Τα ρίχτερ δεν «λάβωσαν» μόνο τα κτήρια αλλά και τις ψυχές των ανθρώπων στο Αρκαλοχώρι και στα δεκάδες χωριά της ευρύτερης περιοχής. Φόβος, αγωνία για το αύριο, κρίσεις άγχους και πανικού, ακόμα και σε μικρά παιδιά. Το σοκ είναι ισχυρό.
Κατάφεραν να επιβιώσουν από τον φονικό σεισμό, όμως η ψυχή τους έχει βυθιστεί στην αβεβαιότητα και στην απόγνωση. Φοβούνται να κλείσουν τα μάτια. Τους βασανίζει η αϋπνία. Πού θα κοιμηθούν, τι θα φάνε, πού θα μείνουν, τι τούς ξημερώνει αύριο. Και αν κάποτε τα σπίτια τους ξαναφτιαχτούν, εκείνοι θα μπορέσουν να ξαναγεννηθούν ψυχικά μέσα από τις στάχτες τους;
Οι καταστάσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι αυτές τις ημέρες οι άνθρωποι της Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας του ΠΑΓΝΗ είναι συγκλονιστικές, όπως περιγράφει ο καθηγητής Ψυχιατρικής και επιστημονικά υπεύθυνος της Μονάδας, κ. Αλέξανδρος Βγόντζας.
Αυτές τις δύσκολες ημέρες, τόσο ο ίδιος όσο και η διευθύντρια της Ψυχιατρικής Κλινικής του ΠΑΓΝΗ κ. Μαρία Μπάστα, μαζί με τους ειδικούς ψυχικής υγείας και εθελοντές της Ψυχιατρικής και Παιδοψυχιατρικής Κλινικής του νοσοκομείου βρίσκονται στο Αρκαλοχώρι και στα σεισμόπληκτα χωριά, ενώ έχουν στήσει τη δική τους σκηνή στον καταυλισμό του εκθεσιακού κέντρου ώστε να είναι κοντά στους ανθρώπους που τους έχουν ανάγκη.
Δυστυχώς – και αυτό προκύπτει από μελέτες – Για πολλούς μήνες οι σεισμοπαθείς, εκτός από την επιβίωση (στέγαση, σίτιση, εργασία), θα πρέπει να παλέψουν και με τα «θηρία» του άγχους, της κατάθλιψης και του μετατραυματικού στρες.
«Είδαμε μία πολύ δύσκολη κατάσταση… Πολλά σπίτια κατεστραμμένα, πολλούς ανθρώπους στον δρόμο, πολλούς ανθρώπους φοβισμένους. Ακόμα και αν το σπίτι τους είναι εντάξει, κοιμούνται στο αυτοκίνητο ή έχουν πάει σε σπίτια συγγενών τους στο Ηράκλειο. Είδαμε κατεστραμμένες εκκλησίες, πολλοί είπαν ευτυχώς που δεν έγινε ο μεγάλος σεισμός Κυριακή διότι πάρα πολύ κόσμος θα ήταν μέσα. Πραγματικά μέσα στην ατυχία μας είμαστε τυχεροί…».
Ο γνωστός καθηγητής Ψυχιατρικής αποκάλυψε ότι οι άνθρωποι που συναντούσαν τον ίδιο και το προσωπικό της Κινητής Μονάδας, δεν τους άφηναν να φύγουν. «Μου έκανε εντύπωση ότι δεν μας άφηναν να φύγουμε. Δεν ήταν ασθενείς μας, αλλά απλός κόσμος. Ήθελαν να μας πουν τι συνέβη, πώς το έζησαν όλο αυτό, τι έκαναν, πώς φώναζαν.
Κάποιοι λένε ότι δεν μπορούν να κοιμηθούν, έχουν άγχος, μεγάλη αγωνία για το αύριο και πολύ φόβο. Ένας πραγματικός φόβος που δεν ξεπερνιέται με ψυχολογικές μεθόδους».
Τα περισσότερα περιστατικά αφορούσαν σε κρίσεις πανικού και άγχους. Ο καθηγητής υπογράμμισε ότι με βάση μελέτες που έχουν γίνει στην Αθήνα, μετά τον σεισμό του 1999 στο Αίγιο, καταγράφονταν αυξημένη επίπτωση του άγχους, της κατάθλιψης και του μετατραυματικού στρες ακόμα και έναν χρόνο μετά τον σεισμό. Πολλοί μάλιστα υπέφεραν από αϋπνία.
Άλλωστε, σε εργασία του Αιγινήτειου σχετικά με τον φονικό σεισμό του Ληξουρίου διαπιστώνεται ότι 50 χρόνια μετά, σεισμοπαθείς που έδωσαν συνεντεύξεις, είχαν ακόμα εφιάλτες.
«Οπότε πρέπει να συντονιστούμε! Όπως για την Covid είναι αναγκαίο το ΕΣΥ, έτσι αναγκαίες είναι σε αυτές τις συνθήκες και οι δομές ψυχικής υγείας. Όχι μόνο γι’ αυτές τις ημέρες αλλά και για τα επόμενα χρόνια» ήταν το μήνυμα του κ. Βγόντζα.