Του Γιάννη Ζωράκη
Όλη η κίνηση στην αγορά θυμίζει ημέρες γιορτών. Ο στολισμός, τα φώτα, ακόμα και η παρουσία του κόσμου, που σε καμία περίπτωση δεν αντιστοιχεί σε ημέρες καραντίνας.
Όλα; Μάλλον όχι. Διότι ενώ εμφανίζονται στο ακέραιο όλα τα «κλισέ» των γιορτών με το πλήθος κόσμου που κυκλοφορεί, με τους γεμάτους δρόμους και πλατείες και με τις μουσικές των γιορτών, δεν παρουσιάζεται το κυριότερο, που είναι η ρευστότητα στην αγορά.
Το συγκεκριμένο παράδοξο προβληματίζει ιδιαίτερα τους επιχειρηματίες, αλλά και ως ένα βαθμό τους δημιουργεί οργή και αγανάκτηση. Κι αυτό γιατί, μέχρι στιγμής σχεδόν καμία μικρή ή μικρομεσαία επιχείρηση δεν έχει κατορθώσει να επιτύχει ακόμα και με το “click away” πωλήσεις που να υπερβαίνουν το 20 % των αντίστοιχων περυσινών τζίρων, που σημειώνεται πως ήταν αρκετά μειωμένοι σε σχέση με άλλες χρονιές. Αυτό το «τίμημα» όμως δεν αποφάσισαν να το πληρώσουν οι επιχειρηματίες, αλλά το αποφάσισε η κυβέρνηση προκειμένου να περιορίσει την εξάπλωση της πανδημίας.
Παρά το γεγονός όμως ότι στην Κρήτη τις επόμενες ημέρες των Χριστουγέννων είχαν μηδενιστεί τα κρούσματα κοροναϊού και παρά το γεγονός ότι ο συγχρωτισμός δεν αποσοβήθηκε όπως φάνηκε από την πορεία εξέλιξης των γιορτών, οι επιχειρήσεις υπέστησαν μια τεράστια ζημία που δεν είναι καθόλου δεδομένο ότι θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν.
Η χθεσινή ημέρα της τελευταίας εβδομάδας των γιορτών πριν την αλλαγή του χρόνου που σηματοδοτούσε παραδοσιακά μια συνέχιση αυξητικών τάσεων στην αγορά, έδειξε πως η φετινή χρονιά δεν μπορεί παρά να χαρακτηριστεί «χαμένη».
«Ευτυχώς που υπάρχουν κάποιοι σταθεροί πελάτες, φίλοι, γνωστοί και συγγενείς που δέχθηκαν σ’ αυτή τη δύσκολη συγκυρία να μας στηρίξουν για να μην καταστραφούμε εντελώς» αναφέρει επιχειρηματίας της πόλης, που τονίζει ότι αν στην Κρήτη δεν υπήρχε η ανθρωπιά και η αλληλοστήριξη, σήμερα μπορεί να μην υπήρχε καν μικρή και μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.
«Το καλό σενάριο είναι να κλείσουμε τη χρονιά με πτώση κοντά στο 80 % – 85 %» προσθέτει χαρακτηριστικά, υποστηρίζοντας πως ειδικά οι επιχειρηματίες που είχαν προχωρήσει σε «ανοίγματα» μπορεί και να μην καταφέρουν να συνεχίσουν.
Ήδη πάντως έχει αρχίσει να διαφαίνεται πως πολλοί επιχειρηματίες δεν θα καταφέρουν να επιβιώσουν μέσα από τη συγκεκριμένη κατάσταση αφού τα δεδομένα θυμίζουν περισσότερο… πόλεμο.
Πολλοί μάλιστα τονίζουν ότι μέχρι στιγμής η κυβέρνηση δεν «χαρίζει», αλλά «μεταθέτει» τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων. Και προσθέτουν πως όταν θα έρθει η «ώρα της κρίσης» κάποιους μήνες μετά τη λήξη της πανδημίας, τότε είναι που θα φανεί το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος, αλλά και της καταστροφής.
Η όλη κατάσταση οργίζει επίσης και για τον τρόπο που τη διαχειρίζεται η κυβέρνηση επικοινωνιακά, με τους επιχειρηματίες του κλάδου να αναφέρονται στα όσα παράδοξα συμβαίνουν. Οι επιχειρηματίες παράλληλα απορούν σε σχέση με το πώς θα μπορέσουν να ανοίξουν ξανά οι επιχειρήσεις όταν τον Δεκέμβριο έφθασαν στη χώρα μόλις 8.000 δόσεις εμβολίων, τη στιγμή που η Ελλάδα υπολογίζεται ότι χρειάζεται περίπου 12 εκατομμύρια δόσεις για να καλύψει ανοσία στο 60 % του πληθυσμού. Προς το παρόν το ζήτημα δεν θίγεται ουσιαστικά, ωστόσο θα τεθεί εφόσον η κυβέρνηση ανοίξει τις επιχειρήσεις προτού να διασφαλιστεί το προσδοκώμενο ποσοστό ανοσίας. Κι αυτό, όχι γιατί οι επιχειρηματίες δεν θα θέλουν να ανοίξουν τις επιχειρήσεις τους, αλλά διότι θα αποδειχθεί πως δεν υπήρχε και ουσιαστικός λόγος για να παραμένουν κλειστές όλο αυτό το διάστημα.
Σε κάθε περίπτωση, οι εξελίξεις είναι αυτές που θα δείξουν το μέλλον, με τους επιχειρηματίες να επιδιώκουν απλά την επιβίωση τους στη δυσκολότερη αρένα που έχουν βρεθεί ποτέ.