Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών έχει σημάνει συναγερμό στη διπλωματική κοινότητα της Γερμανίας, που προβλέπει μια στοχευμένη αποδόμηση των δημοκρατικών θεσμών στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico, μυστικό υπόμνημα του πρέσβη της Γερμανίας στις ΗΠΑ, Αντρέας Μιχαέλις, προειδοποιεί για μια ατζέντα «μέγιστης αναστάτωσης» που θα μπορούσε να επαναπροσδιορίσει το αμερικανικό συνταγματικό γίγνεσθαι.
Το έγγραφο, το οποίο αποκαλύφθηκε από το Reuters και απευθύνεται στην υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ, εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την πιθανή διάβρωση των δημοκρατικών θεσμών κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας Τραμπ.
Ο Μιχαέλις περιγράφει τη στρατηγική του Τραμπ ως προσπάθεια «συγκέντρωσης της εξουσίας στο πρόσωπο του προέδρου, εις βάρος του Κογκρέσου και των πολιτειών των ΗΠΑ».
Στο υπόμνημα αναφέρεται ότι βασικοί δημοκρατικοί θεσμοί, όπως η νομοθετική εξουσία, οι δυνάμεις ασφαλείας και τα ΜΜΕ, κινδυνεύουν να χάσουν την ανεξαρτησία τους και να χρησιμοποιηθούν ως «πολιτικά εργαλεία». Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στον ρόλο των μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών, τις οποίες ο Μιχαέλις υποστηρίζει ότι ενδέχεται να αποκτήσουν «συν-διοικητική εξουσία».
Παράλληλα, το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών διατηρεί δημόσια μια πιο συγκρατημένη στάση, αναγνωρίζοντας τη δημοκρατική επιλογή των Αμερικανών ψηφοφόρων. «Θα συνεργαστούμε στενά με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση προς όφελος της Γερμανίας και της Ευρώπης», ανέφερε εκπρόσωπος του υπουργείου στο Reuters, χωρίς να σχολιάσει το περιεχόμενο του υπομνήματος.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει το Politico, η ανησυχία στο Βερολίνο για τις ευρύτερες συνέπειες των πολιτικών του Τραμπ είναι εμφανής, καθώς η ιστορία δείχνει ότι η πρώτη θητεία του σημαδεύτηκε από διαμάχες για δασμούς και την αποτυχία της Γερμανίας να ανταποκριθεί στους στόχους των αμυντικών δαπανών του ΝΑΤΟ.
Στο υπόμνημα, ο Μιχαέλις τονίζει επίσης την πιθανότητα ο Τραμπ να βασιστεί στο δικαστικό σώμα για να προωθήσει την ατζέντα του. Οι πρόσφατες αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου για την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου ενδέχεται να επιτρέψουν στον Αμερικανό μεγιστάνα να παρακάμψει τους παραδοσιακούς μηχανισμούς ελέγχου.
Επιπλέον, ο πρέσβης εκφράζει φόβους για πιθανή κατάχρηση νομικών “παραθύρων”, όπως η χρήση του στρατού για «εσωτερική αναταραχή» ή «εισβολή», προκαλώντας ανησυχίες για την παραβίαση του Νόμου Posse Comitatus του 1878, που απαγορεύει τη συμμετοχή του στρατού στην επιβολή της τάξης.
Ο Μιχαέλις αναφέρεται επίσης στη στενή σχέση του Τραμπ με τον δισεκατομμυριούχο Ίλον Μασκ, εκφράζοντας ανησυχίες για την ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης. Σύμφωνα με την αναφορά, ο Τραμπ έχει χρησιμοποιήσει μέσα, όπως αγωγές και απειλές για ποινικές διώξεις κατά επικριτών του, ενώ ο Μασκ κατηγορείται για χειραγώγηση αλγορίθμων και αποκλεισμό λογαριασμών.
Άλλωστε η στάση του Μασκ έχει ήδη προκαλέσει προβληματισμό στο Βερολίνο, καθώς η δημόσια υποστήριξή του στο ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) ενόψει των επερχόμενων εκλογών, έχουν εγείρει ανησυχίες για ξένη παρέμβαση.