Η διαχείριση ενός περιστατικού, που αφορά στην κακοποίηση ενός παιδιού ή η αντιμετώπιση ενός τοξικοεξαρτώμενου ατόμου με ψυχιατρικό υπόβαθρο, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πρόκειται για καταστάσεις συχνά πολύπλοκες που απαιτούν εξειδικευμένο χειρισμό, συνεργασία συναρμόδιων υπηρεσιών και μία συνολικότερη αξιολόγηση των στοιχείων που τις συνθέτουν ώστε να κινηθούν συντονισμένα οι απαραίτητες διαδικασίες και με στοχευμένες ενέργειες να διασφαλιστούν οι ζητούμενες συνθήκες ανά περιστατικό.
Συνθήκες που κατά περίπτωση επιδιώκεται να λειτουργήσουν ως ασφαλιστικές δικλείδες, όπως για παράδειγμα στην προστασία ενός παιδιού που έχει πέσει θύμα κακοποίησης ακόμα και με τη μορφή της παραμέλησης ή στην παροχή ειδικής στήριξης ενός τοξικομανούς που τα χαρακτηριστικά του τον εντάσσουν στην «κόκκινη λίστα» επικινδυνότητας ακόμα και σε βάρος του οικογενειακού του περιβάλλοντος.
Πώς αντιμετωπίζεται για παράδειγμα η περίπτωση ενός παιδιού που ζει με μία μητέρα τοξικομανή ή ψυχικά άρρωστη; Υπάρχει υποστηρικτικό οικογενειακό περιβάλλον; Και αν δεν υπάρχει, πώς πρέπει να κινηθούν οι αρμόδιες υπηρεσίες; Ποια βήματα πρέπει να γίνουν προς το συμφέρον του παιδιού;
Πώς αντιμετωπίζεται η περίπτωση ενός εξαρτημένου ατόμου, το προφίλ του οποίου το κατατάσσει σε υψηλού κινδύνου κλίμακα; Ποιος θα το αξιολογήσει αυτό το προφίλ με βάση τη «διαδρομή» του ώστε να δοθεί η κατάλληλη καθοδήγηση με στόχο την έμπρακτη στήριξη του «πάσχοντος» αλλά και την ελαχιστοποίηση του κινδύνου που μπορούν να διατρέχουν άλλα πρόσωπα σε φάσεις παροξυσμού και εξάρσεων;
Η διαχείριση τέτοιων περιστατικών δεν είναι υπόθεση ενός
Σε αυτά τα δύσκολα …μονοπάτια επιχειρεί να κινηθεί η Εισαγγελία Πρωτοδικών Ηρακλείου που τείνει χέρι συνεργασίας σε συναρμόδιες υπηρεσίες και φορείς, αντιλαμβανόμενη πλήρως ότι η ουσιαστική διαχείριση τέτοιων περιστατικών δεν είναι υπόθεση ενός αλλά περισσοτέρων, που με τις ειδικές τους γνώσεις και την εμπειρία τους μπορούν ομαδικά να αξιολογήσουν τα ιδιαίτερα στοιχεία του κάθε περιστατικού και να αποφανθούν για τον περαιτέρω χειρισμό του, παρέχοντας κρίσιμες συμβουλές και πολύτιμη καθοδήγηση.
Ήδη στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου, με πρωτοβουλία του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Ηρακλείου κ. Αθανάσιου Γαλήνα, συγκροτήθηκε και λειτουργεί ένα άτυπο συντονιστικό όργανο, μία διεπιστημονική ομάδα αντιμετώπισης θεμάτων ανηλίκων. Είναι σημαντικό ότι τα μέλη που απαρτίζουν την συγκεκριμένη διεπιστημονική ομάδα είναι καθορισμένα (έχουν δηλωθεί τα ονόματά τους αλλά και των αναπληρωτών τους) ώστε να μην υπάρχουν αοριστίες και κενά.
Αρμοδιότητα της ομάδας είναι να αξιολογεί τα περιστατικά που τίθενται υπόψη της, με απόλυτη διασφάλιση του απορρήτου, ώστε να παρέχει στη συνέχεια τις κατάλληλες κατευθυντήριες οδηγίες. Στο άτυπο συντονιστικό όργανο συμμετέχουν η εισαγγελέας ανηλίκων, αξιωματικός του Γραφείου Ανηλίκων της Ασφάλειας Ηρακλείου, εκπρόσωποι της Διεύθυνσης Κοινωνικής Μέριμνας Περιφέρειας Κρήτης, της Διεύθυνσης Κοινωνικής Ανάπτυξης του Δήμου Ηρακλείου, της Παιδοψυχιατρικής Κλινικής του ΠΑΓΝΗ, του Κέντρου Ψυχικής Υγείας Παίδων και Εφήβων Ηρακλείου και του Κέντρου Ψυχικής Υγιεινής Ηρακλείου.
Το δεύτερο και δυσκολότερο εγχείρημα αφορά στη συγκρότηση αντίστοιχης διεπιστημονικής ομάδας για την διαχείριση εξαρτημένων ατόμων. Μία πρωτοποριακή προσπάθεια που αποδίδεται και πάλι σε πρωτοβουλία του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ηρακλείου.
Ήδη έχουν αποσταλεί προσκλήσεις για τον ονομαστικό καθορισμό των εκπροσώπων τους στη Δίωξη Ναρκωτικών Ηρακλείου, στη Διεύθυνση Κοινωνικής Μέριμνας Περιφέρειας Κρήτης, στη Διεύθυνση Κοινωνικής Ανάπτυξης Δήμου Ηρακλείου, στην Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων Ηρακλείου, στην Ψυχιατρική Κλινική του ΠΑΓΝΗ, στο ΚΕΘΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ, στη Θεραπευτική Μονάδα Υποκατάστασης Ο.ΚΑ.ΝΑ Ηρακλείου, στην Διεύθυνση των φυλακών Αλικαρνασσού και στους σωφρονιστικούς υπαλλήλους της φυλακής.
Όπως προαναφέρθηκε το συγκεκριμένο πεδίο έχει υψηλό βαθμό δυσκολίας. Η διαχείριση ενός εξαρτημένου ατόμου που ταυτόχρονα φέρει ψυχιατρικό πρόβλημα μοιάζει σχεδόν ανυπέρβλητη σε συνδυασμό με υφιστάμενα κενά και διαδικαστικά ζητήματα.
Παρόλ’ αυτά και δεδομένης της διαπίστωσης της αύξησης και της όξυνσης των προβλημάτων εξαρτημένων ατόμων, η Εισαγγελία Πρωτοδικών Ηρακλείου έκρινε ότι πρέπει να γίνει το επόμενο βήμα.
Ουδείς τρέφει αυταπάτες, αναγνωρίζεται όμως η ανάγκη να ενεργοποιηθεί σε ρεαλιστική βάση αυτός ο μηχανισμός ώστε να κτιστεί σταδιακά ένας κοινός κώδικας επικοινωνίας για τη διαχείριση τέτοιων καταστάσεων.