DW: Έρχεται η «φινλανδοποίηση» της Ουκρανίας;

Πυκνώνουν οι αναφορές περί «παραχώρησης εδαφών» από την Ουκρανία στη Ρωσία. Αναπόφευκτα, η συζήτηση φέρνει στο νου την περίπτωση της Φινλανδίας και τη δύσκολη συνύπαρξή της με τη Σοβιετική Ένωση, σύμφωνα με δημοσίευμα της γερμανικής DW.

Ο Ντόναλντ Τραμπ δηλώνει ότι «η Κριμαία θα μείνει ρωσική» και ότι επιδιώκει συμφωνία με τον Ζελένσκι. Ο αντιπρόεδρός του, Βανς, προειδοποιεί για την ανάγκη «εδαφικών παραχωρήσεων», ενώ ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Λαβρόφ δηλώνει ότι η Μόσχα είναι ανοιχτή σε συμφωνία με την Ουάσινγκτον. Από την πλευρά του, ο δήμαρχος του Κιέβου αναγνωρίζει ότι ενδέχεται να απαιτηθούν παραχωρήσεις, έστω και προσωρινές και άδικες.

Οι δηλώσεις αυτές επαναφέρουν το ενδεχόμενο μιας «ειρήνης επιβεβλημένης» για την Ουκρανία, κατά το πρότυπο της Φινλανδίας μεταπολεμικά. Αν και φήμες ήθελαν τον Εμανουέλ Μακρόν να προτείνει ήδη από το 2022 μια λύση «φινλανδοποίησης», ο ίδιος το έχει διαψεύσει, ενώ και η ιδέα δεν συγκινεί ούτε τους ίδιους τους Φινλανδούς πλέον, επισημαίνεται στο ίδιο δημοσίευμα του γερμανικού μέσου.

Τι σημαίνει «φινλανδοποίηση»;

Η «φινλανδοποίηση» αναφέρεται σε έναν τρόπο διαχείρισης σχέσεων μεταξύ ενός μικρού κράτους και ενός ισχυρού και απειλητικού γείτονα, όπως έπραξε η Φινλανδία απέναντι στη Σοβιετική Ένωση μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η χώρα παρέμεινε τυπικά ανεξάρτητη, υιοθετώντας ουδετερότητα και αποφεύγοντας κάθε πρόκληση προς τη Μόσχα. Ωστόσο, αυτό είχε μεγάλο τίμημα για την πλήρη εθνική της κυριαρχία.

Μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η συζήτηση για το κατά πόσον το φινλανδικό μοντέλο μπορεί να εφαρμοστεί στην Ουκρανία αναθερμάνθηκε. Ο πρώην πρόεδρος της Φινλανδίας, Σάουλι Νιινίστο, είχε από νωρίς απορρίψει αυτή την ιδέα, ενώ η σημερινή υπουργός Εξωτερικών Ελίνα Βαλτόνεν προειδοποίησε το 2024 ότι μια τέτοια λύση δεν θα φέρει πραγματική ειρήνη.

Η Ιστορική Αναφορά: Ο «Πόλεμος του Χειμώνα»

Η «φινλανδοποίηση» ξεκίνησε ουσιαστικά με τον Πόλεμο του Χειμώνα (1939-1940), όταν η Σοβιετική Ένωση, μετά το σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότοφ, εισέβαλε στη Φινλανδία. Παρά την ηρωική άμυνα των Φινλανδών, με τη Συνθήκη της Μόσχας υποχρεώθηκαν να παραχωρήσουν το 11% της επικράτειάς τους, μεταξύ άλλων τη μισή Καρελία και το Βίιπουρι, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη τους.

Η απώλεια αυτή υπήρξε το θεμέλιο της μεταπολεμικής πολιτικής ισορροπίας της Φινλανδίας με τη Σοβιετική Ένωση, υπό την ηγεσία του προέδρου Ούρχο Κέκονεν, που κυβέρνησε για 25 χρόνια.

Το φινλανδικό χιούμορ της εποχής

Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι ένα παλιό ανέκδοτο: Ο Χρουστσόφ, σε επίσημη δεξίωση, ρωτά τον Κέκονεν αν είναι απαραίτητα τα σύνορα μεταξύ Φινλανδίας και Σοβιετικής Ένωσης. Ο Κέκονεν του απαντά χαριτολογώντας: «Κι εγώ το έχω σκεφτεί. Όμως είμαι πολύ γέρος για να διοικώ μια αυτοκρατορία…».

Πηγή: DW