Υποχωρώντας στην άκαμπτη στάση ορισμένων σκληροπυρηνικών και ξενοφοβικών δυνάμεων της Ε.Ε., η Κομισιόν εγκαταλείπει την ιδέα για υποχρεωτική ποσόστωση των προσφύγων στα κράτη- μέλη, στο νέο της σχέδιο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, που παρουσιάστηκε χθες.
Οι πολυαναμενόμενες προτάσεις της Κομισιόν, που ήρθαν με επιπλέον καθυστέρηση λόγω των έκτακτων συνθηκών της πανδημίας, επιτρέπουν στα κράτη – μέλη της Ε.Ε. να επιλέξουν αν θα δεχθούν πρόσφυγες ή αν θα αναλάβουν την ευθύνη για επιστροφές στις χώρες καταγωγής τους όσων απορρίφθηκαν οι αιτήσεις ασύλου.
Η δεύτερη επιλογή ταιριάζει σε χώρες όπως η Αυστρία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβακία, οι οποίες είναι γνωστό πως δεν επιθυμούν να δεχτούν πρόσφυγες και τρέφουν συνεχώς με ξενοφοβική ρητορική τα εσωτερικά τους ακροατήρια.
Ουσιαστικά μιλάμε για κατάρριψη του εδώ και καιρό χιλιοειπωμένου αφηγήματος περί αλληλεγγύης, παρά τη μεγάλη καταστροφή στη Μόρια. Σημαίνει επίσης, πως οι χώρες πρώτης υποδοχής θα συνεχίσουν να κουβαλούν το κύριο βάρος της προσφυγικής κρίσης, αφού θα επαφίεται στην…. καλή θέληση χωρών της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης να φιλοξενήσουν κάποιους από τους χιλιάδες κατατρεγμένους που φτάνουν κυρίως στις ακτές της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Ωστόσο ως «τυράκι» για να δεχθούν πρόσφυγες ή αιτούντες ασυλο, οι χώρες θα λαμβάνουν 10.000 ευρώ για κάθε ενήλικο, από χρήματα του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού. Καμιά χώρα δεν θα είναι υποχρεωμένη πάντως να προσφέρει άσυλο.
Οι κυβερνήσεις που απορρίπτουν τη μετεγκατάσταση και τις επιστροφές θα μπορούσαν επίσης να επιλέξουν να ξοδέψουν χρήματα για άλλα μέτρα, όπως για παράδειγμα τη χρηματοδότηση κέντρων υποδοχής σε κράτη πρώτης γραμμής όπως η Ελλάδα.
«Όλοι πρέπει να αναλάβουν το μερίδιό τους στην αλληλεγγύη», τόνισε ωστόσο η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον. Η Γιόχανσον είπε επίσης ότι ελπίζει πως η ανάληψη ευθύνης για τις επιστροφές θα αποτελέσει μια ελκυστική επιλογή τις κυβερνήσεις της Ε.Ε. που δεν επιθυμούν να φιλοξενήσουν αιτούντες άσυλο.
Αν μία χώρα υπόκειται σε μεταναστευτική «πίεση» και εκτιμά ότι δεν μπορεί πλέον να αναλάβει την ευθύνη μεταναστών, μπορεί ωστόσο να ζητήσει την ενεργοποίηση ενός «υποχρεωτικού μηχανισμού αλληλεγγύης», ο οποίος πρέπει να αποφασιστεί από την Επιτροπή.
Task force στη Λέσβο
Η Kομισιόν ανακοίνωσε ότι θα δημιουργήσει task force για τη βελτίωση της κατάστασης των προσφύγων και των μεταναστών στη Λέσβο.
Ως δράση προτεραιότητας, η task force θα συνεργαστεί στενά με τις ελληνικές Αρχές για την κατασκευή νέων εγκαταστάσεων υποδοχής τους επόμενους μήνες. Στόχος, κατά τα λεγόμενά τους, οι εγκαταστάσεις να είναι ευρωπαϊκού επιπέδου, με ανθεκτικές υποδομές και πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη και επαρκή αποχέτευση.
Θα λάβει υπόψη τις ειδικές ανάγκες των γυναικών, των παιδιών και των οικογενειών, και θα απαιτήσει μεγαλύτερη συμμετοχή των οργανισμών της ΕΕ και των διεθνών οργανισμών, όπως η Ύπατη Αρμοστεία και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης.
Γ. Κουμουτσάκος: Μια προσπάθεια συγκερασμού των απόψεων
Με αμηχανία υποδέχτηκε την πρόταση ο Έλληνας αναπληρωτής υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου σχολιάζοντας πως «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέβαλε προσπάθεια να συγκεράσει αποκλίνουσες απόψεις, προερχόμενες από διαφορετικές ομάδες κρατών».
Ο Γιώργος Κουμουτσάκος δήλωσε πως προκειμένου «να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η κοινή μεταναστευτική πρόκληση, σήμερα και στο μέλλον, απαιτείται μια συνεκτική και ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή πολιτική.
Αυτή η πολιτική αφορά όλα τα κράτη-μέλη, ακόμα μεγαλύτερη σημασία έχει, όμως, για εκείνα τα κράτη που, όπως η Ελλάδα, βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης και αντιμετωπίζουν τις άμεσες συνέπειες του μεταναστευτικού φαινομένου. Γι’ αυτό και η χώρα μας ήταν, είναι και θα είναι διαρκώς και ενεργά παρούσα καθ’ όλη τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης για το νέο Σύμφωνο με προτάσεις και πρωτοβουλίες».