Την ιδιαίτερη σύνδεση της Κρήτης με τη Γερμανία, μέσω του Αστεροσκοπείου του Σκίνακα, μνημόνευσε μιλώντας στην «Π» ο Γερμανός πρέσβης στην Αθήνα, Αντρέας Κιντλ, με την ευκαιρία της σημερινής του επίσκεψης, για την αλλαγή σκυτάλης στο τοπικό προξενείο.
Ο Γερμανός διπλωμάτης μάς θυμίζει τη συμβολή του Ινστιτούτου Max Planck στην ίδρυση του Αστεροσκοπείου του Σκίνακα, πριν από 35 χρόνια. Ήταν την εποχή που και ο ίδιος επισκεπτόταν πρώτη φορά την Κρήτη ως τουρίστας… Μάλιστα ο κ. Κιντλ εμφανίστηκε καθησυχαστικός σε ό,τι αφορά τις γερμανικές τουριστικές ροές στη χώρα μας, υποστηρίζονται ότι πάρα την ύφεση δεν πρόκειται να καμφθούν.
Αν, δε, βρεθεί φόρμουλα και η σειρά της κρατικής τηλεόρασης «Η παραλία» (που έχει γυριστεί στα Μάταλα) προβληθεί και στη Γερμανία, τότε τα αποτελέσματα θα είναι ακόμα πιο θεαματικά. Αντίθετα, θεαματικά αποτελέσματα δεν αναμένονται στην διελκυστίνδα των γερμανικών επανορθώσεων… Η Γερμανία αναλαμβάνει μόνο την ηθική της ευθύνη, ενώ όπως τονίζει ο πρέσβης «η πραγματική πρόκληση είναι να διαμορφώσουμε μαζί, ως μέλη της Ευρωπαϊκής οικογένειας, το κοινό μας μέλλον».
Εμμέσως πλην σαφώς ο κ. Κιντλ αρνείται ότι η Γερμανία ήταν αυτή που πίεσε την Ελλάδα την δύσκολη περίοδο των μνημονίων, όπου το Grexit ήταν ένα πιθανό σενάριο, υποστηρίζοντας ότι όλες οι αποφάσεις ελήφθησαν στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης.
Υπενθυμίζει δε ότι πολλοί Έλληνες εσχάτως απέτισαν φόρο τιμής στον κύριο εκφραστή της γερμανικής οικονομικής πολιτικής, Β. Σόιμπλε… Παράλληλα δεν φαίνεται να υιοθετεί την εικόνα της ανόδου της ακροδεξιάς στην χώρα του με το AfD, υποστηρίζοντας ότι αυτό είναι ένα δημοσκοπικό εύρημα και ότι οι ευρωεκλογές δεν θα δώσουν την πραγματική εικόνα, καθώς δεν είναι ενδεικτικές μιας εσωτερικής πολιτικής κατάστασης.
Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:
Κύριε Κιντλ, είστε το ζωντανό παράδειγμα της Γερμανικής «κυριαρχίας» στον Ελληνικό τουρισμό! Η πρώτη σας επίσκεψη στη χώρας μας ήταν με τους γονείς σας ως τουρίστας. Αν και από τότε πέρασαν πολλά χρόνια, η Γερμανία εξακολουθεί να είναι ο βασικός πυλώνας τουρισμού, κάτι που στην Κρήτη είναι ακόμα πιο έντονο. Ωστόσο η ύφεση που επηρεάζει τη Γερμανία το τελευταίο διάστημα, ενδέχεται να επηρεάσει το τουριστικό ρεύμα προς την Κρήτη;
«Ήρθα στο Ηράκλειο πρώτη φορά πριν από περίπου 35 χρόνια και από τότε τα πράγματα έχουν εξελιχθεί πολύ. Οι Γερμανοί τουρίστες είναι εδώ και πολύ καιρό με διαφορά η μεγαλύτερη ομάδα ξένων επισκεπτών στην Ελλάδα, ενώ ξοδεύουν κατά μέσο όρο σαφώς περισσότερα από άλλους τουρίστες – πράγμα που καταγράφηκε και πέρυσι, παρά την ύφεση.
Πολλοί δε από αυτούς τους τουρίστες επενδύουν στην ελληνική αγορά ακινήτων· μόνο το 2022 επενδύθηκαν πάνω από 160 εκατομμύρια ευρώ. Ακόμα κι αν τα οικονομικά τους περιθώρια στενεύουν, οι Γερμανοί δεν είναι διατεθειμένοι να στερηθούν τις διακοπές τους, οπότε δεν χρειάζεται να ανησυχείτε στην Κρήτη.
Ίσως, αν η σειρά «Παραλία» μπορούσε να προβληθεί και στη Γερμανία, να έρχονταν ακόμη περισσότεροι τουρίστες. Σε κάθε περίπτωση, χαίρομαι που η Ελλάδα και η Γερμανία κοιτάζουν μαζί τα αστέρια στην Κρήτη. Αναφέρομαι στο Αστεροσκοπείο Σκίνακα που ιδρύθηκε πριν από 35 χρόνια με τη συνεργασία του Ινστιτούτου Max Planck και το οποίο έχει σημαντική ερευνητική συνεισφορά στην επιστήμη της αστροφυσικής».
Αυτό που πέρασε η Ελλάδα πολύ πριν τη Γερμανία, δεν ήταν ακριβώς ύφεση, αλλά βαθιά οικονομική κρίση. Την περίοδο εκείνη η Γερμανία ήταν επικριτική και σκληρή απέναντί μας. Τα ταμπλόιντ ήταν επιθετικά και ο Σόιμπλε αμείλικτος στις απαιτήσεις και την εφαρμογή της σκληρής λιτότητας. Η απειλή του Grexit ήταν η δαμόκλειος σπάθη πάνω από τα κεφάλια μας. Όλα πια φαντάζουν παρελθόν. Με μια πιο ασφαλή ματιά τώρα, η στάση της Γερμανίας, ήταν η ενδεδειγμένη; Τα αποτελέσματα των Ελληνικών προσπαθειών έχουν σχέση με τη γερμανική πίεση;
«Ευτυχώς, οι Γερμανοί και οι Έλληνες απομακρύνθηκαν τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο από τις προκαταλήψεις και την επιθετική εχθρότητα. Με την πάροδο του χρόνου και κάνοντας μια πιο αντικειμενική αναδρομή μπορούμε να κοιτάξουμε μαζί τα γεγονότα με νηφαλιότητα. Οι αποφάσεις εκείνη την εποχή, οι οποίες είχαν σκληρές οικονομικές συνέπειες για πολλούς Έλληνες, ελήφθησαν από κοινού από τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης.
Ο κοινός στόχος ήταν, εντέλει, πάντα να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να βοηθήσουμε την Ελλάδα να βγει από τη δύσκολη κατάσταση και να καταστεί εφικτή μια οικονομικά επιτυχημένη και βιώσιμη ανάπτυξη. Όσον αφορά στην οικονομική βοήθεια, η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση προσπαθούσε πάντα να διασφαλίσει ότι δε θα γίνονταν περικοπές σε λάθος σημεία και ότι η Ελλάδα θα λάμβανε το πλήρες ποσό των κεφαλαίων που χρειαζόταν για να διαβεί αυτόν τον δρόμο.
Αυτή ήταν η βάση, πάνω στην οποία στηρίχτηκε η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Πολλοί στην ελληνική κυβέρνηση και στον τραπεζικό κλάδο απέτισαν φόρο τιμής στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε με την ευκαιρία του θανάτου του».
Επικαλούμενος τη διπλωματική σας υπόσταση δεν μπαίνω στον κόπο να σας ρωτήσω για τη θέση σας περί των Γερμανικών επανορθώσεων στην Ελλάδα, καθώς και οι προκάτοχοι σας και η πολιτική ηγεσία της Γερμανίας, απαντούν στερεοτυπικά και αρνητικά. Το γεγονός ότι επισκέπτεστε στην Κρήτη, που ήταν από τους τόπους μαρτυρίου και σε συνδυασμό ότι είστε λάτρης και γνώστης του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, μπορεί να σας βάλει σε δεύτερες σκέψεις;
«Γνωρίζετε την ξεκάθαρη θέση της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης επί του ζητήματος. Ωστόσο, η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση είναι εξίσου σαφής ως προς την ανάληψη της ηθικής της ευθύνης και το έχει δηλώσει και δείξει επανειλημμένα με σαφήνεια. Προσωπικά, μου είναι σημαντικό, ειδικά το 2024 με τις οδυνηρές «στρογγυλές» επετείους, να μην μείνουμε απλώς εγκλωβισμένοι σε μια αποσπασματική μνήμη. Η πραγματική πρόκληση έγκειται στο να διαμορφώσουμε μαζί, ως μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας, το κοινό μας μέλλον».
Η Γερμανία εξακολουθεί να είναι η ηγέτιδα δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Σα να έχει χάσει λίγο από την ισχύ της…
«Χαρακτηριστικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ότι τα κράτη μέλη της λαμβάνουν τις αναγκαίες αποφάσεις από κοινού. Δεδομένων των πολλών διεθνών εξελίξεων και κρίσεων, η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση είναι ιδιαίτερα αφοσιωμένη στην περαιτέρω ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιστεύουμε ότι η διεύρυνση της ΕΕ είναι αναπόφευκτη και θα μας καταστήσει ισχυρότερους, εάν παράλληλα με τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες προετοιμάσουμε και την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα θεσμικά της όργανα μέσω των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων. Η εθνική μας δύναμη βασίζεται στην ευρωπαϊκή συνοχή».
Με τα δικά σας μάτια, πώς είδατε τη θέση και την αποτελεσματικότητα της Ε. Ε. στα πολεμικά πεδία της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής;
«Η Ουκρανία και η Μέση Ανατολή είναι οι άμεσοι γείτονες της Ευρώπης. Η Γάζα απέχει μόλις περίπου 1.000 χιλιόμετρα από την Κρήτη. Επομένως, μια ενιαία ευρωπαϊκή στάση είναι προς το δικό μας ευρωπαϊκό συμφέρον. Πιστεύω ότι εμείς στην Ευρώπη το έχουμε καταφέρει σε μεγάλο βαθμό και στις δύο περιπτώσεις, παρά τις ίσως μερικές φορές αμφιλεγόμενες συζητήσεις. Επιπλέον, είμαι της άποψης ότι η επέκταση της δυνατότητας λήψης αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία στον τομέα της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) μπορεί επίσης να συμβάλει στην ενίσχυση της ικανότητας δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Η θέση της Γερμανίας για τους δυο πολέμους έχει αποκλίσεις από αυτή της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
«Η κοινή θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντικατοπτρίζεται στις σχετικές δηλώσεις και αποφάσεις. Είναι φυσικό το κάθε κράτος μέλος να εκπροσωπεί πέραν αυτού και εθνικές θέσεις, οι οποίες όμως δεν πρέπει να έρχονται σε αντίθεση με τις αποφάσεις της ΚΕΠΠΑ».
Η θητεία σας στο Ισραήλ τι σας έχει διδάξει; Μπορεί να γειτνιάσουν σε δύο χωριστά κράτη Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι;
«H λύση των δύο κρατών είναι, κατά τη γνώμη μου, ο μόνος τρόπος για να ζήσουν μαζί Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι. Επ’ αυτού υπάρχουν εδώ και πολύ καιρό συγκεκριμένες προτάσεις».
Το μεταναστευτικό και η κλιματική κρίση είναι δυο από τα πιο οξυμένα προβλήματα της εποχής. Οι χώρες μας δέχονται τις συνέπειες τους σε μέγιστο βαθμό. Υπάρχει φως στο τούνελ;
«Και τα δύο αυτά θέματα θα μας συνοδεύουν τις επόμενες δεκαετίες. Τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Γερμανία υπάρχει σημαντική ανάγκη για επιπλέον εργατικό δυναμικό λόγω, μεταξύ άλλων, του δημογραφικού μας προβλήματος. Η μετανάστευση είναι σίγουρα ένα σημαντικό μέρος της λύσης του. Η κλιματική αλλαγή είναι μια πραγματικότητα. Kαι στις δυο χώρες βιώνουμε τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότερο τις συνέπειές της. Λύσεις είναι δυνατές μόνο στο πλαίσιο της ΕΕ ή σε παγκόσμιο επίπεδο. Είμαι, ωστόσο, πολύ ικανοποιημένος που οι χώρες μας έχουν παρόμοιες θέσεις και συνεργάζονται στενά».
Πόσο άλλαξαν οι σχέσεις Ελλάδας- Γερμανίας από την εποχή που οι επισκέψεις Φούχτελ προκαλούσαν σφοδρές αντιδράσεις και οι παρεμβάσεις Σόιμπλε όξυναν τα πνεύματα;
«Οι διμερείς μας σχέσεις είναι πολύ παλιές και στενές. Από την ημέρα που ήρθα στην Ελλάδα, με έχουν υποδεχθεί με μεγάλη εγκαρδιότητα και συμπάθεια, από την οποία εξάγω ένα θετικό συμπέρασμα για το επίπεδο των διμερών μας σχέσεων. Ωστόσο, όλες οι σχέσεις απαιτούν πάντα συνεχή προσπάθεια. Και αυτό ακριβώς σκοπεύουμε να κάνουμε, ειδικά τη φετινή χρονιά με τις πολλές επετείους, με υψηλόβαθμους επισκέπτες και με την ιδιότητά μας ως τιμώμενη χώρα στη ΔΕΘ».
Τα δημοσκοπικά ευρήματα και η άνοδος της ακροδεξιάς
Τα φαντάσματα του παρελθόντος μπορούν να ξυπνήσουν στη Γερμανία; Το ακροδεξιό AfD τουλάχιστον δημοσκοπικά είναι δεύτερο κόμμα! Η πρόθεση του για εκδίωξη μεταναστών και για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ανησυχούν εσάς και τη γερμανική κοινή γνώμη;
«Άλλο οι δημοσκοπήσεις, άλλο τα συγκεκριμένα εκλογικά αποτελέσματα. Οι ευρωεκλογές υπάγονται σε μια ιδιαίτερη λογική. Τα αποτελέσματά τους δεν είναι απαραίτητα ενδεικτικά μιας εσωτερικής πολιτικής κατάστασης. Οι επόμενες τοπικές εκλογές θα διεξαχθούν στη Γερμανία το φθινόπωρο. Μένει να φανεί, εάν τα αποτελέσματά τους θα είναι ενδεικτικά για ένα πιθανό εκλογικό αποτέλεσμα σε ομοσπονδιακό επίπεδο».