Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. κάλεσαν χθες την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει «κατάλληλα μέτρα» έναντι της Τουρκίας, λόγω των συνεχιζόμενων εξορύξεων στην κυπριακή ΑΟΖ. Αυτό ανέφερε ο επίτροπος Διεύρυνσης, Γιοχάνες Χαν, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στο Λουξέμβουργο μετά το πέρας του Συμβουλίου Γενικών υποθέσεων της ΕΕ.
Επιπλέον, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της σημερινής συνεδρίασης, η ΕΕ αποφάσισε να «παγώσει» πέρα από τις ενταξιακές συνομιλίες και τις εργασίες για την Τελωνειακή Ένωση. Την ίδια στιγμή, οι Τουρκοκύπριοι εκβιάζουν την Λευκωσία απειλώντας με προσάρτηση της Αμμοχώστου.
«Το Συμβούλιο σημειώνει ότι η Τουρκία εξακολουθεί να απομακρύνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματά του της 26ης Ιουνίου 2018, το Συμβούλιο σημειώνει ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας έχουν ουσιαστικά σταματήσει και ότι δεν μπορούν να ανοίξουν ή να ολοκληρωθούν περαιτέρω κεφάλαια και δεν προβλέπεται περαιτέρω εργασία για τον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας», αναφέρουν τα συμπεράσματα.
Εξάλλου, σε ό,τι αφορά την πρόταση της Επιτροπής για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και τη Β. Μακεδονία, οι υπουργοί της ΕΕ αποφάσισαν να παραπέμψουν τη λήψη αποφάσεων στη συνεδρίαση του Οκτωβρίου 2019. «Λόγω του περιορισμένου διαθέσιμου χρόνου και της σημασίας του θέματος, το Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα αυτό, με στόχο την επίτευξη σαφούς και ουσιαστικής απόφασης το συντομότερο δυνατόν και όχι αργότερα από τον Οκτώβριο του 2019», αναφέρουν σχετικά τα συμπεράσματα της συνεδρίασης.
Ειδικότερα, ο επίτροπος Χαν εξήγησε ότι η καθυστέρηση οφείλεται σε «θεσμικά προβλήματα» που αντιμετωπίζουν κάποιες χώρες, και συγκεκριμένα ανέφερε πως ο Γερμανός υπουργός επικαλέστηκε έλλειψη χρόνου που δεν επέτρεψε στη γερμανική Βουλή να συζητήσει το ζήτημα.
Η αντίδραση της ελληνικής πλευράς
Η ελληνική πλευρά δείχνει ικανοποιημένη από την έκβαση της σημερινής συνεδρίασης του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων στο Λουξεμβούργο καθώς «για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίζει μέτρα εις βάρος της Τουρκίας για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και συγκεκριμένα για τις ενέργειές της στην Κυπριακή ΑΟΖ», όπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές. «Στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων δόθηκε μια σκληρή μάχη της Ελλάδας», προσθέτουν οι ίδιες πηγές.
Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, «το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων υπογραμμίζει τη σοβαρή αρνητική επίδραση που έχουν άμεσα αυτές οι παράνομες ενέργειες σε όλο το εύρος των σχέσεων Ε.Ε. – Τουρκίας» και «καλεί την Τουρκία να δείξει αυτοσυγκράτηση, σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και να απέχει από αυτές τις ενέργειες».
Επίσης, σημειώνεται ότι η Ε.Ε. θα παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να αντιδράσει καταλλήλως και σε απολυτή αλληλεγγύη με την Κύπρο. Σε αυτό το πλαίσιο, όπως υπογραμμίζουν οι διπλωματικές πηγές, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης) να καταθέσει επιλογές για κατάλληλα μετρά χωρίς καθυστέρηση.
Σε σχέση με την Αλβανία, οι διπλωματικές πηγές παρατηρούν πως για πρώτη φορά το Συμβούλιο θέτει επίσημα την προστασία των περιουσιακών δικαιωμάτων και το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό, ως κριτήρια για την ενταξιακή διαδικασία.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τη Βόρεια Μακεδονία σημειώνουν πως για πρώτη φορά το Συμβούλιο δεν καλωσορίζει μόνο ως ιστορική τη Συμφωνία των Πρεσπών, τονίζοντας τη σημασία της για την ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας, άλλα υπογραμμίζει τη σημασία της εφαρμογής της. Με αυτόν τον τρόπο, διαμηνύουν οι ίδιες διπλωματικές πηγές, η ΕΕ αποκτά ρόλο στην παρακολούθηση της πιστής εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών.