσι τους έξι (6) σταθμούς εξυπηρέτησης, όπου υπάλληλοί του υπεργολάβου θα παρέχουν τη δυνατότητα στους δικηγόρους ηλεκτρονικού ελέγχου ή χορήγησης ατελώς ηλεκτρονικών αντιγράφων των σαρωμένων αρχείων (πχ. συμβολαίων ή μερίδων), για την απρόσκοπτη διεξαγωγή ελέγχου τίτλων.
Για τον ίδιο ακριβώς λόγο ένας (1) σταθμός εξυπηρέτησης θα εγκατασταθεί στο Κτηματολογικό Γραφείο Ηρακλείου.
Υποθηκοφυλακείο Χερσονήσου
Όπως προκύπτει το ηλεκτρονικό αρχείο που αυτό διέθετε για την ανεύρεση των ευρετηρίων, θα είναι διαθέσιμο για τους δικηγόρους στο Αρχειοφυλακείο Ηρακλείου, από 30-9-2024.
Τα αλφαβητικά ευρετήρια του υποθηκοφυλακείου Χερσονήσου θα μεταφερθούν στο Αρχειοφυλακείο Ηρακλείου για να είναι διαθέσιμα στους συναδέλφους, από 30-9-2024.
Η εξυπηρέτηση των δικηγόρων για έλεγχο τίτλων ή χορήγηση ηλεκτρονικών αντιγράφων των σαρωμένων αρχείων (το σύνολο των βιβλίων του υποθηκοφυλακείου Χερσονήσου) θα γίνεται στο Αρχειοφυλακείο Ηρακλείου και τους έξι (6) σταθμούς του υπεργολάβου κατά τα ανωτέρω.
Υποθηκοφυλακείο Μοιρών
Οι καρτέλες και τα αλφαβητικά ευρετήρια του υποθηκοφυλακείου Μοιρών (ως φυσικά αρχεία) θα μεταφερθούν στο Αρχειοφυλακείο Ηρακλείου και θα είναι διαθέσιμα στους συναδέλφους, από 30-9-2024.
Η εξυπηρέτηση των δικηγόρων για έλεγχο τίτλων ή χορήγηση ηλεκτρονικών αντιγράφων των σαρωμένων αρχείων (το σύνολο των βιβλίων του υποθηκοφυλακείου Μοιρών) θα γίνεται επίσης στο Αρχειοφυλακείο Ηρακλείου, από τους έξι σταθμούς του υπεργολάβου κατά τα ανωτέρω.
Σφοδρή αντίδραση από την Δικηγορική Προοπτική για το Κτηματολογικό Γραφείο
Τη σφοδρή αντίδραση της παράταξης «Δικηγορική Προοπτική» για την όλη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε με την οριστική κατάργηση επτά Υποθηκοφυλακείων του Ηρακλείου (Αρχανών, Αρκαλοχωρίου, Ηρακλείου, Καστελίου, Πύργου, Μοιρών και Χερσονήσου), ώστε να ενταχθούν στο Κτηματολογικό Γραφείο Κρήτης και να υπαχθούν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Η παράταξη επισημαίνει ότι η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί είναι χαοτική και επικίνδυνη καθώς το τεράστιο έργο της σάρωσς, δεν ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί εγκαίρως. Η κατάσταση στα Υποθηκοφυλακεία έχει ως αποτέλεσμα, εδώ και τρεις μήνες να μην μπορεί να γίνει καμία έρευνα τίτλων, να μην μπορεί να εκδοθεί κανένα αντίγραφο και κανένα πιστοποιητικό.
Η παράταξη ζητά να ληφθούν άμεσα τα αναγκαία μέτρα, προκειμένου να λυθούν τα αμέτρητα προβλήματα στην λειτουργία του Κτηματολογικού Γραφείου Κρήτης και ανακοινωθεί άμεσα η παράταση της προθεσμίας που αφορά στην οριστικοποίηση των αρχικών εγγραφών και την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης.
Με σχετική ανακοίνωσή της η παράταξη σημειώνει ότι τρεις μήνες μετά τα εγκαίνια του νέου «αναβαθμισμένου» Κτηματολογικού Γραφείου Κρήτης, που πραγματοποιήθηκαν παρουσία του υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνου Κυρανάκη.
«Ο Υφυπουργός τότε μας είχε ανακοινώσει ότι σταματά πλέον η ταλαιπωρία των πολιτών και των επαγγελματιών, αφού το Κτηματολόγιο μπαίνει σε μια νέα ψηφιακή εποχή, με την «επιτάχυνση» και «απλοποίηση» των διαδικασιών. Στόχος της Κυβέρνησης είναι: «Να ξεκινήσει ο Σεπτέμβρης με μηδενικές εκκρεμότητες!».
Ωστόσο, η πραγματικότητα διέψευσε κάθε προσδοκία! Από την 1η-07-2024 έως τα τέλη Σεπτεμβρίου καταργήθηκαν οριστικά επτά Υποθηκοφυλακεία του νομού Ηρακλείου (Αρχανών, Αρκαλοχωρίου, Ηρακλείου, Καστελίου, Πύργου, Μοιρών και Χερσονήσου), ώστε να ενταχθούν στο Κτηματολογικό Γραφείο Κρήτης και να υπαχθούν στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Το μεγαλεπήβολο σχέδιο της Κυβέρνησης, ήταν, εν μία νυκτί, όλα να γίνουν ψηφιακά! Πράγματι, «εν μία νυκτί» και εντελώς απροειδοποίητα εξαφανίστηκε για να σταλεί για σάρωση σχεδόν όλο το αρχείο του Υποθηκοφυλακείου Ηρακλείου που περιλαμβάνει και τον μεγαλύτερο όγκο του νομού, ενώ δεν υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στα υπόλοιπα Υποθηκοφυλακεία.
Σήμερα, τρεις μήνες μετά, επικρατεί το χάος καθώς ως ήταν αναμενόμενο, το τεράστιο έργο της σάρωσης δεν ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί εγκαίρως. Η κατάσταση στα Υποθηκοφυλακεία, έχει ως αποτέλεσμα, εδώ και τρεις μήνες να μην μπορεί να γίνει καμία έρευνα τίτλων, να μην μπορεί να εκδοθεί κανένα αντίγραφο και κανένα πιστοποιητικό.
Πλήγμα έχει υποστεί η τοπική οικονομία
Ενόσω επικρατεί αυτή η κατάσταση, τονίζει η παράταξη έχουν παγώσει όλες οι μεταβιβάσεις ακινήτων, η τοπική οικονομία έχει υποστεί τεράστιο οικονομικό πλήγμα, συμβολαιογράφοι, δικηγόροι και μηχανικοί δεν μπορούν να εργαστούν και επιχειρηματίες αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας, καθώς λόγω της αδυναμίας εγγραφής προσημειώσεων υποθηκών, οι τράπεζες δεν μπορούν να εκταμιεύσουν δάνεια.
Το αρχείο των Υποθηκοφυλακείων Χερσονήσου και Μοιρών, που παραδόθηκε πριν λίγες ημέρες, μετά από δυόμισι μήνες καθυστέρηση, είναι εντελώς ελλιπές, ενώ η ηλεκτρονική πλατφόρμα, δια της οποίας έχουμε πρόσβαση σε αυτό, είναι δυσλειτουργική.
Ταυτόχρονα με τα παραπάνω, οι εκκρεμότητες του Κτηματολογικού Γραφείου Ηρακλείου αντί να μειώνονται (πόσω δε μάλλον να μηδενίζονται), όλο ένα και διογκώνονται. Το νέο «Κτηματολογικό Γραφείο Κρήτης», στο οποίο έχουν ενσωματωθεί τα καταργημένα Υποθηκοφυλακεία Ηρακλείου, Μοιρών και Χερσονήσου και επίκεινται τα υπόλοιπα, έχει ελάχιστους υπαλλήλους, οι οποίοι προφανώς αδυνατούν να ανταποκριθούν στον τεράστιο όγκο εργασιών, με αποτέλεσμα να υπάρχει δραματική αναμονή στην καταχώρηση εγγραπτέων πράξεων, στην έκδοση πιστοποιητικών και αντιγράφων.
Επίσης, το σύστημα καταχώρησης πράξεων, το βασικό εργαλείο λειτουργίας του γραφείου υπολειτουργεί, με αποτέλεσμα συχνά να εξυπηρετεί μόνο ένας από τους δύο υπαλλήλους. Πολίτες και επαγγελματίες, επισκέπτονται καθημερινά το Γραφείο και φεύγουν άπραγοι και απεγνωσμένοι. Ουδείς δε γνωρίζει πότε θα ομαλοποιηθεί η κατάσταση αυτή, καθώς η Κυβέρνηση και οι αρμόδιοι δεν φαίνεται να θεωρούν ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα στη λειτουργία του Γραφείου.
Αποκορύφωμα όλων, είναι η λήξη της προθεσμίας διόρθωσης των αρχικών κτηματολογικών εγγραφών και της κτηματογράφησης στις 30-11-2024. Συγκεκριμένα, όλες οι διορθώσεις που αφορούν στα ακίνητα που βρίσκονται στην περιοχή του λειτουργούντος Κτηματολογίου, καθώς και η κτηματογράφηση όλων των ακινήτων που βρίσκονται στην περιφερειακή ενότητα Ηρακλείου, θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι την παραπάνω προθεσμία.
Η Κυβέρνηση, πιέζει ασφυκτικά προς αυτήν την κατεύθυνση, προκειμένου να εξασφαλίσει την εκταμίευση των σχετικών ευρωπαϊκών πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Προσπαθεί δε να μας πείσει ότι, επιστρατεύοντας την τεχνητή νοημοσύνη, θα ολοκληρώσει ένα έργο που έχει αναλάβει εδώ και δεκαετίες, με το πάτημα ενός κουμπιού.
Ωστόσο, διερωτώμαστε, πώς δικηγόροι και μηχανικοί θα αναλάβουν και θα προχωρήσουν σε δικαστικές και εξωδικαστικές διαδικασίες διόρθωσης των ακινήτων του λειτουργούντος Κτηματολογίου και υποβολή δηλώσεων των κτηματογραφούμενων ακινήτων, ενόσω αδυνατούν να έχουν πρόσβαση σε τίτλους ιδιοκτησίας;
Πώς θα οριστικοποιηθούν οι αρχικές κτηματολογικές εγγραφές, ενώ, δύο μήνες πριν τη λήξη της προθεσμίας, εκκρεμούν πάνω από δυο χιλιάδες αιτήσεις και αγωγές που ο χρόνος της οριστικής καταχώρησής τους υπερβαίνει το έτος;
Πώς είναι δυνατόν να «κλείσουν» οι εκκρεμείς πράξεις, όταν οι δικηγόροι που θα στελεχώσουν το μητρώο νομικών εισηγητών (που δημιουργήθηκε για να συμβάλλει στην αποσυμφόρηση), ακόμα δεν έχουν προσληφθεί ή όσοι έχουν προσληφθεί, αντιμετωπίζουν τεράστιες τεχνικές δυσκολίες και καθυστερήσεις στην πληρωμή τους.
Πώς είναι δυνατόν η τρέχουσα κτηματογράφηση των ακινήτων της περιφερειακής ενότητας Ηρακλείου (υπόλοιπος Δήμος Ηρακλείου και Δήμοι Μαλεβιζίου και Χερσονήσου) να ολοκληρωθεί χωρίς προανάρτηση και ανάρτηση των εμπράγματων δικαιωμάτων των πολιτών;
Με βάση όλα τα παραπάνω, σημειώνει η «Δικηγορική Προοπτική» είναι προφανές ότι η Κυβέρνηση έχει ανάγει το έργο της «ολοκλήρωσης» του Κτηματολογίου, σε αυτοσκοπό, που πρέπει να υλοποιηθεί πάση θυσία και με κάθε κόστος.
Για μία ακόμα φορά, τα αποτελέσματα της πρόχειρης, άτακτης και χωρίς κανέναν σχεδιασμό πολιτικής τους, αποβαίνουν σε βάρος των πολιτών, που κινδυνεύουν να χάσουν το δικαίωμα να τακτοποιήσουν τις ιδιοκτησίες τους και των επαγγελματιών που καλούνται να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε καθεστώς πίεσης και ανασφάλειας.
Οι δε συνάδελφοι δικηγόροι, καθημερινά εκτίθενται στους εντολείς τους, αφού έχουν αναλάβει δεκάδες εμπράγματες υποθέσεις που αδυνατούν να ολοκληρώσουν.