Μια δύσκολη απόφαση και μάλιστα λίγο πριν το τέλος της θητείας της εμφανίζεται αποφασισμένη να λάβει η Δημοτική Αρχή, προτείνοντας οριζόντιες αυξήσεις στα δημοτικά τέλη 28-29%. Το επίμαχο θέμα το οποίο συζητά σήμερα η Οικονομική Επιτροπή και τελεσίδικα θα κληθεί να αποφασίσει το Δημοτικό Συμβούλιο, έχει αρχίσει ήδη να προκαλεί αντιδράσεις σε σχέση με τη χρονική σκοπιμότητα μιας κίνησης που ξεκάθαρα δεν ωφελεί τη δημοφιλία της Δημοτικής Αρχής και αφετέρου δημιουργεί νέα δυσμενή δεδομένα σε σχέση με τις οικονομικές χρεώσεις των δημοτών που θα δουν να αυξάνονται οι υποχρεώσεις τους στο Δήμο Ηρακλείου.
Το ερώτημα που αναπόδραστα προκύπτει είναι με ποιο σκεπτικό η πολιτική ηγεσία της Λότζια επιλέγει να συνδέσει την αποχώρηση της από το Δήμο με μια επώδυνη απόφαση για την τσέπη των Ηρακλειωτών, την οποία θα μπορούσε να μεταθέσει στα χέρια της νέας δημοτικής Αρχής.
Γιατί αποφασίστηκε τώρα η αύξηση των δημοτικών τελών;
Δύο ήταν τα βασικά στοιχεία, σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Μανόλη Βασιλάκη που επιλέχθηκε, από το Δήμαρχο Β.Λαμπρινό αλλά και από τον ίδιο, να προταθούν οι αυξήσεις οι οποίες τελούν υπό την έγκριση της Οικονομικής Επιτροπής και του Δημοτικού Συμβουλίου με όλο το σεβασμό στις αρμοδιότητές τους.
Το πρώτο στοιχείο σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο είναι να μπορέσει να λειτουργήσει αναλαμβάνοντας καθήκοντα η νέα δημοτική Αρχή. Όπως εξηγεί, «σε περίπτωση που δε γίνουν αυτές οι αλλαγές, και δεν ψηφιστεί ο προϋπολογισμός μέσα στο Δεκέμβριο τότε η νέα δημοτική Αρχή, αναγκαστικά αναλαμβάνοντας καθήκοντα από 1η Ιανουαρίου, θα πρέπει να τρέξει την όλη διαδικασία της σύνταξης και ψήφισης προϋπολογισμού από την αρχή και μέχρι να φτάσει στο τελικό στάδιο της έγκρισης θα φτάσει ο Μάιος για να γίνουν οι πρώτες εκταμιεύσεις.
Άρα η απόφαση μας για τη δρομολόγηση αυξήσεων (τις οποίες θα αποφασίζαμε εάν εξακολουθούσαμε να είμαστε δημοτική Αρχή), λαμβάνονται με πρόταγμα τη σωστή και ομαλή λειτουργία του Δήμου και επάνω σε αυτό τον καμβά θα έχει τη δυνατότητα η νέα δημοτική Αρχή να κάνει τις όποιες αλλαγές επιθυμεί».
Το δεύτερο στοιχείο σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο είναι «η ανάγκη οικονομικού εξορθολογισμού του Δήμου στο πλαίσιο της ανταποδοτικότητας». Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μια απόκλιση και ένα κενό ύψους 6 εκ. ευρώ ανάμεσα σε αυτά που ο Δήμος εισπράττει και σε αυτά που δαπανά για το φωτισμό και την καθαριότητα. Τα χρήματα αυτά είναι ανταποδοτικά και δια νόμου ο Δήμος Ηρακλείου – όπως τονίζει ο κ. Βασιλάκης- οφείλει να καλύψει τη τρύπα των 6 εκ. ευρώ για να μπορεί να εξισορροπήσει και να ισοσκελίσει τα οικονομικά του και να εξασφαλίσει την έγκριση του προϋπολογισμού του.
Το σκεπτικό της αύξησης των δημοτικών τελών
Όπως εξηγεί ο κ. Βασιλάκης «είναι κρίσιμο ζητούμενο η ανταποδοτικότητα, δηλαδή ο ισοσκελισμός των δαπανών, για καθαριότητα και φωτισμό από τις εισπράξεις των ανάλογων τελών. Πρόκειται για απόφαση του Δημάρχου και εμένα που σε πλήρη συνεννόηση συμφωνήσαμε ότι έχουν περάσει πάρα πολλά χρόνια χωρίς καμία αύξηση των τελών, ενώ έχει καταγραφεί υψηλή αύξηση του πληθωρισμού ειδικά στα καύσιμα, έχει παρέλθει η περίοδος της covid και ανακάμπτει η οικονομία. Το καθεστώς που ίσχυε τα τελευταία χρόνια της μη αύξησης των τελών, της μείωσης των τελών κοινοχρήστων χώρων ήταν σωστή επιλογή λόγω της οικονομικής δυσπραγίας και της πανδημίας.
Όμως τα χρήματα που βάλαμε από το δημοτικό ταμείο για να καλύψουμε τις δαπάνες της καθαριότητας και του φωτισμού έλειψαν από την κάλυψη άλλων δημοτικών αναγκών, όπως για παράδειγμα είναι η εφαρμογή του σχεδίου πόλης με την απαλλοτρίωση οικοπέδων για κατασκευή σχολείων ή τα έργα της τεχνικής υπηρεσίας».
Ποιες είναι οι αυξήσεις που δρομολογούνται;
‘Όπως περιγράφεται στην εισήγηση που θα εξετάσει σήμερα η Οικονομική Επιτροπή, υπάρχει μια οικονομική απόκλιση ύψους 6 εκατομμυρίων ευρώ ανάμεσα στα έσοδα των τελών καθαριότητας και φωτισμού που ανέρχονται στα 17.040.973 ευρώ και τις δαπάνες που ανέρχονται στα 23.048.757 ευρώ. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η αύξηση τόσο των γενικών συντελεστών αλλά και των επιμέρους κατηγοριών μέχρι του ισοσκελισμού των εσόδων με τις δαπάνες. Η απαιτούμενη προτεινόμενη αύξηση για τον ισοσκελισμό των τελών είναι για τις περισσότερες κατηγορίες 28-29%.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι στα τέλη ηλεκτροφωτισμού και καθαριότητας το τιμολόγιο για τα σπίτια για τον αστικό Δήμο δηλαδή την πόλη του Ηρακλείου και τη Νέα Αλικαρνασσό αυξάνεται σε ποσοστό 28% δηλαδή από 0,86 σε 1,10 ευρώ. Αντίστοιχα στα νοικοκυριά του περιαστικού Ηρακλείου (δηλαδή δημοτικές κοινότητες της ενδοχώρας) η αύξηση των δημοτικών τελών είναι 23%, ενώ η εισήγηση δεν προβλέπει καμία αύξηση σε ιδρύματα, εκπαιδευτικά, νοσηλευτικά, φιλανθρωπικά (ΙΤΕ ΙΚΑ…). Ειδικότερα στο περιαστικό Ηράκλειο τα τέλη αυξάνονται από 0,81 σε 1 ευρώ. Σύμφωνα με τον κ.Βασιλάκη, «παρά την αύξηση ο Δήμος Ηρακλείου εξακολουθεί να έχει πάρα πολύ χαμηλά τέλη σε σύγκριση με άλλους Δήμους.
Για παράδειγμα ένα ευρώ είναι η αντίστοιχη χρέωση στο Δήμο Πατρέων και 1.10 έχουν οι Δήμοι Ρέθυμνου, Αγίου Νικολάου και Αιγάλεω. Όλοι οι άλλοι Δήμοι έχουν υψηλότερα δημοτικά τέλη. Θέλω να επισημάνω ότι οι Δήμοι Βόλου και Λάρισας που είναι απολύτως συγκρίσιμοι με το Δήμο Ηρακλείου έχουν αντίστοιχα 1,89 και 2,09 ευρώ ανά τ.μ. Αυτό σημαίνει ότι ο Δήμος Λαρίσης έχει 2,4 φορές υψηλοτέρα τέλη από τα σημερινά του αστικού Δήμου Ηρακλείου και παραμένουν σχεδόν διπλάσια ακόμα και μετά την αύξηση που δρομολογείται στο Δήμο μας.
Σε ό,τι αφορά τις επαγγελματικές παροχές εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου καθώς και τις παροχές που δεν εντάσσονται σε άλλη κατηγορία η αύξηση είναι 29%. Για τις επαγγελματικές παροχές εκτός των τειχών που δεν εντάσσονται σε άλλη κατηγορία η αύξηση είναι 29%.
Αντίστοιχη η αύξηση 29% θα ισχύει για τις επιχειρήσεις στο ΒΙΟΠΑ Φοινικιάς ενώ για τους στεγασμένους και τους υπαίθριους σταθμούς αυτοκινήτων τα τέλη αυξάνονται στο 28%».
Παραδείγματα
Ένα τυπικό παράδειγμα της χρέωσης που δρομολογείται σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο είναι ότι ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. στο αστικό Ηράκλειο θα πληρώσει επιπλέον 24 σεντς ανά τμ. Δηλαδή θα πληρώσει 2 ευρώ ανά μήνα, που αντιστοιχεί σε 24 ευρώ ετησίως. Τα αντίστοιχα νούμερα για το περιαστικό Ηράκλειο είναι από αύξηση 19 σεντς ανά τ.μ. δηλαδή 19 ευρώ αύξηση το χρόνο για μια κατοικία 100 τ,μ.
Σε ό,τι αφορά το δημοτικό φόρο η εισήγηση προτείνει αύξηση του συντελεστή από 0,010 ευρώ/τμ σε 0,12 ευρώ/τμ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αρχική τιμή του συντελεστή για το δημοτικό φόρο ως το 2021 ήταν 0,30 ευρώ/τμ και μειώθηκε στα 0,10 ευρώ/τμ με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου τον Ιανουάριο του 2022. Αντίστοιχα προτείνεται αύξηση του συντελεστή ΤΑΠ (Τέλους Ακίνητης Περιουσίας) από 0,22 τοις χιλίοις στο 0,35 τις χιλίοις. Αυτό σημαίνει μια πολύ μικρή αύξηση μονοψήφιου αριθμού σε ευρώ ετησίως για παλαιά διαμερίσματα στα προάστια και κάπως μεγαλύτερο για νέα διαμερίσματα στο κέντρο.
Τι προβλέπεται για τους κοινόχρηστους χώρους;
Με βάση την εισήγηση την οποία καλείται να εγκρίνει σήμερα η Οικονομική Επιτροπή, προτείνεται η επαναφορά στην οικονομική κατάσταση που επικρατούσε πριν από τη λήψη των έκτακτων μέτρων προστασίας της δημόσιας της υγείας από τον κίνδυνο διασποράς του covid, με την οποία δεν συντρέχουν οι λόγοι βάσει των οποίων μειώθηκαν τα τέλη κοινοχρήστων χώρων. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται για την εντός των τειχών πόλη 12,00 ευρώ/τμ και για την εκτός των τειχών πόλη 6,50 ευρώ/τμ.