Έντονες είναι οι διεργασίες στην Ευρώπη μετά το ναυάγιο στο οποιο κατέληξε την περασμένη Πέμπτη, η Σύνοδος κορυφής που διεξήχθη μέσω βιντεοδιάσκεψης αφού οι 27 ηγέτες δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν για να υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή αντίδραση σε οικονομικό επίπεδο μπροστά στην πανδημία του κοροναϊού, που μετρά χιλιάδες νεκρούς και πιθανότατα θα βυθίσει την Ευρώπη και τον κόσμο σε βαθιά ύφεση φέτος.
Αιτία, το «όχι» ορισμένων χωρών μελών και κυρίως της Γερμανίας, ως προς την ανάγκη υιοθέτησης των ευρωομολόγων, για την αντιμετώπιση της κρίσης του κοροναϊού.
Το βασικό επιχείρημα της Γερμανίας είναι ότι οι χώρες του ευρωπσϊκού νότου δεν εκμεταλλεύονται τις καλές μέρες στην οικονομία τους προκειμένου να βάλουν σε τάξη τους προϋπολογισμούς τους.
Η ανησυχία είναι ότι τα πακέτα και τα εργαλεία στήριξης ενθαρρύνουν την μη συμμόρφωση των κρατών αυτών με τους δημοσιονομικούς κανόνες της Ε.Ε. Ωστόσο αυτήν την φορά δεν πρόκειται για αλόγιστες δαπάνες των κυβερνήσεων αλλά για μία παγκόσμια υγειονομική κρίση.
Ο ESM είναι δανεισμός με όρους
Μη θέλοντας να μπλοκάρουν εντελώς το αίτημα, οι τρεις αυτές χώρες, η Αυστρία η Ολλανδία με επικεφαλής την Γερμανία, αντιπρότειναν να αξιοποιηθεί ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (ΕSM). Πρόκειται για έναν μηχανισμό που διαθέτει 410 δις ευρώ και είχε δημιουργηθεί στην πρόσφατη κρίση χρέους της ευρωζώνης.
Θα μπορούσε, προτείνει η Γερμανία, κάθε χώρα να παίρνει κεφάλαια από τον ESM, λόγω της κρίσης του κοροναϊού, από προληπτική γραμμή στήριξης μέχρι του 2% του ΑΕΠ της, με όρους προσαρμοσμένους στις ανάγκες του κοροναϊού. Ο ESM είναι, δηλαδή, ένας μηχανισμός για δανεικά με όρους.
Το κορωνο-ομόλογο είναι δανεισμός χωρίς όρους
Σε αυτό αντιτίθενται οι 9 χώρες που υπέγραψαν κοινή επιστολή, όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Γαλλία και η Ελλάδα, οι οποίες ζητούν περισσότερα κονδύλια από τα προβλεπόμενα 400 δις του ESM, αλλά και χωρίς τους προβλεπόμενους από αυτό όρους.
Τι προτείνει Η Κομισιόν
Για να εξασφαλιστεί η ανάκαμψη, η Κομισιόν θα προτείνει αλλαγές στο σχέδιο του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κρίσης του κοροναϊού», διαβεβαίωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε ανακοίνωσή της. «Αυτό θα συμπεριλάβει ένα πρόγραμμα ανάκαμψης που θα εγγυάται τη συνοχή στους κόλπους της [Ευρωπαϊκής] Ένωσης διά της αλληλεγγύης και της υπευθυνότητας», πρόσθεσε. «Σε αυτό το στάδιο, η πρόεδρος δεν αποκλείει καμία επιλογή εντός των ορίων της συνθήκης» της ΕΕ, σύμφωνα με ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Τζ. Κόντε: «Η Ευρώπη δεν πρέπει να κάνει τραγικά λάθη»
«Η Ευρώπη δεν πρέπει να κάνει τραγικά λάθη, διότι κινδυνεύει να χάσει τον λόγο ύπαρξής της», δήλωσε ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε στην οικονομική εφημερίδα Il Sole 24 Ore. «Αντιθέτως, η απραξία θα βαρύνει τα παιδιά μας με το ανυπολόγιστο κόστος μιας κατεστραμμένης οικονομίας», προσθέτει.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός ζητά από την Ευρώπη ένα σχέδιο έκτακτης ανασυγκρότησης το οποίο να είναι στο επίπεδο εκείνων της Κίνας και των Ηνωμένων Πολιτειών και ευρωπαϊκά ομόλογα τα οποία να επιτρέψουν την ανασύσταση του οικονομικού και κοινωνικού ιστού της χώρας.
Ο Τζουζέπε Κόντε επιβεβαιώνει ότι η κυβέρνησή του θα διαθέσει πάνω από 50 δισεκατομμύρια ευρώ για την στήριξη της χώρας, «με ένα σχέδιο αρωγής που δεν έχει προηγούμενο, όπως τα πιο φιλόδοξα μέτρα τα οποία εγκρίθηκαν τις ημέρες αυτές στην Ευρώπη».
«Με την ‘Ανγκελα Μέρκελ, δεν υπήρξε τόσο ένας καυγάς, όσο μια ειλικρινής και σκληρή αντιπαράθεση, διότι ζούμε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης η οποία θερίζει τόσες ζωές των συμπολιτών μας και παράγει σοβαρή οικονομική ύφεση», τονίζει ο επικεφαλής της κυβέρνησης της Ρώμης. Εκπροσωπώ μια χώρα η οποία υποφέρει πολύ, και δεν μπορώ να επιτρέψω να υπάρξουν δισταγμοί. Στην Ιταλία, αλλά και σε άλλες χώρες, είμαστε αναγκασμένοι να κάνουμε τραγικές επιλογές», προσθέτει.
Ο Τζουζέπε Κόντε καταλήγει τονίζοντας: «Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας είναι ένα μέσο που σχεδιάστηκε για να δίδεται βοήθεια σε μεμονωμένες χώρες- μέλη oι οποίες περνούν χρηματοοικονομικές εντάσεις που συνδέονται με ασύμμετρα σοκ. Αντιθέτως, ο κοροναϊός προκαλεί ένα συμμετρικό σοκ και παράγει ύφεση, με σύγχρονο και εντελώς απρόσμενο τρόπο, στα οικονομικά και κοινωνικά μας συστήματα»
Μακρόν: «Δεν θέλω την Εγωιστική Ευρώπη»
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος τάσσεται υπέρ της έκδοσης κοινών ευρωπαϊκών ομολόγων για την αντιμετώπιση της κρίσης που έχει προκαλέσει η πανδημία του κοροναϊού, απηύθυνε έκκληση να επιδειχθεί δημοσιονομική αλληλεγγύη στην Ευρώπη, ενώ αρνήθηκε πως αψήφησε τις ενδείξεις στην Ιταλία που έδειχναν πόσο σοβαρή είναι αυτή η κρίση για τη δημόσια υγεία, σε συνέντευξη που παραχώρησε σε τρεις ιταλικές εφημερίδες.
«Δεν θα ξεπεράσουμε αυτή την κρίση χωρίς ισχυρή ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, σε υγειονομικό και σε δημοσιονομικό επίπεδο», τόνισε ο γάλλος πρόεδρος στη συνέντευξη που παραχώρησε στις εφημερίδες Corriere de la Serra, La Stampa και La Repubblica.
«Είναι τάχα η ΕΕ, η ευρωζώνη, απλώς ένας νομισματικός θεσμός, ένα σύνολο κανόνων, πολύ χαλαρών, που προβλέπουν ότι κάθε κράτος ενεργεί για λογαριασμό του; Ή θα δράσουμε μαζί, για να χρηματοδοτήσουμε τις δαπάνες μας, για να καλύψουμε τις ανάγκες μας σε αυτή την κρίση ζωτικής σημασίας;», διερωτήθηκε ο Εμανουέλ Μακρόν.
«Μπορεί να πρόκειται για μια δυνατότητα [έκδοσης] κοινού χρέους, όποιο κι αν είναι το όνομά της, ή κάλλιστα για μια αύξηση του προϋπολογισμού της ΕΕ, για να μπορέσει να προσφερθεί αληθινή υποστήριξη στις χώρες που πλήττονται περισσότερο από αυτή την κρίση», πρότεινε.
«Το ύψος του ποσού είναι δευτερεύον, αυτό που μετράει είναι η χειρονομία, διαμέσου της έκδοσης κοινού χρέους ή της σύνταξης κοινού προϋπολογισμού», υπογράμμισε.
Παρά τις «επιφυλάξεις» χωρών όπως η Γερμανία «δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε αυτή τη μάχη», επέμεινε ο πρόεδρος της Γαλλίας.
Αυτό που με ανησυχεί είναι η αρρώστια» του ατομικισμού, η «ο καθένας ας κοιτάξει τον εαυτό του», πρόσθεσε. «Αν δεν δείξουμε αλληλεγγύη, η Ιταλία, η Ισπανία και άλλοι θα μπορούν να πουν στους Ευρωπαίους εταίρους τους ”πού ήσασταν εσείς όταν εμείς βρισκόμασταν στο μέτωπο”; Δεν θέλω αυτή την εγωιστική, διχασμένη Ευρώπη», κατέληξε ο Μακρόν.