Στη σκιά της μεγάλης αποχής των ψηφοφόρων από το ιστορικής σημασίας δημοψήφισμα ο Ζόραν Ζάεφ δήλωσε ότι δεν θα παρεκκλίνει από τον κυβερνητικό σχεδιασμό για κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών από τη Βουλή και έριξε το μπαλάκι στο VMRO απειλώντας με πρόωρες εκλογές. Η συμμετοχή δεν ξεπέρασε το 35% γεγονός που «ακυρώνει» τη βούληση του 90% όσων ψήφισαν και σηματοδοτεί πολιτικές εξελίξεις σε Σκόπια αλλά και Ελλάδα.
«Αντιφατικό» χαρακτηρίζει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην ΠΓΔΜ το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών στην πρώτη επίσημη ανακοίνωσή του.
Αναλυτικά:
«Η Ελλάδα παρακολουθεί στενά και με την πρέπουσα απόσταση τις εξελίξεις στην φίλη χώρα της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Παραμένει δε, δεσμευμένη στη συμφωνία των Πρεσπών.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, συμβουλευτικό και όχι τμήμα των δεσμευτικών όρων της συμφωνίας των Πρεσπών, είναι αντιφατικό. Μεγάλη υπεροχή του «Ναι», χωρίς, όμως, την αντίστοιχη συμμετοχή. Μεγάλο τμήμα της κοινωνίας της γείτονος χώρας στήριξε τη συμφωνία. Όμως ένα σημαντικό τμήμα την αντιμετώπισε με σκεπτικισμό. Η Ελλάδα σέβεται τις επιλογές των πολιτών της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας.
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας θεωρεί, γενικότερα, ότι το κλίμα εθνικισμού και καχυποψίας, οι καθημερινές πλαστές ειδήσεις και ο άκρατος φανατισμός δεν επιτρέπουν δυστυχώς να γίνει μια νηφάλια αποτίμηση για τα μεγάλα οφέλη της συμφωνίας και εμποδίζουν την αναγκαία αλληλοκατανόηση των λαών και την ανάπτυξη της συνεργασίας τους.
Οι ακραίοι και επιθετικοί εθνικισμοί στην περιοχή μας, η ανευθυνότητα έναντι του μέλλοντος της περιοχής, ο εγκλωβισμός σε στερεότυπα αλυτρωτισμού, ενώ η ιστορία πρέπει να είναι σχολείο και όχι φυλακή, δεν δίνουν προοπτική στην περιοχή γενικότερα.
Αυξάνει η αναγκαιότητα ισότιμης συνεργασίας στην περιοχή, κυριαρχίας του πολιτισμού του δημοκρατικού διαλόγου, της κουλτούρας της συνεννόησης και των δίκαιων συμβιβασμών. Οι ενστάσεις έναντι της συμφωνίας των Πρεσπών αποδείχτηκαν αναληθείς και λανθασμένες.
Τα επόμενα βήματα απαιτούν νηφαλιότητα από όλες τις πλευρές ανεξαιρέτως, ώστε η θετική δυναμική της Συμφωνίας των Πρεσπών να διαφυλαχθεί.»
Πρόωρες εκλογές ζητάει το VMRO
Ικανοποιημένος από την εξέλιξη του δημοψηφίσματος εμφανίστηκε ο ηγέτης του VMRO-DPMNE Κρίστιαν Μίτσκοσκι δηλώνοντας ότι «ήταν ανεπιτυχές».
Μεταξύ άλλων δήλωσε:
- Η ένταξη σε NATΟ και Ε.Ε. θα είναι προτεραιότητά μας
- Αυτή ήταν μια ήττα για τη συμφωνία με την Ελλάδα, η κυβέρνηση έχει χάσει τη νομιμοποίησή της και θα πρέπει να απευθυνθεί στο λαό.
- Η αποτυχία αυτού του δημοψηφίσματος είναι ένα λάθος αποκλειστικά του Ζάεφ ο οποίος έκανε μία κακή συμφωνία.
- Οι πολίτες που δεν πήγαν να ψηφίσουν στις κάλπες έστειλαν το πιο ηχηρό μήνυμα. Εδώ ζουν Μακεδόνες, η ταυτότητά μας είναι μακεδονική, η γλώσσα μας είναι μακεδονική
- Ο λαός είναι δυνατός, δεν λύγισε από τις απειλές
- Το VMRO-DPMNE είναι με τον λαό και θα σας νικήσουμε
Στις πρώτες του δηλώσεις από το Κέντρο Τύπου ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ τόνισε:
Σήμερα είχαμε μια επιτυχία για την Ευρωπαϊκή Μακεδονία. Παρά το μποϋκοτάζ που οργάνωσε η ηγεσία του VMRO DPMNE με κάποιες εξαιρέσεις, περιμένω η πλειοψηφία των ψηφοφόρων να έχει ψηφίσει “ναι”.
Κάθε πολίτης που πήγε να ψηφίσει το έκανε με υπερηφάνεια και αξιοπρέπεια.
Οι πολίτες έδειξαν ότι η χώρα είναι μέλος της Ευρώπης και της Ε.Ε.
Το δημοψήφισμα είναι ένα δημοκρατικό εργαλείο και η ψήφος των πολιτών πρέπει να γίνει αποδεκτή από όλους.
Αποδέχομαι την ετυμηγορία όσων επέλεξαν να ψηφίσουν.
Περιμένω το VMRO-DPMNE να σεβαστεί τη φωνή της πλειοψηφίας του λαού. Εάν αυτό δεν γίνει, δεν υπάρχει εναλλακτική. Θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το άλλο δημοκρατικό εργαλείο που έχουμε στη διάθεση μας και αυτό σημαίνει πρόωρες εκλογές άμεσα.
Αυτοί που συμμετέχουν, αυτοί αποφασίζουν και διαμορφώνουν το αποτέλεσμα.
Το αποτέλεσμα θα σηματοδοτήσει και τις πολιτικές ενέργειες εντός του Κοινοβουλίου.
Άκυρο το δημοψήφισμα για τον Π. Καμμένο
«Όταν μίλησα για αποτυχία του δημοψηφίσματος με λοιδορήσαν, τώρα με αυτή τη συμμετοχή βάση του άρθρου 73,74 του Συντάγματος τους είναι άκυρο και το 68% των πολιτών ακύρωσε την συμφωνία. Ο Κυριάκος να απολογηθεί που ήθελε να σταματήσει την ευημερία των Ελλήνων και την κυβέρνηση» έγραψε στο Twitter ο υπουργός Εθνικής Άμυνας.
Σε δηλώσεις του στο ρ/σ «Στο Κόκκινο» ο αναπληρωτής υπ. Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλος, σημείωσε ότι η Συμφωνία των Πρεσπών δεν προέβλεπε δημοψήφισμα, αυτό ήταν κάτι που αποφάσισε η κυβέρνηση Ζάεφ.
Επομένως, συνέχισε, η διαδικασία της συμφωνίας δεν επηρεάζεται από το δημοψήφισμα.
Εξ ορισμού η Αθήνα κρατάει στάση αναμονής -συνέχισε ο κ. Κατρούγκαλος- αφού περιμένει να εκπληρώσει η ΠΓΔΜ τις συμβατικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμφωνία.