Ραγδαίες είναι οι αλλαγές που έρχονται και στην Ελλάδα από τις 25 Μαϊου οπότε και θα τεθεί σε ισχύ ο νέος κανονισμός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με στόχο τη «θωράκιση» της προστασίας των προσωπικών μας δεδομένων και κυρίως των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων.
Προβλέπεται να φέρει τεράστιες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο χειρίζονται μέχρι σήμερα οι οργανισμοί και οι εταιρείες τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών με την ιδιότητά τους ως πολίτες, καταναλωτές, εργαζόμενοι ακόμα και ως ασθενείς.
Το σοβαρό αυτό θέμα απασχόλησε τις εργασίες του 7ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Ένωσης Ποινικολόγων και Μαχόμενων Δικηγόρων που φιλοξενήθηκε στο Ηράκλειο, με οικοδεσπότη τον Δικηγορικό Σύλλογο Ηρακλείου. Όπως παραδέχτηκαν ομιλητές, η νομική κοινότητα βρίσκεται σε αμηχανία ενόψει των αλλαγών που έρχονται και των καινοτόμων ρυθμίσεων που προβλέπει ο νέος κανονισμός.
Εισπρακτικές εταιρείες, τράπεζες, εταιρείες τηλεφωνίας, διαγνωστικά κέντρα που διαχειρίζονται θέματα υγείας, ταξιδιωτικά γραφεία, ξενοδοχεία, δικηγορικά γραφεία είναι μερικές μόνο κατηγορίες επιχειρήσεων τις οποίες αφορά ο νέος κανονισμός. Γενικότερα όμως υποχρέωση συμμόρφωσης έχουν όλες οι επιχειρήσεις που έρχονται σε επαφή με ιδιώτες πελάτες με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις να προκύπτει ακόμα και πρόβλημα συνεργασιών ανάμεσα σε εταιρείες.
Δικηγόρος έφερε ως παράδειγμα τον τομέα του τουρισμού. Όπως εξήγησε, tour operator, που έχει συμμορφωθεί με τον κανονισμό και έχει διασφαλίσει όπως προβλέπεται την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων των πελατών του, δεν θα μπορεί να συνεργαστεί με ξενοδοχείο που δεν τηρεί τις προδιαγραφές υπό τον κίνδυνο διαρροής των δεδομένων αυτών και της επιβολής κυρώσεων.
Η λέξη «κλειδί» είναι η συγκατάθεση του εκάστοτε πολίτη, του οποίου τα προσωπικά δεδομένα χρησιμοποιούνται. Πλέον για να μπορεί μια επιχείρηση να διαχειρίζεται τα προσωπικά δεδομένα ενός προσώπου θα πρέπει να έχει τη γραπτή συγκατάθεσή του, η οποία θα είναι προσδιορισμένη χρονικά σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και επίσης θα ορίζεται και η διαδικασία καταστροφής μετά το πέρας αυτού του διαστήματος.
Ουδείς έχει το δικαίωμα για παράδειγμα να μας απασχολεί στο προσωπικό μας τηλέφωνο (ή email), εφόσον δεν αφορά κάτι για το οποίο δεν έχουμε δώσει τη συναίνεσή μας. Και αν ενημερώσουμε ότι δεν επιθυμούμε περαιτέρω ενόχληση, οφείλουν να διαγράψουν τα στοιχεία μας από τις λίστες τους.
Και αν δεν συμμορφωθούν; Τότε πέφτει πρόστιμο και «πονάει». Όσες επιχειρήσεις δεν προσαρμοστούν στον νέο κανονισμό από τις 25 Μαΐου-ίσως τους πρώτους μήνες να υπάρξει μία μικρή ελαστικότητα- τότε σε περίπτωση ελέγχου, μετά από αυτή την ημερομηνία, μπορεί να επιβληθούν και πρόστιμα τα οποία είναι δυνατόν να ανέρχονται κατ’ ανώτατο όριο μέχρι το 4% του τζίρου της επιχείρησης ή τα 20.000.000 ευρώ.
Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα συνίστανται σε οποιαδήποτε πληροφορία σχετίζεται με ένα φυσικό πρόσωπο, χωρίς να έχει σημασία αν η πληροφορία αναφέρεται στον ιδιωτικό, τον επαγγελματικό ή τον δημόσιο βίο του εκάστοτε προσώπου. Τα προσωπικά δεδομένα ποικίλλουν και μπορούν, επί παραδείγματι, να είναι ένα ονοματεπώνυμο, μια φωτογραφία, μια διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τα στοιχεία ενός τραπεζικού λογαριασμού, στοιχεία που έχουν αναρτηθεί σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, πληροφορίες σχετικά με το ιατρικό ιστορικό ή η διεύθυνση IP ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή.
Ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα είναι τα δεδομένα που αφορούν στη φυλετική ή εθνική προέλευση, στα πολιτικά φρονήματα, στις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, στη συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση, στην υγεία, στην κοινωνική πρόνοια και στην ερωτική ζωή καθώς και σε σχετικές πληροφορίες για ποινικές διώξεις ή καταδίκες.
Οι αλλαγές αφορούν κυρίως το ζήτημα της ευθύνης, καθώς υπεύθυνοι ή εκτελούντες την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, όχι μόνο ευθύνονται αλλά οφείλουν και να αποδεικνύουν ότι συμμορφώνονται ανά πάσα στιγμή με τον GPDR. Επιπλέον, έχουν την υποχρέωση να ενημερώσουν την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων εντός 72 ωρών από τη στιγμή που λαμβάνουν γνώση οποιασδήποτε παραβίασης προσωπικών δεδομένων.
Γεωπολιτικά, εγκληματικές οργανώσεις, ζωοκλοπές
Το ενδιαφέρον των εργασιών του συνεδρίου επικέντρωσε και η ενότητα που αφορούσε στις γεωπολιτικές αναταράξεις και το Διεθνές Ποινικό Δίκαιο. Ο αναπληρωτής καθηγητής γεωπολιτικής και σύγχρονων οπλικών τεχνολογιών στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, Κωνσταντίνος Γρίβας, ερωτηθείς για τις σχέσεις έντασης Ελλάδος-Τουρκίας, εξέφρασε την άποψη ότι «βρισκόμαστε σε μία γκρίζα ζώνη μεταξύ πολέμου και ειρήνης με την Τουρκία και σε αυτήν την ζώνη θα παραμείνουμε.
Είμαστε στην αρχή του φαινομένου. Δεν υπάρχει λόγος αισιοδοξίας και κανένας λόγος να είμαστε τρομοκρατημένοι ότι επέρχεται μία πολεμική αντιπαράθεση. Είναι ένα παιχνίδι νεύρων για παρατεταμένο χρονικό διάστημα». Τόνισε ακόμα ότι η Ελλάδα οφείλει να λειτουργήσει εθνοκεντρικά και εθνικά ανεξάρτητα. «Η λογική ότι είμαστε μία χώρα-εξάρτημα δυτικής αρχιτεκτονικής και περιμένει να αμειφθεί από τη συμμετοχή της στη Δύση πλέον για μένα έχει περάσει. Χρειάζεται μία πιο ενεργητική και δυναμική πολιτική ως προς τις συμμαχίες.
Βέβαια η περιοχή βρίθει ευκαιριών, όλες οι χώρες της περιοχής, η Αίγυπτος προεξάρχουσα, δεν θέλουν μία κυρίαρχη Τουρκία και αυτό σημαίνει πεδίο δόξης λαμπρό για την ελληνική διπλωματία, αρκεί να κινηθεί εθνοκεντρικά και αυτόνομα, χωρίς να περιμένει σωτήρες του εξωτερικού, είτε είναι από τη Δύση είτε είναι από τον Βορρά». Όσο για το ΝΑΤΟ διατύπωσε τη θέση ότι δεν έχουμε να περιμένουμε τίποτε απολύτως γιατί και δεν θέλει και δεν μπορεί να επέμβει.
Τις εργασίες του συνεδρίου απασχόλησαν επίσης θέματα που αφορούν τις εγκληματικές ομάδες, συμμορίες και οργανώσεις, τα όπλα και η ζωοκλοπή. Ο δικηγόρος Γιάννης Καλογριδάκης εκ των ομιλητών υποστήριξε ότι γίνεται κατάχρηση του νόμου σε σχέση με τις εγκληματικές οργανώσεις, σχολιάζοντας ότι δεν είναι δυνατόν κάθε χρόνο η Ελλάδα να έχει 1000 εγκληματικές οργανώσεις με βάση τη δίωξη που ασκείται.
Όσο για τις ζωοκλοπές αναφέρθηκε ότι σπάνια καταγγέλλονται στις Αρχές, πολύ δε περισσότερο οι κακουργηματικές ζωοκλοπές, υπό το φόβο της αντεκδίκησης αφενός και αφετέρου λόγω σασμών. Είναι ενδεικτικό ότι σε τοπικό επίπεδο το 2017 ασκήθηκαν κακουργηματικές διώξεις μόνο σε 18 περιπτώσεις.