Μεγάλη Αλλαγή στη Βρετανία. Τα Exit Poll για τις βρετανικές εκλογές επιβεβαιώνουν την πολιτική αλλαγή που όλο αυτό το διάστημα φαινόταν, καθώς μετά από 14 χρόνια κυριαρχίας των Συντηρητικών, οι Εργατικοί του Κιρ Στάρμερ επιστρέφουν στην εξουσία.
Η χαοτική διαφορά που προέβλεπαν αναλυτές και δημοσκοπήσεις επιβεβαιώνεται από τα Exit Poll που ανακοινώθηκαν λίγο μετά το κλείσιμο των καλπών (στις 22:00 τοπική ώρα).
Ειδικότερα, οι εκτιμήσεις που μετέδωσε το BBC δίνουν στους Εργατικούς του Στάρμερ 410 έδρες και ακολουθούν οι Συντηρητικοί του Σούνακ με 131 έδρες.
Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες προβλέπεται να έρθουν τρίτοι με 61 βουλευτές. Το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας θα δει τον αριθμό των βουλευτών του να πέφτει στους 10 και η Μεταρρύθμιση του Ηνωμένου Βασιλείου προβλέπεται να λάβει 13 βουλευτές, σύμφωνα με το exit poll.
Το Πράσινο Κόμμα της Αγγλίας και της Ουαλίας προβλέπεται να διπλασιάσει τον αριθμό των βουλευτών του σε δύο και το Κόμμα της Ουαλίας θα λάβει 4 βουλευτές. Οι υπόλοιποι προβλέπεται να λάβουν 19 έδρες.
Οι εκτιμήσεις ανακοινώθηκαν μόλις έκλεισαν οι κάλπες στις 22:00 τοπική ώρα (24.00 ώρα Ελλάδας). Ωστόσο θα χρειαστεί αναμονή αρκετών ωρών για τα αποτελέσματα, που θα ανακοινώνονται ανά εκλογική περιφέρεια μέχρι νωρίς το πρωί.
Οι δημοσκοπήσεις έδειξαν συντριπτική νίκη των Εργατικών με επικεφαλής τον Κιρ Στάρμερ, ίσως ακόμη μεγαλύτερη από αυτή του Τόνι Μπλερ το 1997. Οι εκλογές αυτές, ωστόσο, δεν προκάλεσαν μεγάλο ενθουσιασμό, και δεν θύμιζαν καθόλου την ευφορία που είχε σηματοδοτήσει την αρχή της θητείας του Μπλερ.
Έπειτα από πέντε συντηρητικούς πρωθυπουργούς, το Brexit, τη λιτότητα, την κρίση της αγοραστικής δύναμης και την επιδείνωση του δημόσιου συστήματος υγείας, οι Βρετανοί ήθελαν να δείξουν τη δυσαρέσκειά τους στις κάλπες και να γυρίσουν τη σελίδα των συντηρητικών. Οι Τόρις είχαν μόνο μία φιλοδοξία τις τελευταίες ημέρες της προεκλογικής εκστρατείας: να περιορίσουν το εύρος της ήττας.
«Έχετε 4 ώρες για να αποτρέψετε μια σούπερ πλειοψηφία των Εργατικών που θα προκαλέσει αύξηση των φόρων για το υπόλοιπο της ζωής σας», δήλωσε νωρίτερα την Πέμπτη ο συντηρητικός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ.
Ο Εργατικός Κιρ Στάρμερ, ένας 61χρονος πρώην δικηγόρος, αναμένεται λοιπόν να λάβει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον βασιλιά Κάρολο Γ’ την Παρασκευή
Τι κάνει το Exit Poll του Ηνωμένου Βασιλείου τόσο αξιόπιστο;
Τη νύχτα των εκλογών μπορείς να ξέρεις ποιος κέρδισε τις εκλογές;
Στη Βρετανία, τις τελευταίες δύο δεκαετίες, υπάρχει μια εκπληκτικά καλή απάντηση αμέσως μετά το κλείσιμο της κάλπης, στις 10 μ.μ. (τοπική ώρα)
Τότε είναι που τρεις μεγάλοι ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί αποκαλύπτουν τα αποτελέσματα του εθνικού exit poll. Το έργο μιας ομάδας στατιστικολόγων και πολιτικών επιστημόνων που μπαίνει σε λειτουργία μερικές ώρες νωρίτερα, έχει τα τελευταία χρόνια δημιουργήσει μια ολοένα και πιο ακριβή εικόνα των εκλογικών αποτελεσμάτων πριν από την καταμέτρηση των ψήφων.
Σύμφωνα με τους NYT στις τελευταίες πέντε βρετανικές βουλευτικές εκλογές, το exit poll προέβλεψε με ακρίβεια τεσσάρων εδρών κατά μέσο όρο πόσες από τις 650 ή περισσότερες κοινοβουλευτικές έδρες θα διεκδικούσε το νικηφόρο κόμμα. Την τελευταία φορά, το 2019, είχε προβλέψει το σύνολο του νικητήριου κόμματος μόλις τρεις έδρες μακριά.Πώς ήταν τόσο ακριβείς οι βρετανικές δημοσκοπήσεις;
Δεν ήταν πάντα. Στις βουλευτικές εκλογές του 1992, το exit poll του BBC προέβλεψε ότι κανένα κόμμα δεν θα κέρδιζε τη συνολική πλειοψηφία των κοινοβουλευτικών εδρών, πριν τα πρώτα αποτελέσματα δείξουν γρήγορα ότι οι Συντηρητικοί ήταν έτοιμοι να διατηρήσουν τον έλεγχο. Τα exit poll σε ορισμένες προηγούμενες εκλογές είχαν ακόμη μεγαλύτερη απόκλιση.
Η βασική αλλαγή, λένε οι εμπλεκόμενοι, ήρθε τη δεκαετία του 2000, όταν οι ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί συγκέντρωσαν τους πόρους τους πίσω από μια στατιστική προσέγγιση που πρωτοστάτησαν οι ακαδημαϊκοί David Firth και John Curtice. Η επιτυχία της βοήθησε να γίνει ο καθηγητής Curtice αστέρι των εκλογικών εκπομπών.
Οι προηγούμενες δημοσκοπήσεις εξόδου προσπαθούσαν να συγκεντρώσουν ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα των εκλογικών τμημάτων σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, χρησιμοποιώντας τα σύνολα των ψήφων στο δείγμα για να προβλέψουν τα ποσοστά κάθε κόμματος αλλού.
Η δημοσκόπηση νέου τύπου εξακολουθεί να αναζητά ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα, αλλά επιστρέφει επίσης, στο μέτρο του δυνατού, στα ίδια εκλογικά κέντρα κάθε φορά. Τώρα, αντί να επικεντρώνονται στα σύνολα, οι ερευνητές μπορούν να κάνουν άμεσες συγκρίσεις και να εξετάσουν πώς άλλαξε η ψήφος.
Στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας στατιστικά μοντέλα, προβλέπουν πώς οι αλλαγές που διαπιστώνουν θα εξελιχθούν σε περιφέρειες σε ολόκληρη τη χώρα, με βάση περαιτέρω ανάλυση των δημογραφικών στοιχείων και των προηγούμενων εκλογικών αποτελεσμάτων σε κάθε περιοχή.
Η εστίαση στις ίδιες τοποθεσίες είναι το κρίσιμο πράγμα, σύμφωνα με τον Jouni Kuha, καθηγητή κοινωνικής στατιστικής στο London School of Economics, ο οποίος εργάζεται στην ομάδα exit polling από το 2010.
«Υπάρχει λιγότερος θόρυβος στα δεδομένα όταν εξετάζεις τις αλλαγές από ό,τι αν προσπαθούσες να εκτιμήσεις τα ίδια τα μερίδια», δήλωσε σε τηλεφωνική συνέντευξη.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Firth, δεν έχουν αλλάξει πολλά από την επανεξέταση στις αρχές της δεκαετίας του 2000. «Ακόμη και το λογισμικό που έγραψα το 2001-2005 εξακολουθεί να χρησιμοποιείται», δήλωσε σε ηλεκτρονικό μήνυμα.
Πώς λειτουργούν οι γενικές εκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο;
Η Βουλή των Κοινοτήτων είναι το κύριο νομοθετικό όργανο του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ το άλλο είναι η μη εκλεγμένη Βουλή των Λόρδων. Αποτελείται από 650 μέλη, καθένα από τα οποία εκλέγεται από μια γεωγραφική περιφέρεια περίπου ίσου πληθυσμού.
Σε κάθε εκλογική περιφέρεια, κερδίζει ο υποψήφιος με τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων. Δεν είναι απαραίτητο να κερδίσει το 50% των ψήφων και οι ψήφοι για άλλους υποψηφίους στην ουσία χάνονται. Αυτό είναι γνωστό ως first-past-the-post ψηφοφορία.
Οι κοινότητες επιλέγουν επίσης τον πρωθυπουργό. Σύμφωνα με τη σύμβαση, ο μονάρχης καλεί τον ηγέτη του μεγαλύτερου κόμματος να σχηματίσει κυβέρνηση. Ο υποψήφιος πρωθυπουργός πρέπει να έχει την υποστήριξη της πλειοψηφίας των βουλευτών. Αυτό είναι εφικτό εάν ηγείται κόμματος με συνολική πλειοψηφία ή έχει την υποστήριξη άλλων κομμάτων.
Για την πλειοψηφία απαιτούνται τεχνικά 326 βουλευτές (οι μισές από όλες τις έδρες συν μία), αλλά ένας μικρός αριθμός βουλευτών – συμπεριλαμβανομένου του προέδρου, των αναπληρωτών του και των μελών του Sinn Féin – συνήθως δεν ψηφίζουν.
Αυτό σημαίνει ότι μια λειτουργική πλειοψηφία μπορεί να επιτευχθεί με λίγο κάτω από το 50% των εδρών.