Μέρα μνήμης της φρικτής απώλειας του Ιάκωβου Τσαγκαράκη και της ισοπέδωσης χιλιάδων σπιτιών η σημερινή, από τα φονικά 5,8 ρίχτερ που χτύπησαν το Αρκαλοχώρι και η σκέψη όλων είναι στους ανθρώπους που εξακολουθούν να δοκιμάζονται, αφού ο δρόμος για την επιστροφή στα σπίτια τους αποδεικνύεται μακρύς και δύσβατος. 365 μέρες αναμέτρησης, αντοχών, με το κρύο, τη ζέστη, τις ανάγκες της ζωής, μετρούν εκατοντάδες άστεγοι που ζουν μέσα σε οικίσκους που βλέπουν το μέλλον τους με αβεβαιότητα, καθώς εξακολουθεί να μην έχει εγκριθεί ούτε ένας φάκελος για την ανοικοδόμηση των κτισμάτων που κατέρρευσαν.
Η «Π» καταγράφει την εικόνα των δήμων Μινώα Πεδιάδος, Αρχανών Αστερουσίων και Οροπεδίου και την αγωνία τους να ανοίξει ο δρόμος για τη γρήγορη αποκατάσταση των κτισμάτων τους αφού όπως τονίζουν, «ό,τι ζημιά δεν έκανε ο σεισμός θα την κάνει η βροχή…».
Δήμος Μινώα: Οκτώ καταυλισμοί με πάνω από 1.000 ξεσπιτωμένους
Οκτώ καταυλισμοί στους οποίους ζουν περισσότεροι από χίλιοι άνθρωποι που έχασαν τα σπίτια τους από το φονικό σεισμό, εκατοντάδες αποζημιώσεις αποκατάστασης κτισμάτων στο… «περίμενε» και σοβαρές εκκρεμότητες των αποζημίωσεων οικοσκευής σε ποσοστό 30% είναι η εικόνα που καταγράφεται στο Δήμο Μινώα Πεδιάδος ένα χρόνο μετά το φονικό σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου 2021.
Ο οδικός χάρτης που πρέπει να φτιαχτεί για την οικοδόμηση του νέου Αρκαλοχωρίου είναι σημερινά το κρίσιμο ζητούμενο για να μπορέσει η κοινωνία να επιστρέψει από τους καταυλισμούς των οικίσκων, στα σπίτια της. Σήμερα σε όλη τη γεωγραφική επικράτεια του Δήμου λειτουργούν καταυλισμοί στο Αρκαλοχώρι, τη Βόννη, την Αρχοντική, τα Πάρτηρα το Μοναστηράκι, το Σαμπά, το Ίνι και το Γαλατά όπου εκατοντάδες πολίτες προσπαθούν να διαχειριστούν μια δύσκολη πραγματικότητα για να ξαναστήσουν τη ζωή τους από την αρχή στα σπίτια τους.
Τα προβλήματα αυτά που ταλανίζουν την τοπική κοινωνία καταγράφηκαν χθες στο πλαίσιο εκδήλωσης που οργάνωσε ο Σύλλογος Σεισμοπλήκτων «Ελπίδα» μέλη του οποίου νωρίτερα το πρωί μοίρασαν στους πολίτες ενημερωτικό υλικό για τη δραστηριότητα που έχουν αναπτύξει. Στη διάρκεια της συζήτησης ο επικεφαλής του Συλλόγου κ. Κώστας Γκαντάτσιος τόνισε μεταξύ άλλων ότι «δυστυχώς 365 μέρες μετά οι πολίτες καλούνται να υπερβούν τις όποιες δυσκολίες και να ανέβουν το δικό τους Γολγοθά με ορίζοντα δεκαετίας, βλέποντας μια πολιτεία απλά να εντοπίζει και να φωτογραφίζεται μπροστά στο πρόβλημα.
Όμως η ζωή κυλάει, η καθημερινότητα είναι σκληρή, λύσεις δεν δίνονται με απανωτές εξαγγελίες και με πασαλείμματα. Ένα 80% ποσοστό των επιχειρήσεων έβαλαν το χέρι στην τσέπη για να μην χάσουν Χριστούγεννα, Πάσχα, καλοκαιρινούς επισκέπτες, Περίπου 20% των επιχειρήσεων δεν άνοιξαν. 3402 συνδημότες μας εγκατέλειψαν την περιοχή ψάχνοντας αλλού για δουλειά. Από τα εκατοντάδες κατεδαφιστέα μόλις σε 17 κτήρια ολοκληρώθηκε η διαδικασία. Ελάχιστο το ποσοστό των φακέλων που έχει κατατεθεί. Ούτε ένας φάκελος από τους ήδη κατατεθειμένους έχει εγκριθεί. 1.000 περίπου άνθρωποι μένουν σε οικίσκους με ήδη αυξητικές τάσεις 30% των σεισμοπλήκτων δεν έχουν πάρει ακόμη ούτε το βοήθημα της οικοσκευής.
Ανάλογο ποσοστό δεν έχει πάρει την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ κάτι που έχει εξαγγείλει ο ίδιος ο πρωθυπουργός μια μέρα μετά τον σεισμό. Προβλήματα υπάρχουν και στην επιδότηση ενοικίου σεισμοπλήκτων ένα χρόνο μετά. Το τιμολόγιο εργασιών δεν θα καλύψει ούτε το 40% αποκατάστασης των ζημιών. Δεδομένο ότι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία δεν θα ξαναμπούν στο σπίτι όπου μεγάλωσαν τα παιδιά τους. Αυτά είναι τα νούμερα και η πραγματικότητα αν θέλει να την δει κανείς κατάματα.
Στο ερώτημα για τι πρέπει να γίνει άμεσα ο ίδιος εξηγεί ότι απαιτείται γενναία αναπροσαρμογή του τιμολογίου επισκευής. Επιτάχυνση και απλοποίηση διαδικασιών για τα σπίτια που έχουν υποστεί μικρής κλίμακας ζημιές. Ενίσχυση ΤΑΕΦΚ και της πολεοδομίας. Λειτουργία πλατφόρμας helpdesk ενημέρωσης μηχανικών, φοροτεχνικών και πολιτών, νοικοκυριών και επιχειρήσεων Η άμεση επανέναρξη της πλατφόρμας arogi Η επιχορήγηση των επιχειρήσεων στο 100% της εκτιμηθείσας αξίας ζημιάς Επιχορήγηση φυσικών προσώπων που δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες αλλά κατέχουν αγροτικές εκμεταλλεύσεις στην περιοχή.
Ο επικεφαλής του Συλλόγου κατέληξε λέγοντας ότι «πολλοί λένε πως το ύψος του ανθρώπου ξεκινάει από τα πόδια και φτάνει μέχρι το κεφάλι του, από κει και πάνω ξεκινάει το ανάστημα. Οι σεισμόπληκτοι πολίτες στάθηκαν αξιοπρεπώς ορθώνοντας το ανάστημά τους και διεκδικώντας τίμια και με σεβασμό ότι η πολιτεία τους οφείλει. Αυτή τη στιγμή οι πολίτες καλούν και περιμένουν από την πολιτεία να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων ανακουφίζοντας άμεσα και ουσιαστικά τους πληγέντες. Ας είναι η πρώτη και τελευταία ανάμνηση του σεισμού, ευχή και ελπίδα όλων μας μετά το σκοτάδι να έρθει το φως».
Δήμος Αρχανών – Αστερουσίων : Κανένας εγκεκριμένος φάκελος για ανοικοδόμηση κτίσματος
Ούτε ένα φάκελος δεν έχει εγκριθεί για την ανοικοδόμηση κτισμάτων που κατέρρευσαν στο Δήμο Αρχανών Αστερουσίων, γεγονός που αποτελεί κεφαλαιώδες ζήτημα ένα χρόνο μετά το σεισμό. Η απίστευτη γραφειοκρατία ναρκοθετεί κάθε προοπτική επιστροφής στην κανονικότητα που μοιάζει μακρινός στόχος.
«Παρά το γεγονός ότι έχουμε καταθέσει προτάσεις , για την απλοποίηση των διαδικασιών και παρά το γεγονός ότι σε πρώτη φάση πιστώθηκαν λογαριασμοί δικαιούχων στην πράξη δεν προχωρά η αποκατάσταση των κτισμάτων που κατέρρευσαν επειδή μεσολαβεί μια σύνθεση διαδικασία εγκρίσεων που δημιουργεί ανυπέρβλητα εμπόδια» τονίζει ο Δήμαρχος κ. Μανόλης Κοκοσάλης. Όπως σημειώνει «εάν δεν ξεμπλοκάρει γρήγορα η όλη διαδικασία, ότι ζημιά δεν έκανε ο σεισμός θα την κάνει η βροχή…».
Ο ίδιος τονίζει ότι πρόκειται για ένα κομβικό θέμα που πρέπει να λυθεί, όπως επίσης και αυτό που αφορά στις αποκαταστάσεις των κεντρικών ναών στις Αγιές Παρασκιές, το Τεφέλι τις Μελέσες, τη Μυρτιά, το Χουδέτσι.
Για το σύνολο των αποκαταστάσεων των εκκλησιών ο Δήμος έχει καταθέσει αίτημα χρηματοδότησης και διεκδικεί από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» το ποσό των 500 χιλ ευρώ, το οποίο δεν έχει εγκριθεί. Αντίστοιχα διεκδικεί χρηματοδότηση για να μελετηθεί η αποκατάσταση πλατειών κοινόχρηστων χώρων και αναπλάσεις σημείων στα οποία έχουν γίνει καταρρεύσεις κτισμάτων που θα πρέπει να ξαναπάρουν ζωή και να μην ερημώσουν.
Ο δήμαρχος Αρχανών Αστερουσίων σημειώνει ότι σήμερα εντός των γεωγραφικών του ορίων υπάρχουν 50 οικίσκοι σε Μελέσες, Χουδέτσι, Λιγόρτυνο, Τεφέλι, Μαδέ και σύντομα τοποθετούνται άλλοι δύο στα Καλύβια.
Όπως τονίζει, ο Δήμος μέσα στον ένα χρόνο που πέρασε, έχει κατεδαφίσει 55 ετοιμόρροπα σπίτια, και εξέδωσε πέντε πρωτόκολλα κατεδάφισης για πέντε «κόκκινα» κτίσματα τα οποία γκρεμίστηκαν. Στην ίδια κατεύθυνση ετοιμάζονται άλλα 60 πρωτόκολλα κατεδάφισης. Ο κ. Κοκολάκης περιγράφει ότι από την πρώτη στιγμή του σεισμού ο Δήμος προσέτρεξε να προσφέρει γεύματα στους σεισμοπαθείς και μέσα σε ένα επτάμηνο μοιράστηκε φαγητό το κόστος του οποίου αντιστοιχεί σε 61 χιλ ευρώ.
Για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τα σοβαρά προβλήματα που κλήθηκε να διαχειριστεί ο Δήμος έλαβε χρηματοδότηση από το υπουργείο Εσωτερικών 800 χιλ ευρώ, και από το υπουργείο Ναυτιλίας 297 χιλ. ευρώ για να αποκαταστήσει τα κατεστραμμένα δίκτυα αποχέτευσης ύδρευσης και ομβρίων, όμως είναι σημαντικό η υποστήριξη αυτή της Κυβέρνησης να συνεχιστεί για να μπορέσει να φέρει σε πέρας το δύσκολο έργο του.
Ο ίδιος εκφράζει τις ευχαριστίες του στα Κυβερνητικά στελέχη αλλά και στο προσωπικό του Δήμου για την απερίγραπτη και αδιάκοπη και υποδειγματική στήριξη του σε κάθε άστεγο συμπολίτη και στον αγώνα για να αντιμετωπιστούν οι καταστροφές που προκάλεσε ο εγκέλαδος.
Όπως σημειώνει, «υπάρχει ικανοποίηση σε ότι αφορά στην αποκατάσταση των δημόσιων υποδομών και ο στόχος είναι η προσπάθεια αυτή να εντατικοποιηθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι από την πρώτη στιγμή, προστέθηκαν επτά λυόμενες αίθουσες στο Γυμνάσιο Τεφελίου και στο Δημοτικό Μεταξοχωρίου για να μη χαθούν μαθήματα, ενώ στο Χουδέτσι στο Δημοτικό Σχολείο ο Δήμος κατασκεύασε δύο νέες αίθουσες και σε αυτή τη φάση ολοκληρώνεται η μελέτη στατικής ενίσχυσης του πετρόχτιστου τμήματος του σχολείου για την υλοποίηση της οποίας αναζητούνται πόροι χρηματοδότησης.
Με αντίστοιχη ταχύτητα έτρεξαν και άλλα έργα που αφορούν στην αποκατάσταση των δικτύων ύδρευσης άρδευσης και αποχέτευσης. Την ίδια στιγμή ολοκληρώνεται η μελέτη αποκατάστασης του φράγματος των Αρμανωγείων το οποίο εμφάνισε διαρροή νερών μετά το σεισμό, και σε αυτή τη φάση ολοκληρώνεται η αποκατάσταση των μονώσεων όλων των δημοτικών κτηρίων που επλήγησαν από το σεισμό.
Ετοιμάστηκαν μελέτες και θα προχωρήσουν τα έργα αποκατάστασης για την αντιμετώπιση κατάπτωσης βράχων και κατολισθήσεων στις Τρεις Εκκλησιές και στο τειχίο του Αγίου Αντωνίου ενώ έχουν φτιαχτεί και τα δίκτυα αγροτικής οδοποιίας».
Οροπέδιο Λασιθίου: Σε εκκρεμότητα η αποκατάσταση του σχολικού συγκροτήματος Τζερμιάδων
Την παράταση της κήρυξης του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ζητά ο δήμαρχος κ. Γιάννης Στεφανάκης με σχετικό έγγραφο που απέστειλε στην Περιφέρεια Κρήτης. Όπως προκύπτει, ένα χρόνο μετά τον σεισμό, εκκρεμεί η αποκατάσταση του σχολικού συγκροτήματος του Γυμνασίου και του Λυκείου Τζερμιάδων, το οποίο έχει υποστεί βαρύτατα πλήγματα στο στατικό οπλισμό του.
Για το όλο θέμα βρέθηκε στην Αθήνα ο δήμαρχος, ο οποίος είχε συνάντηση με την ΚΤΥΠ, με σκοπό να χρηματοδοτηθεί η αποκατάσταση των κτηριακών εγκαταστάσεων που έχουν κριθεί ακατάλληλες, ώστε να μπορούν να λειτουργήσουν κανονικά από τον επόμενο Σεπτέμβρη. Βασικό αίτημα του Δήμου παραμένει ο έλεγχος της στατικής επάρκειας των σχολικών κτηρίων του, το οποίο είχε προωθηθεί στο αρμόδιο υπουργείο πριν από τον σεισμό με αίτημα χρηματοδότησης από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης».
Παρά το γεγονός ότι το αίτημα αυτό δεν έγινε δεκτό, ο Δήμος εξακολουθεί να διεκδικεί τη χρηματοδότηση του έργου, ξεκαθαρίζοντας ότι πρέπει να προτεραιοποιηθεί η στήριξη των σεισμόπληκτων περιοχών.
Την ίδια στιγμή, στην προμετωπίδα των διεκδικήσεων του Δήμου είναι η αποκατάσταση των προβλημάτων υδροδότησης που προέκυψαν μετά τον σεισμό, καθώς οι διαθέσιμες ποσότητες νερού είναι πλέον ανεπαρκείς, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες που απογειώνονται οι ανάγκες ζήτησης.
Σύμφωνα με τον κ. Στεφανάκη το πρόβλημα με το νερό συνδέεται με το γεγονός ότι ο Δήμος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει αρκετές πηγές και γεωτρήσεις που παρουσίασαν ζημιές λόγω κατολίσθησης. Στο πλαίσιο αυτό ο Δήμος σχεδιάζει να δημιουργηθεί μια δεύτερη μονάδα διύλισης νερού στη δεξαμενή του Αγίου Γεωργίου για να καλυφθεί το σύνολο των υδροδοτικών αναγκών. Όπως ο ίδιος εξηγεί στη δεξαμενή υπάρχει ήδη μια μονάδα η οποία όμως δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες που υπάρχουν.
Παράλληλα κεντρικό αίτημα του Δήμου παραμένει η διεκδίκηση όλων των δαπανών που πληρώθηκαν από το δημοτικό ταμείο, ενώ έπρεπε να καλυφθούν από κρατικές δαπάνες, προκειμένου να καλυφθούν όλες οι εργασίες αποκατάστασης που έγιναν μετά τον σεισμό και οι επιχειρήσεις εκχιονισμού. Αθροιστικά το ποσό αυτό ξεπερνά τις 300 χιλιάδες ευρώ, τα οποία ο Δήμος ζητά να του επιστραφούν.