Επηρεάζουν και σε ποιο βαθμό τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τη συμπεριφορά των νέων; Μία υπόθεση που αποκαλύπτει σήμερα η «Π» αποδεικνύει ότι ο βαθμός επηρεασμού των ανηλίκων – στη συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται για έφηβους- είναι σημαντικός και μάλιστα μπορεί να οδηγήσει σε πράξεις μιμητισμού με δυσάρεστα αποτελέσματα, τόσο για τους ίδιους όσο και για το οικογενειακό, αλλά και το σχολικό τους περιβάλλον. Πρόκειται για ένα περιστατικό που απασχόλησε πριν από λίγο καιρό την Αστυνομία και τη Δικαιοσύνη, το οποίο, όμως, δεν έγινε γνωστό για ευνόητους λόγους.
Μία ολιγομελής παρέα μαθητών λυκείου έκανε άνω -κάτω με την πράξη της το σχολείο όπου φοιτά και μάλιστα χρειάστηκε να επέμβει η Αστυνομία για να δοθεί τέλος στην αναστάτωση που υπήρξε, ενώ οι πρωτεργάτες συνελήφθησαν και σχηματίστηκε δικογραφία σε βάρος τους.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή… Πριν από λίγες ημέρες ο διευθυντής λυκείου του νησιού δέχτηκε στις 10.30 το πρωί, ημέρα κατά την οποία το σχολείο λειτουργούσε, ένα τηλεφώνημα. Στην άλλη άκρη της γραμμής το άτομο που επικοινώνησε με το σχολείο ανέφερε ότι έχει τοποθετηθεί βόμβα στο σχολείο, η οποία επρόκειτο να εκραγεί άμεσα.
Όπως ήταν αναμενόμενο σήμανε συναγερμός. Μαθητές και καθηγητές εγκατέλειψαν άρον-άρον τις τάξεις τους, η Αστυνομία απέκλεισε τον χώρο και μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, στο σημείο βρέθηκε πυροτεχνουργός, ο οποίος ερεύνησε όλο το κτήριο, μέχρις ότου να αποκλειστεί το ενδεχόμενο της τοποθέτησης εκρηκτικού μηχανισμού. Αν και από την αρχή όλοι πίστευαν ότι πρόκειται για φάρσα, ωστόσο το θέμα έπρεπε να ελεγχθεί για παν ενδεχόμενο.
Δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι τις επόμενες ημέρες το ίδιο το σχολείο θέλησε να ερευνήσει το θέμα και οι καθηγητές διαμήνυσαν προς όλους τους μαθητές ότι ο φαρσέρ θα βρεθεί μετά την άρση του τηλεφωνικού απορρήτου που έχει ζητηθεί να γίνει.
Πράγματι, ο φαρσέρ βρέθηκε… Ήταν ένα από τα παιδιά που φοιτούν στο σχολείο, το οποίο από μόνο του πήγε και ομολόγησε την πράξη του, ζητώντας ειλικρινώς συγνώμη γι’ αυτό που έκανε. Μαζί του συνελήφθησαν και δύο συμμαθητές του, μεταξύ αυτών και ο κάτοχος του κινητού τηλεφώνου από το οποίο, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, έγινε η κλήση-φάρσα. Να σημειωθεί ότι το παιδί που είχε το κινητό τηλέφωνο φαίνεται να μην γνώριζε για τη φάρσα, ξεγελάστηκε κι εκείνο, όταν ο συμμαθητής του ζήτησε το κινητό του για να κάνει ένα αθώο τηλεφώνημα, το οποίο τελικώς μόνο αθώο δεν ήταν.
Tiktok
Η υπόθεση πήρε τη διάσταση στο βαθμό που μπορεί να πάρει ένα τέτοιο περιστατικό σε μία κλειστή κοινωνία σε χωριό του νησιού. Το ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι κυρίως οι λόγοι που έκαναν τον ανήλικο να τηλεφωνήσει στο διευθυντή του και να του πει ότι έχει βάλει βόμβα στο σχολείο του.
Το συγκεκριμένο παιδί, όπως αποκάλυψε στους γονείς, τους καθηγητές αλλά και στους φίλους του, το έκανε, όπως είπε γιατί είδε κάτι αντίστοιχο στο tiktok! «Είδα μια τέτοια φάρσα, δεν έκρινα ότι είναι κάτι κακό και δεν υπήρξαν συνέπειες σε αυτή την περίπτωση» φέρεται να είπε στους οικείους του.
Ο συγκεκριμένος μαθητής, όπως λένε άτομα που τον γνωρίζουν, είναι ένα παιδί που δεν έχει παραβατική συμπεριφορά και μάλιστα ένιωσε πολύ άσχημα για την πράξη του, αμέσως μόλις κατάλαβε το μέγεθος της αναστάτωσης που προκάλεσε.
Η σύλληψη των παιδιών που ενεπλάκησαν στην υπόθεση αφορούσε στο αδίκημα της διατάραξης λειτουργίας υπηρεσίας και σε βάρος τους σχηματίστηκε δικογραφία από το αστυνομικό τμήμα της περιοχής τους.
Τι λένε οι ειδικοί
Η ψυχολόγος και υποψήφια διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής Κρήτης Ελένη Καζαντζάκη μάς μιλάει για τον βαθμό που επηρεάζονται τα παιδιά σήμερα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δίνει συμβουλές στους γονείς για το πώς θα πρέπει να πράξουν.
Σύμφωνα με την ίδια, η νέα πραγματικότητα που έφερε η πανδημία και η «αναγκαστική» σχεδόν καθολική χρήση του διαδικτύου σε εργασία και εκπαίδευση οδήγησε τα παιδιά και τους εφήβους στη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών περισσότερο από κάθε άλλη φορά.
Ειδικοί και γονείς εκφράζουν έντονες ανησυχίες για το πότε, πώς και αν θα επανέλθει ξανά η ισορροπία μεταξύ πραγματικής και ψηφιακής ζωής.
«Οι ψυχολόγοι δεχόμαστε στα γραφεία μας όλο και πιο συχνά γονείς που ανησυχούν για τη σωματική και ψυχική υγεία των παιδιών τους, καθώς η πολύωρη χρήση του διαδικτύου έχει κάνει τα παιδιά πιο νευρικά και εσωστρεφή αλλά έχει επιφέρει και σωματικά συμπτώματα όπως πονοκεφάλους και οφθαλμικές ενοχλήσεις.
Επιπρόσθετα, ανησυχητική είναι η απόκτηση νέων συνηθειών όπως η συνομιλία με χρήστες που πιθανόν δεν γνωρίζουν στην πραγματική ζωή, το online gaming, αλλά και οι ακραίες περιπτώσεις επικίνδυνων δοκιμασιών που συναντάμε σε συγκεκριμένες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης».
Από την άλλη, οι πλατφόρμες κοινωνικές δικτύωσης έχουν κατακλυστεί από συγκεκριμένα πρότυπα εμφάνισης και συμπεριφοράς, η επιρροή των οποίων οδηγεί αγόρια και κορίτσια που βρίσκονται σε μια κρίσιμη ηλικιακά περίοδο όπως είναι η εφηβεία, σε αμφισβήτηση του εαυτού τους, σε χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση και κάποιες φορές δρουν ως παράγοντες εκλυτικοί ή επιδείνωσης σε υπάρχοντα θέματα διατροφικών διαταραχών.
Οι έφηβοι κυρίως, αλλά και τα μικρότερα παιδιά, χρησιμοποιούν το διαδίκτυο γιατί τους προσφέρει μια διέξοδο από της ψυχοπιεστικές καταστάσεις της καθημερινότητας, τους κάνει να ξεχνιούνται, να χαλαρώνουν και να βγαίνουν για λίγο από την πραγματικότητα, τις ανησυχίες και τα δύσκολα συναισθήματα που πιθανόν αντιμετωπίζουν.
Η τεχνολογία έχει φέρει την πληροφορία κοντά μας πιο άμεσα και γρήγορα από ποτέ και η χρήση ψηφιακών διαδραστικών εργαλείων φαίνεται πως έχει θετική επίδραση στη μάθηση και στην ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων.
Η χρήση λοιπόν ψηφιακών τεχνολογιών δεν έχει μόνο αρνητικές συνέπειες αλλά και αρκετά οφέλη αρκεί να χρησιμοποιείται σωστά και πάντα με επίβλεψη και καθοδήγηση των γονιών.
Οι συμβουλές που δίνει η κα Καζαντζάκη για τους γονείς:
- Θέτουμε σε συμφωνία με το παιδί μας κοινούς κανόνες στο χρόνο και στο περιεχόμενο των διαδικτυακών του περιηγήσεων.
- Εξηγούμε στο παιδί την έννοια του «διαδικτυακού φίλου» και γιατί πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικά με ανθρώπους που προσπαθούν να τα προσεγγίσουν. Τους επισημαίνουμε πως δεν δέχονται ποτέ ως φίλους αγνώστους, δεν δίνουν πληροφορίες για το σπίτι, τη γειτονιά ή το σχολείο τους, δεν στέλνουν φωτογραφίες τους και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να συναντήσουν κάποιον άγνωστο. Ενημερώστε τα πως αν τους ζητηθεί κάτι από τα παραπάνω πρέπει να απευθυνθούν αμέσως σε εσάς ή σε κάποιον εκπαιδευτικό του σχολείου τους.
- Δεν επιτρέπουμε στα παιδιά να κατεβάζουν περιεχόμενο χωρίς την έγκρισή μας και ειδικότερα για τα μικρότερα παιδιά απαιτείται να υπάρχει προστασία και κλείδωμα της πρόσβασης στο διαδίκτυο.
- Κρατάμε ανοιχτές τις πόρτες επικοινωνίας με τα παιδιά μας και συζητάμε μαζί τους για θέματα επικίνδυνων δοκιμασιών που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο αλλά και για τα ψεύτικα, τις περισσότερες φορές πρότυπα που προωθούνται στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
- Ενθαρρύνουμε εναλλακτικές και εκπαιδευτικές μορφές χρήσης του διαδικτύου, όπως η εικονική περιήγηση σε μουσεία και ταξιδιωτικούς προορισμούς μέσω τεχνολογιών εικονικής πραγματικότητας.
- Εφαρμόζουμε εργαλεία γονικού ελέγχου και δείχνουμε στο παιδί πώς να χρησιμοποιεί το report και το block.