Μπορεί η τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών των κρατών μελών του Eurogroup να ολοκληρώθηκε με χειροκροτήματα, όπως έγραψε ο εκπρόσωπος του προέδρου Μάριο Σεντένο στο Twitter, όμως ο συμβιβασμός που επήλθε δεν κρύβει το γεγονός ότι αναμένονται κι άλλες σκληρές και τεταμένες διαπραγματεύσεις.
Αυτό συνήθως ισοδυναμεί με με αναβολή της ουσιαστικής αναμέτρησης με το πρόβλημα, καθώς το μπαλάκι πάει στους ηγέτες των 27, αφού όπως αναφέρει μεταξύ άλλων η σχετική διατύπωση, αυτοί θα αποφασίσουν για το εάν θα χρησιμοποιηθούν «καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ συγκάλεσε χθες ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής μέσω τηλεδιάσκεψης για τις 23 Απριλίου, με αντικείμενο την οικονομική ανάκαμψη της ΕΕ, που έχει πληγεί άπό την πανδημία του κοροναϊού.
“Είναι ώρα να θέσουμε τις βάσεις για μια ισχυρή οικονομική ανάκαμψη”, ανέφερε σε ανακοίνωση, μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε από τους Ευρωπαίους υπουργούς για μια κοινή απάντηση στην κρίση, την οποία χαρακτήρισε “σημαντική εξέλιξη”.
Ο Μάριο Σεντένο διευκρίνισε πως το Eurogroup συμφώνησε να συσταθεί ένα ταμείο ανάκαμψης (recovery fund) το οποίο θα μπορεί μεσοπρόθεσμα να παράσχει χρηματοδοτική στήριξη στην ευρωζώνη. Όπως εξήγησε, το μέγεθος του ταμείου αυτού θα αποφασισθεί από τη Σύνοδο Κορυφής των αρχηγών κρατών της ευρωζώνης στην οποία θα κατατεθούν και οι εισηγήσεις του προχθεσινού Eurogroup.
Εξάλλου, κατά τον Oλλανδό υπουργό Οικονομικών Χούκστρα, σε μια “συνειδητά ασαφή” διατύπωση κατέληξε το προχθεσινό Eurogroup σχετικά με το συμφωνηθέν ταμείο ανασυγκρότησης για την επόμενη μέρα της πανδημίας του κορoναϊού. Ουσιαστικά και προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω συγκρούσεις των εταίρων στην παρούσα φάση, τα βασικά ερωτήματα που αφορούν στο ταμείο αυτό έμειναν αναπάντητα.
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζουζέπε Κόντε, σε ανάρτησή του στο Twitter, αναφερόμενος στα αποτελέσματα του χθεσινού Γιούρογκρουπ τόνισε: ”O λόγος μου είναι ένας. Η θέση μου και της κυβέρνησής μου για τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας δεν άλλαξαν και δεν θα αλλάξουν ποτέ”, τόνισε ο Κόντε.
“Τα καταφέραμε”
«Σήμερα απαντήσαμε στο αίτημα των πολιτών μας για μια Ευρώπη που βοηθά. Το καταφέραμε μετά από 16 ώρες συζητήσεων», δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup προσθέτοντας ότι τα μέτρα που συμφωνήθηκαν ήταν αδιανόητα πριν από μερικές εβδομάδες. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ δήλωσε μετά τη λήξη της τηλεδιάσκεψης πως πρόκειται για μια «εξαιρετική συμφωνία μεταξύ των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών ως απάντηση στον οικονομικό αντίκτυπο του κοροναϊού: 500 δισ. ευρώ άμεσα διαθέσιμα. Η Ευρώπη αποφασίζει και στέκεται στο ύψος των περιστάσεων της κρίσης» έγραψε στο twitter ο Λεμέρ.
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Όλαφ Σολτς έκρινε ότι η συμφωνία στην οποία κατέληξαν οι 27 για την κοινή αντίδραση στον αντίκτυπο της πανδημίας του κοροναϊού στην οικονομία σήμανε «μια σπουδαία μέρα για την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη».
Το δίχτυ προστασίας
Οι υπουργοί Οικονομικών κατέληξαν σε ένα δημοσιονομικό πακέτο ύψους 540 δισ. ευρώ με την εμπλοκή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM), της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ETEπ) και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο επικεφαλής του Eurogroup Μάριο Σεντένο, αφού ανέφερε ότι η συμφωνία αποτελεί ένδειξη αλληλεγγύης, αναφέρθηκε στο δίχτυ προστασίας που δημιουργείται το οποίο περιλαμβάνει:
Το πρόγραμμα SURE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ύψους 100 δισ. ευρώ που θα στηρίξει προγράμματα απασχόλησης και αντιμετώπισης της ανεργίας.
Το πρόγραμμα ύψους 200 δισ ευρώ για τις μεσαίες επιχειρήσεις που θα χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Την προληπτική πιστοληπτική γραμμή στήριξης του ESM ο οποίος θα μπορεί να παράσχει χρηματοδότηση έως και στο 2% του ΑΕΠ κάθε κράτους μέλους, ήτοι συνολικά 240 δισ. ευρώ με τη μοναδική προϋπόθεση πως τα χρήματα αυτά θα πάνε σε δαπάνες για περίθαλψη, θεραπεία και την πρόληψη του κοροναϊού. Η Ελλάδα, εφόσον το επιλέξει μπορεί να λάβει από τον ESM 4 δισ. ευρώ για αντιμετώπιση υγειονομικών δαπανών.
Σύμφωνα με τον Μάριο Σεντένο όλα τα προγράμματα θα είναι διαθέσιμα μέσα σε δύο εβδομάδες.
Οι γκρίζες ζώνες
Οι γκρίζες ζώνες εντοπίζονται και στα συμφωνηθέντα/ανακοινωθέντα μέτρα:
– Οι εισφορές εγγυήσεων στο SURE, το “ευρωπαϊκό ταμείο ανεργίας” θα είναι εθελοντικές. Υπάρχει δε αναφορά ότι η σύσταση αυτού του ταμείου δεν προδικάζει στήριξη των χωρών σε αυτό τον μηχανισμό μετά το πέρας της κρίσης.
– Τα δάνεια από τον ESM θα είναι χωρίς όρους αλλά μόνο όταν πηγαίνουν απευθείας σε υγειονομικές δαπάνες. Αυτό οι Ιταλοί το υποβαθμίζουν τώρα, αλλά θα το βρούν μπροστά τους: αν επιχειρήσουν να καλύψουν ανάγκες πληττόμενων κλάδων με αυτά τα χρήματα θα πρέπει να υπογράψουν μνημόνιο. Επιπλέον, έχει παραμείνει η υποχρέωση για μελέτη βιωσιμότητας του χρέους, η οποία δε θα βγάλει καλά αποτελέσματα για Ιταλία και Ισπανία.