Σουδα Λιμάνι

Το τελευταίο διάστημα η Ελλάδα και ειδικότερα η Κρήτη δέχονται μια γενικευμένη «επίθεση φιλίας» από την Αμερική. Οι Αμερικανοί δηλώνουν πλέον με καθαρό τρόπο την πρόθεσή τους η Κρήτη να συμβάλει στην ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας μέσω της Σούδας, αλλά και στην ανεξαρτητοποίηση όλης της Ευρώπης στον τομέα της ενέργειας από τη Ρωσία. Κάτω από αυτό το πρίσμα, οι Αμερικανοί δηλώνουν ανοιχτά τη στήριξή τους στην Κρήτη και δείχνουν τα δόντια τους στην Τουρκία, την οποία φαίνεται να μη θεωρούν τόσο αξιόπιστη για συνεργασία.

Πρόσφατα η Διοίκηση Ναυτικών Δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρώπη ανακοίνωνε μέσω twitter τη «σταθερή παρουσία» του πλοίου «USS Carney» στο λιμάνι της Σούδας, για την υποστήριξη των «αμερικανικών συμφερόντων εθνικής ασφάλειας στην Ευρώπη». Οι ανακοινώσεις όμως δεν σταματούν σε επίπεδο μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αλλά έχουν περάσει σε επίπεδο υψηλής διπλωματίας.

Οι Αμερικανοί θέλουν και επιδιώκουν σε μια πρώτη φάση να ενισχυθεί σημαντικά ο ρόλος της Σούδας, προκειμένου να μετατραπεί σε κύρια και απαραίτητη βάση για όλες τις επιχειρήσεις των Αμερικανών στην Ανατολική Μεσόγειο. Την ίδια στιγμή, έχει τεθεί επί τάπητος το ζήτημα της συνεργασίας που έχει το ΝΑΤΟ με τη βάση Ιντσιρλίκ της Τουρκίας, ενώ σε επίπεδο διπλωματίας, εξετάζεται το ενδεχόμενο για μεταφορά της βάσης, με πιθανότερο σημείο μετεγκατάστασης αυτό της Κρήτης, στις υφιστάμενες εγκαταστάσεις στη Σούδα.

Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν πως είναι ιδιαίτερα επίφοβο να διατηρούν βάση στο Ιντσιρλίκ της Τουρκίας, εξαιτίας των υφιστάμενων τεταμένων σχέσεων. Ακόμα μεγαλύτερος σκεπτικισμός προκύπτει από το γεγονός που θέλει 50 πυρηνικές κεφαλές των Αμερικανών να φυλάσσονται στη συγκεκριμένη νατοϊκή βάση στην Τουρκία.

Οι αξιωματούχοι εκτιμούν πως δεν είναι καθόλου απίθανο το σενάριο, να σπάσει τη συμμαχία η Τουρκία, οπότε ήδη βρίσκονται σε μια διαδικασία εναλλακτικής λύσης, με μοναδικό προς το παρόν σχέδιο την Ελλάδα και ειδικότερα την Κρήτη. Το κομμάτι ενίσχυσης της Ελλάδας και της Κρήτης μέσω των στρατηγικών αμερικανικών επιλογών στον τομέα της εθνικής ασφάλειας, δεν είναι το μοναδικό στο οποίο επενδύουν οι Αμερικανοί, που επιθυμούν πλέον ανοιχτά την ενίσχυση της Ελλάδας στο χάρτη των συμμάχων τους.

Εκτός από τον τομέα της ασφάλειας, η οποία περνά από τη Σούδα, μεγάλη έμφαση δίνεται επίσης και στον τομέα της ενέργειας που περνά επίσης μέσω Κρήτης. Οι Αμερικανοί τάσσονται υπέρ ενός ενεργειακού σχεδίου που θα περιλαμβάνει Ελλάδα – Κύπρο – Ισραήλ και Αίγυπτο. Η είσοδος της Αιγύπτου στον ενεργειακό χάρτη από πλευράς Ηνωμένων Πολιτειών έρχεται να επιβεβαιώσει την «Π», η οποία πρώτη και αποκλειστικά αναφέρθηκε στις προ- σπάθειες ενεργειακής διασύνδεσης που πραγματοποιούνται και που προσθέτουν νέα σχέδια τα οποία αξιοποιούν το βόρειο τμήμα της Αφρικής.

Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ωστόσο, η Κρήτη αναδεικνύεται χωροταξικά σε ρυθμιστή των αμερικανικών σχεδίων, αφού τόσο η εθνική ασφάλεια όσο και το κομμάτι της ενέργειας, περνούν αναγκαστικά από το νησί. Ειδικά στον τομέα της ενέργειας, οι Αμερικανοί μοιάζουν πρόθυμοι να στηρίξουν οποιοδήποτε σχέδιο (και αυτό της διασύνδεσης της Κρήτης και στη συνέχεια της Ελλάδας μέσω Αιγύπτου), προκειμένου να επιτύχουν τον βασικό τους στόχο, ο οποίος είναι η πλήρης ενεργειακή απεξάρτηση συνολικά της Ευρώπης από τη Ρωσία.

Αυτή η πρόθεση βέβαια έχει ως προϋπόθεση την αξιοποίηση και συμμετοχή εταιρειών αμερικανικών συμφερόντων. Η πρόσφατη ανακοίνωση της ελληνικής εταιρείας Energean ότι έφτασε τον στόχο των συμβολαίων παράδοσης φυσικού αερίου, ώστε να ξεκινήσει την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων που αγόρασε από τις αμερικανοϊσραηλινές εταιρείες Delek και Noble πιθανόν αποτελεί την πρώτη ένδειξη της στρατηγικής συνεργασίας για την Ελλάδα.