Τις περισσότερες φορές, όταν αναφερόμαστε στον πλούτο της Κρήτης, εστιάζουμε κυρίως σε τομείς όπως το φυσικό περιβάλλον, ο πρωτογενής τομέας και ο πολιτισμός της. Ωστόσο, υπάρχει μια ακόμα πολύ σημαντική πτυχή αυτού του πλούτου και αναφέρομαι στα οικοσυστήματα καινοτομίας που έχουν αναπτυχθεί στο νησί. Με επίκεντρο τα πανεπιστημιακά της ιδρύματα, αλλά και ανεξάρτητες πρωτοβουλίες, η Κρήτη αναδεικνύεται σε ένα εργαστήριο γνώσης και καινοτομίας.
Τα παραδείγματα πολλά: από το data center «Κνωσός» που λειτουργεί στις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Κρήτης μέχρι το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, που αποτελεί την αιχμή του δόρατος ολόκληρης της χώρας στο πεδίο της έρευνας. Και το πιο σημαντικό είναι πως μέσα από τα οικοσυστήματα αυτά διαμορφώνονται επαγγελματίες και επιστήμονες υψηλής εξειδίκευσης και, μάλιστα, σε τομείς οι οποίοι διαρκώς κερδίζουν έδαφος και ζήτηση.
Το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Πολυτεχνείο Κρήτης και το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο επιβεβαιώνουν καθημερινά στο πεδίο αυτό που συνήθιζε να λέει ο Μιχάλης Δερτούζος, ότι οι Έλληνες μπορούμε να γίνουμε πάρα πολύ καλοί στην ανάπτυξη λογισμικού, χάρη στον τρόπο σκέψης μας. Κυρίως, όμως, δείχνουν τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε στην προσπάθειά μας να βρεθούμε στην πρώτη γραμμή των τεχνολογικών εξελίξεων.
Οι αριθμοί δείχνουν τον στόχο: σύμφωνα με μελέτες, μέχρι το 2030 θα χρειαζόμαστε περίπου 16.000 πληροφορικούς τον χρόνο. Αυτή τη στιγμή παράγουμε τους μισούς. Γίνεται, λοιπόν, εύκολα κατανοητό ότι πρέπει να δώσουμε έμφαση σε όσα θα δώσουν τη δυνατότητα στο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας να αποκτήσει τις δεξιότητες που επιτάσσουν οι τεχνολογικές εξελίξεις.
Για μια τέτοια πρωτοβουλία βρισκόμαστε ξανά στην Κρήτη: για την υπογραφή ενός πολύ σημαντικού μνημονίου συνεργασίας μεταξύ του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής και του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας. Μέσα από αυτή τη συμφωνία, οι δύο φορείς πρόκειται να αναπτύξουν συνέργειες με αντικείμενο τη χάραξη εκπαιδευτικών και ερευνητικών πολιτικών στον τομέα της καινοτομίας και της τεχνολογίας.
Πιστεύουμε ότι η συνεργασία αυτή θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς την ενίσχυση της εκπαίδευσης και της έρευνας στην Ελλάδα και την ενθάρρυνση καινοτόμων πρωτοβουλιών. Και παράλληλα, μέσα από τις κοινές δράσεις των δύο φορέων, είμαστε πεπεισμένοι ότι θα αναδειχθεί η σπουδαιότητα της επένδυσης στο STEM (επιστήμη, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά), ενθαρρύνοντας έτσι περισσότερους υποψήφιους φοιτητές να επιλέξουν αυτό το πεδίο.
Η τεχνογνωσία του ΙΤΕ χάρη στα σαράντα χρόνια που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της πρωτοπορίας, θα μας βοηθήσει σημαντικά να αναβαθμίσουμε στοχευμένα και ριζικά τον τρόπο που προσεγγίζουμε τόσο την ίδια τη διδασκαλία, όσο και τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε στην εκπαίδευση, αλλά και την ίδια τη διδακτέα ύλη. Και, βέβαια, θα μας επιτρέψει να επενδύσουμε περισσότερα στην έρευνα, η οποία θα δημιουργήσει προστιθέμενη αξία για τα ακαδημαϊκά μας ιδρύματα και για την κοινωνία.
Η συνεργασία αυτή είναι ένα δείγμα της «μεγάλης εικόνας» που θέλουμε να συνδέσουμε στο πεδίο της εκπαίδευσης και της έρευνας. Φιλοσοφία μας είναι η ενθάρρυνση και η ενίσχυση των συνεργειών μεταξύ ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, φορέων και οικοσυστημάτων καινοτομίας. Μέσα από αυτές τις συμπράξεις, η δυναμική που θα αναπτύσσεται δεν θα συνιστά απλό άθροισμα των επί μέρους δυνατοτήτων, αλλά γινόμενό τους, καθώς η ανταλλαγή καλών πρακτικών και τεχνογνωσίας αλλά και η διαρκής αλληλεπίδραση θα λειτουργούν πολλαπλασιαστικά.
Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες ώστε σύντομα η Ελλάδα να είναι σε θέση να παράγει το επαγγελματικό και επιστημονικό προσωπικό που μας χρειάζεται για να πάμε τη χώρα μπροστά χωρίς να αφήσουμε κανέναν πίσω. Και αυτό προϋποθέτει σημαντική και συστηματική προσπάθεια για την απόκτηση νέων δεξιοτήτων, αλλά και την καλλιέργεια μιας κουλτούρας διαρκούς αναβάθμισης των δεξιοτήτων μας. Για να το πούμε κωδικοποιημένα, στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης η μάθηση είναι εξ ορισμού δια βίου και πρέπει να είναι προσανατολισμένη στις τεχνολογικές εξελίξεις.
Όλα όσα επιτυγχάνονται καθημερινά εδώ χάρη στη γνώση, τη σκληρή δουλειά, τη δημιουργική προσέγγιση και την αγάπη των ανθρώπων του ΙΤΕ μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν για εμάς πυξίδα και πρόκληση ώστε να τα καταστήσουμε κανόνα όχι μόνο στην Κρήτη, αλλά και σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Η χώρα μας διαθέτει όλες τις προδιαγραφές για να αναδειχθεί σε διεθνές ερευνητικό κέντρο και είμαστε αποφασισμένοι να επενδύσουμε σε ό,τι θα μας βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτές τις ημέρες με το μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ ΙΕΠ και ΙΤΕ συντελείται ένα σπουδαίο πρώτο βήμα, του οποίου το αποτύπωμα είμαι βέβαιος ότι πολύ σύντομα θα είναι ορατό στην εκπαιδευτική και ερευνητική καθημερινότητα.
* Ο Κυριάκος Πιερρακάκης είναι υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού βουλευτής Α΄ Αθηνών