Από μία ανθρώπινη αλυσίδα άνω των εκατό εργαζομένων αποτελείται το Ακτινολογικό Εργαστήριο του ΠΑΓΝΗ, το οποίο πραγματοποιεί περισσότερες από 220.000 ιατρικές πράξεις το χρόνο. Διευθυντής του εργαστηρίου είναι ο καθηγητής Ακτινολογίας κ. Απόστολος Καραντάνας, ο οποίος μιλά στην “Π” για το πολύπλευρο έργο του τμήματος που έχει υψηλή εξειδίκευση και μεγάλη επιστημονική εξωστρέφεια, κάτι που αποτυπώνεται και στο σημαντικό εκπαιδευτικό και ερευνητικό του έργο.
Ερωτ.: Από ποιους αποτελείται η ομάδα του τμήματος;
Απαντ.: Το εργαστήριο Ιατρικής Απεικόνισης, ή το Ακτινολογικό Εργαστήριο όπως είναι πιο γνωστό, είναι ένα μεγάλο τμήμα του ΠΓΝΗ, ίσως το μεγαλύτερο με βάση το ανθρώπινο δυναμικό που υπερβαίνει τους 100 εργαζόμενους. Σε ένα τέτοιο μεγάλο τμήμα, η αλυσίδα έχει πολλούς κρίκους, και κανένας δεν περισσεύει.
Θα ήθελα να ξεκινήσω από το νοσηλευτικό προσωπικό με την προϊσταμένη τους κ. Α. Πουλή, τη μεγάλη ομάδα των τεχνολόγων που χειρίζονται τα μηχανήματα και αποτέλεσαν την εμπροσθοφυλακή στη διάρκεια της πανδημίας με συντονισμό της κ. Α. Χαρωνίτη, τις γραμματείς που επικοινωνούν με τους ασθενείς σε όλα τα στάδια προγραμματισμού, εκτέλεσης και παράδοσης των εξετάσεων, τους ειδικευόμενους ιατρούς και τους ειδικευμένους ιατρούς ΕΣΥ και Πανεπιστημιακούς.
Για την ενημέρωση του μέσου αναγνώστη, που ενδεχομένως δεν γνωρίζει ακριβώς τι σημαίνει ιατρική απεικόνιση, θα ήθελα να ενημερώσω ότι η δουλειά μας αρχίζει από το τμήμα επειγόντων. Εκατοντάδες εξετάσεις εκτελούνται στη διάρκεια μιας γενικής εφημερίας, από απλές ακτινογραφίες για έλεγχο καταγμάτων ως πολύπλοκες διαγνωστικές εξετάσεις στις μονάδες αξονικής τομογραφίας και υπερηχοτομογραφίας ή θεραπευτικές-επεμβατικές πράξεις, όπως η αντιμετώπιση εσωτερικής αιμορραγίας σε πολυτραυματίες στη μονάδα επεμβατικής ακτινολογίας. Ακτινογραφίες εκτελούνται από την ακάματη ομάδα των τεχνολόγων μέρα και νύχτα, στα χειρουργεία, στη μονάδα COVID, στις μονάδες εντατικής θεραπείας, στα νεογνά και στην κλίνη των ασθενών όταν δεν μπορούν να μετακινηθούν.
Οι ακτινολογικές εξετάσεις πραγματοποιούνται σε 5 διαφορετικές μονάδες.
Στη μονάδα κλασικής ακτινολογίας, ο κ. Γραμματικάκης, Δ/ντής ΕΣΥ, είναι ο γιατρός αναφοράς στις φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου. Ο κ. Κοντογιάννης, Δ/ντής ΕΣΥ, είναι ο γιατρός αναφοράς στις παθήσεις του μαστού, έχοντας εκπαιδεύσει δεκάδες ακτινολόγους που οι γνώσεις τους στην πρόληψη και διάγνωση είναι πολύτιμες στην κοινωνία.
Η μονάδα υπερήχων στελεχώνεται με εξαιρετικά έμπειρα στελέχη του ΕΣΥ, την Δ/τρια κ. Μπακατάκη, τον Δ/ντή κ. Πετειναράκη, τον Δ/ντή κ. Μεγρέμη και τον Επιμ. κ. Ουρανό.
Η μονάδα αξονικής τομογραφίας, διαθέτει στελέχη με εμπειρία δεκαετιών, και πιο συγκεκριμένα τη Δ/ντρια ΕΣΥ κα Δασκαλογιαννάκη, την Δ/ντρια ΕΣΥ κα Χρυσού, τον Επ. ΕΣΥ κ. Σκιαδά και τον Επιμ. ΕΣΥ κ. Σπανάκη ο οποίος είναι υπεύθυνος και για τις επεμβατικές πράξεις που διενεργούνται στη μονάδα.
Στη μονάδα επεμβατικής ακτινολογίας, υπό την καθοδήγηση του καθ. κ. Τσέτη, ο επικ. καθ. κ. Κεχαγιάς, ο επικ. επιμ. ΕΣΥ κ. Γαλανάκης και οι εξειδικευόμενοι, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των νέων απεικονιστικά καθοδηγούμενων θεραπειών. Η μονάδα φιλοξενεί την ομάδα των αγγειοχειρουργών υπό τον καθ. κ. Ιωάννου, και με άριστο κλίμα συνεργασίας διενεργούνται υπερσύγχρονες ενδαγγειακές θεραπείες.
Νέα στελέχη ενσωματώθηκαν στο σύνολο του ιατρικού προσωπικού, ενισχύοντας προοπτικές ανάπτυξης στα εξής γνωστικά αντικείμενα: επεμβατική νευροακτινολογία (επ. ΕΣΥ Ν. Νάσης) με τελικό στόχο την ουσιώδη συνεισφορά σε επικείμενο κέντρο εγκεφαλικών επεισοδίων στο ΠΓΝΗ, απεικόνιση παθήσεων καρδιάς και του θώρακα (επ. ΕΣΥ Ε. Δετοράκης), και απεικόνιση παθήσεων του μαστού (επ. ΕΣΥ Α. Κόζανα).
Ερωτ.: Ποια είναι τα επιστημονικά αντικείμενα με τα οποία ασχολείται;
Απαντ.: Τα γνωστικά-επιστημονικά αντικείμενα του τμήματος καλύπτουν όλο το φάσμα που απαιτείται για το επίπεδο ενός πανεπιστημιακού-τριτοβάθμιου νοσοκομείου. Η γεωγραφική απομόνωση λόγω νησιωτικού χαρακτήρα της Κρήτης, δεν αφήνει περιθώρια να μην αναπτύξουμε επιστημονικά αντικείμενα. “Μετά το ΠΓΝΗ, είναι η θάλασσα” όπως συχνά υπενθυμίζουμε στην πολιτική ηγεσία όταν χρειαζόμαστε υποστήριξη.
Ερωτ.: Πού εξειδικεύεται και πού πρωτοπορεί;
Απαντ.: Το τμήμα διαθέτει εξειδικευμένα στελέχη σε μεγάλο εύρος παθήσεων. Παραδοσιακά από τον ιδρυτή κ. Γκουρτσογιάννη, το τμήμα μας έγινε γνωστό στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα για την απεικόνιση των φλεγμονωδών παθήσεων του εντέρου. Στη συνέχεια, τη σκυτάλη της εξειδίκευσης και της διεθνούς αναγνώρισης, πήραν στελέχη με εστίαση στην απεικόνιση και άλλων συστημάτων όπως το μυοσκελετικό υπό την επίβλεψή μου, παθήσεις των παιδιών με υπεύθυνη την αν. καθ. κ. Ραϊσάκη, παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος με την καθοδήγηση της επ. καθ. κ. Παπαδάκη, αλλά και στην επεμβατική ακτινολογία υπό την καθοδήγηση του καθ. κ. Τσέτη.
Κοντολογίς, στο τμήμα μας κάθε γιατρός έχει εξειδίκευση σε ένα ή ολιγάριθμα συστήματα.
Η πρωτοπορία, εστιάζεται σε νέες τεχνικές α) απεικόνισης με στόχο έγκαιρη και ακριβή διάγνωση και β) απεικονιστικά καθοδηγούμενης θεραπείας.
Ερωτ.: Πόσες ιατρικές πράξεις πραγματοποιούνται το χρόνο και τι είδους;
Απαντ.: Το σύνολο των ιατρικών πράξεων ξεπερνά τις 220.000 κατά το έτος 2021, όπου είχαμε και μείωση λόγω της πανδημίας. Από αυτές, περίπου 35.000 αφορά σε εξετάσεις υπερήχων και 30.000 σε αξονικές τομογραφίες, μαγνητικές τομογραφίες και ευρέος φάσματος επεμβατικές πράξεις.
Ερωτ.: Ποιο είναι το εκπαιδευτικό-ερευνητικό έργο που γίνεται;
Απαντ.: Στελέχη του τμήματος διδάσκουν στην Ιατρική Σχολή, τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Το μετεκπαιδευτικό πρόγραμμα στους ειδικευόμενους, εφαρμόζεται για 32η συνεχόμενη χρονιά και προσελκύει πολλούς εκπαιδευόμενους εκτός Κρήτης. Η διαδικτυακή δυνατότητα μας προίκισε με ευκαιρίες πρόσκλησης πολλών ομιλητών εκτός τμήματος, από Ελλάδα και Εξωτερικό. Η υψηλού επιπέδου εκπαιδευτική δραστηριότητα του τμήματος, προσελκύει ικανούς νέους γιατρούς για ειδίκευση και πλέον υπάρχει λίστα αναμονής. Είμαι ιδιαίτερα ευτυχής που αυτή την εποχή έχουμε την καλύτερη από κάθε άλλη εποχή ομάδα ειδικευόμενων ιατρών που θα ηγηθούν της ειδικότητας στο μέλλον.
Οι ειδικευμένοι γιατροί του τμήματος όμως, παρέχουν εκπαίδευση και εκτός Κρήτης και Ελλάδας. Ενδεικτικά, τα μέλη ΔΕΠ έδωσαν το 2021 άνω των 55 προσκεκλημένων ομιλιών σε συνέδρια του εξωτερικού.Το ερευνητικό έργο που επιτελείται, είναι σημαντικό με άνω των 50 διεθνών δημοσιεύσεων, στη βάση δεδομένων PUBMED, σε έγκυρα, διεθνούς κυκλοφορίας, ιατρικά περιοδικά. Επιπλέον, το τμήμα συμμετέχει σε ερευνητικά προγράμματα και τα μέλη ΔΕΠ καθοδηγούν πολλές διδακτορικές διατριβές.
Η επιστημονικά εξωστρεφής δραστηριότητα των μελών ΔΕΠ, αποτυπώνεται και με σημαντικές διοικητικές και επιστημονικές θέσεις που κατέχουν σε εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς.
Ερωτ.: Τι περιλαμβάνει ο σχεδιασμός για το μέλλον και πού θα δοθεί μεγαλύτερο βάρος και έμφαση;
Απαντ.: Ο σχεδιασμός σε ένα μεγάλου μεγέθους τμήμα, σχετίζεται τόσο με το ανθρώπινο δυναμικό όσο και με το μηχανολογικό εξοπλισμό. Στο ανθρώπινο δυναμικό, οι ανάγκες σε γιατρούς είναι περιορισμένες και αφορούν αποκλειστικά τη μονάδα επεμβατικής ακτινολογίας. Με τον άμεσο συνεργάτη μου κ. Τσέτη, σχεδιάζουμε με προσοχή τα επόμενα βήματα στη μονάδα αυτή που είναι κόσμημα του ΠΓΝΗ και η μοναδική στην ΝΑ Ελλάδα. Η ενίσχυση της μονάδας είναι απαραίτητη δεδομένης της πρόθεσης τόσο της πολιτείας όσο και της διοίκησης για ανάπτυξη κέντρου εγκεφαλικών επεισοδίων στο ΠΓΝΗ.
Αντίθετα, υπάρχουν μεγάλες ανάγκες σε τεχνολόγους και νοσηλευτικό προσωπικό, λόγω συνταξιοδοτήσεων, αρνητών εμβολιασμού αλλά και αύξησης του κύκλου εργασιών. Υπολογίζουμε στη βοήθεια της ΥΠΕ στην ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού.
Με την ουσιώδη συμπαράσταση της διοίκησης του ΠΓΝΗ, το τμήμα ανανεώθηκε σημαντικά σε εξοπλισμό, με υπερσύγχρονα συστήματα υπερηχοτομογραφίας και μαστογραφίας. Για πρώτη φορά στην Κρήτη, αναπτύχθηκε και εφαρμόζεται ψηφιακή μαστογραφία με τομοσύνθεση και συνθετική μαστογραφία. Το 2021 εγκαταστάθηκε ένα από τα πλέον σύγχρονα σύστημα αγγειογραφίας, το πρώτο εθνικά, το οποίο επιτρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω θεραπευτικές πράξεις στη μονάδα επεμβατικής ακτινολογίας. Έχει επίσης δρομολογηθεί προμήθεια 2ου αξονικού τομογράφου και ψηφιακού ακτινολογικού μηχανήματος που θα εγκατασταθούν στο τμήμα επειγόντων περιστατικών με στόχο την ταχύτερη διάγνωση και αντιμετώπιση.
Επίσης, ο ήδη εγκατεστημένος μαγνητικός τομογράφος εξάντλησε τις δυνατότητές του και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες κλινικές απαιτήσεις. Τέλος, έχει δρομολογηθεί προμήθεια νέου μαγνητικού τομογράφου. Όλα τα παραπάνω βέβαια, με τη βοήθεια της διοίκησης της 7ης ΥΠΕ Κρήτης και της Περιφέρειας, που είναι πάντα δίπλα μας στις δαπανηρές αυτές επενδύσεις, που αποδίδουν βέβαια τα μέγιστα στην κοινωνία.