Πόσο πια θα πάει η τιμή του…φραπέ; Η κλιματική αλλαγή και ειδικά η ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες στην Ασία και κυρίως στο Βιετνάμ αλλά φυσικά και η κερδοσκοπία βάζουν φωτιά (και) στις τιμές του καφέ, πλήττοντας την προσφορά.
Οι τιμές της –ιδιαίτερα διαδεδομένης στην αγορά- ποικιλίας του καφέ Robusta έχουν φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 45 ετών κι αυτό δημιουργεί τις προϋποθέσεις για νέες ανατιμήσεις σε προϊόντα στιγμιαίου καφέ όπου η συγκεκριμένη ποικιλία χρησιμοποιείται ευρέως, καθώς και σε ενεργειακά ποτά.
Η τιμή της ποικιλίας Robusta έχει αγγίξει πλέον τα 2 δολάρια ανά λίβρα σύμφωνα με στοιχεία από τη Διεθνή Οργάνωση Καφέ (International Coffee Organization -ICO) τα οποία παρουσίασε το Bloomberg. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι οι τιμές χονδρικής αυξήθηκαν κατά 17% μέσα στον Απρίλιο, φτάνοντας στα υψηλότερα επίπεδα από το 1979. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης στο Λονδίνο για τη συγκεκριμένη ποικιλία καφέ έχουν παρουσιάσει αύξηση τιμών τους πέντε από τους τελευταίους έξι μήνες και τελικά οι αυξήσεις κινδυνεύουν να περάσουν άμεσα στους καταναλωτές αφού οι τιμές χονδρικής ανεβαίνουν διαρκώς.
Η συγκεκριμένη ποικιλία αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο τροφοδοσίας της αγοράς
Ο ποικιλία Robusta αντιπροσωπεύει μεταξύ 40% και 45% της παγκόσμιας παραγωγής καφέ, με την ποικιλία Arabica να αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του υπόλοιπου 55% με 60%. Δεδομένου ότι η Robusta είναι ευκολότερη στη φροντίδα κι έχει μεγαλύτερη απόδοση καλλιέργειας από την ποικιλία Arabica, η παραγωγή της είναι φθηνότερη.
Καλλιεργείται κυρίως στο Βιετνάμ, όπου Γάλλοι άποικοι την έφεραν στη χώρα στα τέλη του 19ου αιώνα. Καλλιεργείται επίσης στην Ινδία, την Αφρική και τη Βραζιλία.
Τα τελευταία χρόνια το Βιετνάμ, το οποίο παράγει κυρίως την συγκεκριμένη ποικιλία καφέ, έχει γίνει ο μεγαλύτερος εξαγωγέας Robusta στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 40% της συνολικής παραγωγής. Ξεπερνά τη στη συγκεκριμένη ποικιλία τη Βραζιλία η οποία έχει μερίδιο 25% της παγκόσμιας παραγωγής, την Ινδονησία με μερίδιο 13%, την Ινδία με μερίδιο 5% και την Ουγκάντα με μερίδιο 5%. Η Βραζιλία εξακολουθεί να είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός καφέ στον κόσμο, παράγοντας το ένα τρίτο των παγκόσμιων ποσοτήτων καφέ, αν και το 69% της παραγωγής της χώρας αφορά την ποικιλία Arabica.
Ο παράγοντας Βιετνάμ
Βασικός παράγοντας της αύξησης των τιμών της ποικιλίας Robusta είναι οι προκλήσεις που υπάρχουν στην παραγωγή της συγκεκριμένης ποικιλίας στο Βιετνάμ. Η χώρα “συνεχίζει να αντιμετωπίζει δυσκολίες εφοδιασμού”, όπως αναφέρεται στη σχετική έκθεση του ICO. Οι δυσκολίες στην τροφοδοσία της αγοράς οφείλονται σε χαμηλότερες από τις συνηθισμένες συγκομιδές, τόσο την τελευταία όσο και την τρέχουσα σεζόν.
Τα προβλήματα στην παραγωγή μάλιστα τείνουν να επιδεινωθούν ακόμη περισσότερο, καθώς η ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν όλο και πιο πολλές περιοχές Βιετνάμ με καλλιέργειες. Η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε μείωση των ποσοτήτων νερού για άρδευση και πλήττουν τις προοπτικές για την φετινή παραγωγή, σημειώνεται στην έκθεση.
Στα τέλη Μαρτίου το αρμόδιο υπουργείο Γεωργίας του Βιετνάμ είχε προβλέψει ότι η εθνική παραγωγή καφέ κατά το έτος καλλιέργειας 2023/24 θα μπορούσε τελικά λόγω ξηρασίας να μειωθεί κατά 20% σε 1,472 εκατομμύρια μετρικούς τόνους, στα χαμηλότερα επίπεδα εδώ και τέσσερα χρόνια. Αυτό αντικατοπτρίστηκε στην αυξανόμενη τιμή του εγχώριου πράσινου καρπού Robusta στη χώρα, η τιμή του οποίου αυξήθηκε στα τέλη Απριλίου σε πάνω από 132.000 ντονγκ Βιετνάμ ανά κιλό (VND/KG) ή 5,19 δολάρια ΗΠΑ ανά κιλό, από 80.000 VND/KG (3,15 δολάρια το κιλό) που ήταν κατά μέσο όρο στις 15 Φεβρουαρίου 2024 και από 61.000 VND/KG (2,4 δολάρια ανά κιλό) που ήταν στα μέσα του Νοεμβρίου του 2023. Οι ανατιμήσεις αυτές ανακόπηκαν 19 Απριλίου λόγω τριών παραγόντων: έπεσαν στην αγορά ποσότητες που βρίσκονταν σε αποθήκευση, έγινε κατοχύρωση κερδών από όσους είχαν αγοράσει συμβόλαια για απόκτηση καφέ και ενισχύθηκε το αμερικανικό δολάριο με αποτέλεσμα να γίνουν πιο προσιτές οι τιμές σε τοπικό νόμισμα τόσο σε Βιετνάμ όσο και στη Βραζιλία, δείχνει η έκθεση του ICO. Επίσης η Βραζιλία, που είναι άλλη μια μεγάλη υπερδύναμη στην παραγωγή καφέ, κατάφερε να αυξήσει τις δικές της εξαγωγές της ποικιλίας αυτής.
Λόγω των συνθηκών και το ρίξιμο επιπλέον αποθεμάτων στην αγορά, οι εξαγωγές των πράσινων κόκκων ρομπούστα είχαν αυξηθεί το Μάρτιο του 2024 κατά 7,8% φτάνοντας τα 5,04 εκατομμύρια σάκους (μονάδα μέτρησης καφέ που ζυγίζει από 60 έως 69 κιλά ανάλογα με τη χώρα προέλευσης), από 4,68 εκατ. σάκους το Μάρτιο του 2023. Τον Απρίλιο όμως συνεχίστηκε η άνοδος των τιμών.
Το πρώτο εξάμηνο του έτους παραγωγής 2022/23 είχαν εξαχθεί 23,1 εκατ. σάκοι της ποικιλίας. Ο κύριος μοχλός της αύξησης προμηθειών ρομπούστα το Μάρτιο του 2024 ήταν η Βραζιλία, η οποία εξήγαγε 0,85 εκατομμύρια σακιά από 0,11 εκατομμύρια σάκους τον Μάρτιο του 2023, σημειώνοντας αύξηση 686%, αναφέρει η έκθεση.
Πηγή: OT