Στις 4 Οκτωβρίου 2024, η Κωνσταντινούπολη συγκλονίστηκε από ένα φρικτό περιστατικό. Μια διπλή δολοφονία γυναικών. Ο 19χρονος Semih Celik δολοφόνησε άγρια δύο γυναίκες μέσα σε μισή ώρα πριν αυτοκτονήσει. Τα θύματα, η Aysenur Halil και η Ikbal Uzuner, και οι δύο 19 ετών, δολοφονήθηκαν στις συνοικίες Eyupsultan και Fatih, αντίστοιχα.
Τι συνέβη: Ο Semih Celik πήγε πρώτα στο σπίτι της Aysenur Halil στο Eyupsultan γύρω στις 3:30 μ.μ., όπου τη σκότωσε κόβοντας το λαιμό της. Λίγο αργότερα, συναντήθηκε με την Ikbal Uzuner κοντά στα ιστορικά τείχη της πόλης Edirnekapi στο Fatih. Εκεί, αποκεφάλισε την κοπέλα, διαμέλισε το σώμα της και πέταξε το κομμένο κεφάλι της μπροστά στα πόδια της μητέρας της.
Νωρίτερα εκείνη την ημέρα, η μητέρα της είχε δεχτεί ένα τηλεφώνημα από έναν άγνωστο άνδρα. Ο άνδρας την καθησύχασε λέγοντάς της: «Η κόρη σας είναι σε ασφαλή χέρια».
Η μητέρα της 19χρονης δέχτηκε άλλο ένα τηλεφώνημα, το οποίο την κατεύθυνε προς την περιοχή Edirnekapi, υποστηρίζοντας ότι το τηλέφωνο της κόρης της είχε πέσει από τα τείχη της πόλης. Όταν έφτασε, ελπίζοντας να βρει τη συσκευή, αντίκρισε το τρομακτικό θέαμα του κομμένου κεφαλιού της κόρης της να πετιέται από τα τείχη.
Το ψυχολογικό ιστορικό του δολοφόνου
Οι αρχές αποκάλυψαν ότι ο Celik είχε ιστορικό ψυχολογικών προβλημάτων και είχε νοσηλευτεί πέντε φορές τον τελευταίο χρόνο σε ψυχιατρικές κλινικές – χωρίς αυτό να δικαιολογεί τις αποτρόπαιες πράξεις του. Ο πατέρας του επιβεβαίωσε την ψυχική πάλη του γιου του, δηλώνοντας στην κατάθεσή του στην αστυνομία: «Όταν μπήκα στο δωμάτιό του, είδα σχέδια που έμοιαζαν με σατανιστικές φιγούρες. Όταν τον ρώτησα γι’ αυτά, μου είπε: “Δεν θα καταλάβεις. O τρόπος σκέψης μας είναι διαφορετικός”».
Η αστυνομία ερευνώντας την κατοικία του Celik βρήκε ένα σημειωματάριο που περιείχε σχέδια διαμελισμένων ανθρώπινων μορφών, με κάρβουνο, που έμοιαζαν ανατριχιαστικά με τον τρόπο που διέπραξε τους φόνους.
Ο Celik είχε τρεις προηγούμενες καταδίκες και εργαζόταν ως κρεοπώλης. Είχε επίσης αποπειραθεί να αυτοκτονήσει στο παρελθόν και είχε δηλωθεί δύο φορές η εξαφάνισή του.
Ο πατέρας του, Adem Celik, ανέφερε ότι ο γιος του είχε λάβει στο παρελθόν θεραπεία στο Νοσοκομείο Ψυχικής Υγείας Bakirkoy Mazhar Osman, στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Eyup και στο Νοσοκομείο Ψυχικής Υγείας Cerrahpasa.
Η αναλγητικότητα των αρχών, ο Erdoğan και τα social media
Σε ένα σχετικό περιστατικό που αναδεικνύει ζητήματα που αφορούν την επιβολή του νόμου σχετικά με τη βία κατά των γυναικών, δύο άνδρες επιτέθηκαν σεξουαλικά σε μια γυναίκα στην περιοχή Μπέγιογλου της Κωνσταντινούπολης στις 24 Σεπτεμβρίου. Οι κάμερες παρακολούθησης κατέγραψαν τον Semir T.,31, και τον Omer K., 27, καθώς ακολούθησαν μια 25χρονη γυναίκα, την στρίμωξαν σε έναν τοίχο και της επιτέθηκαν. Οι περαστικοί επενέβησαν μόλις άκουσαν τις κραυγές της και η αστυνομία συνέλαβε τους υπόπτους.
Παρά το γεγονός ότι είχαν προηγούμενο ποινικό μητρώο – συμπεριλαμβανομένων κατηγοριών για σεξουαλική επίθεση, κλοπή και αδικήματα ναρκωτικών – οι ύποπτοι αφέθηκαν ελεύθεροι αφού το θύμα επέλεξε να μην υποβάλει μήνυση.
Μόνο αφού το υλικό από τις κάμερες παρακολούθησης έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προκαλώντας δημόσια κατακραυγή και διαμαρτυρίες από ακτιβιστές για τα δικαιώματα των γυναικών, οι αρχές συνέλαβαν εκ νέου τους άνδρες.
Και οι δύο ύποπτοι κατηγορούνται για «σεξουαλική επίθεση» και «στέρηση της ελευθερίας ενός ατόμου» και τέθηκαν υπό κράτηση.
«Οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών επέκριναν την αρχική απελευθέρωση των υπόπτων ως κραυγαλέο παράδειγμα συστημικής αποτυχίας στην προστασία των γυναικών. Υποστήριξαν ότι το περιστατικό δείχνει ένα μοτίβο κατά το οποίο οι αρχές επιβολής του νόμου δεν λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τη βία κατά των γυναικών, εκτός εάν υπάρχει σημαντική δημόσια πίεση», αναφέρει σε άρθρο του το www.turkiyetoday.com.
Την ίδια ώρα ο πρόεδρος της Τουρκίας, Recep Tayyip Erdoğan, μιλώντας σε φοιτητές, ακαδημαϊκούς και γονείς για την έναρξη του νέου έτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έριξε το φταίξιμο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσηςκαι το «δηλητήριο που μοιράζουν».
«Η φλεγμονή εξαπλώθηκε μέσω των ψηφιακών πλατφορμών, των διεστραμμένων κινημάτων, του εθισμού στα ναρκωτικά, της μάστιγας του αλκοόλ, της κουλτούρας της μαφίας, που ενθαρρύνεται από τηλεοπτικές σειρές και των κενών στο σύστημα εκτέλεσης του σωφρονισμού. Δεν μπορούμε να αφήσουμε τους νέους μας στο έλεος της σύγχρονης λαϊκής κουλτούρας. Δεν μπορούμε να παρακολουθούμε τους νέους μας να χάνονται στους σκοτεινούς διαδρόμους των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των ψηφιακών καναλιών, όπου βρίσκεται κάθε είδους κακία. Οι εθνικές και πνευματικές μας αξίες, που κράτησαν το έθνος μας ακλόνητο για αιώνες, θα είναι ο μεγαλύτερος υποστηρικτής μας σε αυτό τον αγώνα και θα πρέπει να συμβάλει στην οικοδόμηση της εθνικής ταυτότητας των νέων μας μέσω κοινωνικών, αθλητικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Ως έθνος και κράτος, είναι αναπόφευκτο να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δυτικές χώρες, εάν δεν ληφθούν μέτρα για την πρόληψη αυτών των περιστατικών».
Οι αντιδράσεις και οι πορείες στην Τουρκία
Οι «ύποπτοι θάνατοι γυναικών» αυξήθηκαν κατά 82% την τελευταία επταετία. Για την ακρίβεια 5.696 γυναίκες έχουν χάσει τη ζωή τους, εκ των οποίων οι 1.441 ήταν ύποπτοι θάνατοι τα τελευταία 7 χρόνια. Τα συγκεκριμένα στοιχεία, μαζί με τα τελευταία γεγονότα, ξεσήκωσαν θύελλες αντιδράσεων με τις γυναίκες να βγαίνουν στους δρόμους ζητώντας δικαιοσύνη, προστασία και ασφάλεια.
Με επικεφαλής οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών, συμπεριλαμβανομένης της πλατφόρμας «Θα σταματήσουμε τις γυναικοκτονίες», η οποία συντάσσει εκθέσεις σχετικά με τις γυναικοκτονίες και τους ύποπτους θανάτους γυναικών, διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, τη Μερσίνα, το Ντιγιάρμπακιρ και άλλες πόλεις, όπου οι ακτιβίστριες και οι ακτιβιστές απαίτησαν ισχυρότερη νομική προστασία για τις γυναίκες και καλύτερη εφαρμογή των υφιστάμενων νόμων.
Στην Κωνσταντινούπολη, οι γυναίκες συγκεντρώθηκαν μπροστά από τα τείχη της πόλης Edirnekapi, κρατώντας πανό που έγραφαν: «Δεν θρηνούμε- είμαστε σε εξέγερση» και «Οι γυναίκες δεν θέλουν πλέον να βλέπουν τα συλλυπητήρια μηνύματά σας- θέλουν να σας βλέπουν να εφαρμόζετε το νόμο».
Η πλατφόρμα εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει: «Οι τόσες πολλές γυναικοκτονίες δεν είναι σύμπτωση αλλά συνέπεια της ατιμωρησίας. Θα θέσουμε προ των ευθυνών του κάθε αξιωματούχο που έχει παραμελήσει το καθήκον του».
Ο υπουργός Οικογένειας και Κοινωνικών Υπηρεσιών, Mahinur Ozdemir Goktas, καταδίκασε τις δολοφονίες, δηλώνοντας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Θα συνεχίσουμε τον αγώνα μας για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών από αυτή τη χώρα χωρίς αν και αλλά, με μηδενική ανοχή. Σήμερα, όλοι όσοι η καρδιά τους καίγεται είναι συνοδοιπόροι μας σε αυτό το μονοπάτι».
Ωστόσο, ακτιβιστές επέκριναν τέτοιες δηλώσεις ως ανεπαρκείς, απαιτώντας συγκεκριμένες ενέργειες αντί για συλλυπητήρια.