Σαμποτάζ του αεροδρομίου Καστελλίου , οι οδηγοί των ομάδων Γιάννης Ανδρουλάκης αριστερά και Κίμωνας Ζωγραφάκης δεξιά.
Φαράγγι Τρυπητής - Αγίου Σάββα, μεσημέρι Σαββάτου, 10 Ιουλίου 1943. Μετά τα σαμποτάζ του αεροδρομίου Καστελλίου και των αποθηκών καυσίμων στα Πεζά, οι οδηγοί των ομάδων Γιάννης Ανδρουλάκης αριστερά και Κίμωνας Ζωγραφάκης δεξιά. (Αρχείο Ιωάννη Ανδρουλάκη)

Τον Ιούλιο του 1943, το Συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής και η μονάδα ΦΟΡΣ 133 (υποθέσεων Κρήτης), οργάνωσαν σειρά από σαμποτάζ στα αεροδρόμια του νομού Ηρακλείου. Τα σαμποτάζ ορίστηκαν ταυτόχρονα και για τα τρία αεροδρόμια (Τυμπακίου, Καστελλίου και Ηρακλείου) τα μεσάνυχτα στις 4, ξημερώματα 5 Ιουλίου 1943.

Τρεις ομάδες σαμποτέρ αποβιβάστηκαν στα νότια παράλια. Η πρώτη ομάδα με επικεφαλής τον Υπολοχαγό Ρόνυ Ροβς και οδηγό τον Γιώργη Βοσκάκη ή Μηναδογιώργη θα επιχειρούσε στο αεροδρόμιο Τυμπακίου. Η δεύτερη ομάδα με επικεφαλής τον Δανό Υπολοχαγό Άντερς Λάσσεν και οδηγό τον Κίμωνα Ζωγραφάκη. θα επιχειρούσε στο αεροδρόμιο Καστελλίου Πεδιάδος. Η τρίτη ομάδα με επικεφαλής τον Υπολοχαγό Κένεθ Λάμομπυ και οδηγό τον Γιάννη Ανδρουλάκη, στο αεροδρόμιο Ηρακλείου.

Τα σαμποτάζ πήραν την κωδική ονομασία ΑΛΜΠΟΥΜΕΝ (το ασπράδι του αυγού) και ορίστηκαν ως παραπλανητικά του εχθρού, γιατί θα ακολουθούσε η συμμαχική απόβαση στη Σικελία.

Μετά την κατόπτευση του αεροδρομίου Ηρακλείου, διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν αεροπλάνα στους διαδρόμους και έτσι η ομάδα (Λάμομπυ – Ανδρουλάκη), αποφάσισε με υπόδειξη του Συμμαχικού Στρατηγείου να επιχειρήσει να καταστρέψει τα καύσιμα που είχαν αποθηκευμένα οι Γερμανοί σε περιφραγμένο και περιφρουρημένο χώρο στο χωριό Πεζά. Τους δολιοφθορείς βοήθησε το μέλος της Εθνικής Οργάνωσης Δολιοφθοράς Πληροφοριών Ηρακλείου – Λασιθίου (Ε.Ο.Π.Δ.) και υπαρχηγός της, Μιχάλης Κόκκινος.

Ο Μιχάλης Κόκκινος, σημαντικό στέλεχος της Εθνικής Αντίστασης
Ο Μιχάλης Κόκκινος, σημαντικό στέλεχος της Εθνικής Αντίστασης

Σε χειρόγραφο κείμενο που μας παρέδωσε ο Μιχάλης Κόκκινος το έτος 2010, περιγράφει την επιδρομή στις αποθήκες καυσίμων των Πεζών το ξημέρωμα της 5ης Ιουλίου 1943 ως εξής: ´…ο Δουνδουλάκης και ο Ανδρουλάκης εφύγανε τον Ιούνιο γιατί τους προδώσανε.

Για να μην τους συλλάβουνε οι Γερμανοί, καταφύγανε στ’Ανώγεια. Επήγαμε κι εγώ κι ο Ακουμιανάκης στ’Ανώγεια και παραδώσανε τα μυστικά να αναλάβει ο Ακουμιανάκης Αρχηγός στου Δουνδουλάκη τη θέση κι εγώ υπαρχηγός.

Ένας μου αδερφός στην Πλαθειά Στράτα είχε ένα ραφείο και το κάναμε στέκι της Οργάνωσης γιατί το σπίτι του Ανδρουλάκη είχε προδοθεί.

Ήτανε εύκολο να μπαίνομε γιατί είχε κάτω το ραφείο και απάνω είχε ένα πατάρι. Κι απάνω στο πατάρι ανεβαίναμε και μας φέρνανε τις πληροφορίες.

Συνθηματικά ερχότανε οι συνεργάτες στο ραφείο. Έρχεται λοιπόν εκεί στο ραφείο ένας από τα αδέρφια Βαλαβάνηδες, ο Πέτρος αν θυμάμαι καλά. Τέλη Ιουνίου του 1943. Μου δίδει ένα σημείωμα προσωπικά σ’εμένα. Το σημείωμα ήταν από το Γιάννη τον Ανδρουλάκη. Εγώ ξέρω πως ο Ανδρουλάκης είναι στη Μάσα Ματρούχ. Και γράφει το σημείωμα:

-Μιχάλη βρισκόμαστε στη Μεσαρά, θα σου εξηγήση ο κομιστής, με Άγγλους κομάντος. Σε παρακαλώ πολύ να μας βρεις πληροφορίες αεροδρομίου Ηρακλείου, αεροδρομίου Καστελλίου και αεροδρομίου Τυμπακίου. Γιάννης Ανδρουλάκης.

Συνεννοήθηκα με το Βαλαβάνη και μου λέει θα πάρεις αυτοκίνητο από του Βασιλάκη και θα του πεις να σε κατεβάσει στη διακλάδωση στο Αποϊνι. Θα κατεβείς και θα τραβήξεις στο Αποίνι και από κει θα ανεβείς στο Βελούλι. Εκεί θα μας βρεις. Μου προξένησε εντύπωση διότι ο Γιάννης ο Ανδρουλάκης είχε φύγει στη Μάσα Ματρούχ.

Μάζεψα πληροφορίες για το Καστέλλι από το Νίκο τον Καραγιάννη, για το αεροδρόμιο του Ηρακλείου μας έφερε πληροφορίες ο Ζεϊμπέκης και από το Τυμπάκι μας στείλανε πληροφορίες από την οργάνωση τη Μεσαρίτικη.

Μπαίνω στο φορτηγό, κρατούσα τρόφιμα και σοκολάτες, μια σακούλα δέσπολα και τέτοια. Κατεβαίνω και με περίμενε στη στάση ο ίδιος ο Πέτρος ο Βαλαβάνης. Με πάει σε ένα αμπέλι με υψηλή βλάστηση, είχε μεγάλες κουρμούλες. Βλέπω μια στιγμή και βγαίνουνε από τα φυλλώματα κεφάλια με μαύρους μπερέδες και με κοιτάζανε. Άγγλοι κομάντος. Έρχεται ο Γιάννης ο Ανδρουλάκης.

–Τι γίνεται ρε Γιάννη;  του λέω. Πότε ήρθες;

-Άστα Μιχάλη αυτά, μου λέει. Δεν είναι ώρα τώρα να τα πούμε.

Ο πιο φωνακλάς απ’όλους ήταν ο Κίμωνας ο Ζωγραφάκης. Έρχεται και ο Κίμωνας και με χαιρετά. Του’δωσα τους χάρτες του Καστελλίου. Και εφύγαμε τη νύχτα. Ο Κίμωνας με τους Άγγλους προς το Καστέλλι και εμείς με οδηγό ένα Παντελή Κοτσαρίδη που ήξερε τα κατατόπια να πάμε προς τις Αρχάνες. Εγώ, ο Γιάννης ο Ανδρουλάκης, ένας Λοχαγός Άγγλος, τρεις άλλοι κομάντος και ο Παντελής ο Κοτσαρίδης.

, 10 Ιουλίου 1943. Δεξιά ο Βρετανός Υπολοχαγός Κένεθ Λάμοπμπυ και αριστερά ο Δανός Υπολοχαγός Άντερς Λάσσεν.

Επηρεασμένος εγώ από το σαμποτάζ του Τζέλικο και του Πετράκη που έγινε το 1942 κι επήγανε στου Σιγανού το μύλο, ήθελα να τους πάω εκεί.. Στο Μέσα Καρτερό είχε ο πεθερός της αδερφής μου ο Σιγανός ένα μύλο. Αλευρόμυλο. Εκεί πήγανε και μείνανε πριν το σαμποτάζ του αεροδρομίου Ηρακλείου. Ο Τζέλικο και ο Πετράκης με πολιτικά. Από κει ανιχνεύσανε τη μέρα και ανιχνεύσανε από που θα κάνουνε την επίθεση το βράδυ. Έτσι το κάνανε. Λέω του Γιάννη του Ανδρουλάκη:

-Θα κάνομε την ίδια κίνηση. Θα σας ε φέρουνε στο μύλο, θα σας περιμένω εκεί, θα έχω φαγητό, να γίνει από κει η ανίχνευσή σας και η επίθεση στο αεροδρόμιο τη νύχτα. Και ξεκινούμε από το Βελούλι με σχέδιο να μείνομε όπου ξημερωθούμε.

Η ώρα δε μας έπαιρνε ούτε είχαμε τη δυνατότητα να φτάξομε στου Σιγανού το μύλο το πρωί. Μόλις άρχισε να ξημερώνει σταματούμε πίσω από την κορφή του Γιούχτα σ’ένα δάμακα και ξαπλώσαμε χάμω όσο μπορούσαμε κι εμείς και οι Εγγλέζοι. Στη διαδρομή στα Δαμάνια ήτανε καλοκαίρι και είχανε οι άνθρωποι τα αλώνια και βγήκανε οι σκύλοι και μας κυνηγούσανε και ήρθε ένας χωριανός από κει και φώναζε τι γίνεται και τέτοια.

-Φύγε, του λέω, τι γυρεύεις τέτοια ώρα, πήγαινε να κοιμηθείς γιατί είναι Γερμανοί και κοιτάζουνε να δούνε αν κυκλοφορεί κανείς τη νύχτα. Και μη πεις ότι περάσανε από δω γιατί θα σε συλλάβουνε!

Έκανα εγώ τάχα το διερμηνέα των Γερμανών. Φεύγομε μαζί με τον Παντελή το Κοτσαρίδη και τραβούμε στσ’Αρχάνες. Πριν φύγομε λέω του Ανδρουλάκη να μην φύγετε από δω και θα γυρίσει ο Παντελής να σας πάρει. Πάμε κατευθείαν στου Μπετεινάκη το σπίτι. Του συστήθηκα και με καλωσόρισε.

Και του λέω την ιστορία. Ότι έξι κομάντος (μαζί με τον Ανδρουλάκη) είναι στο Γιούχτα από πίσω και θέλουμε ένα οδηγό να τον πάρει ο Παντελής να πάνε μαζί να τους φέρει στου Σιγανού το μύλο στο Σκαλάνι. Λέει να δούμε πως θα γίνει και ποιο θα στείλω. Μου λέει ξέρεις το Παύλο το Ζωγραφιστό;  Ναι, είμαστε χωριανοί. Λέει αυτός έχει ένα μετόχι κοντά εκεί στην περιοχή του μύλου.

Εκεί θα πας να τόνε βρεις. Και θα του πεις ότι με εντολή δική μου να κάμει αυτή τη δουλειά. Πήγαμε με το Παντελή το Κοτσαρίδη, τόνε βρήκαμε και του το’παμε και δέχτηκε. Ξεκίνησε λοιπόν με το Παντελή, πήγανε από τις Αρχάνες να πάρει την εντολή από το Μπετεινάκη, ότι όντως έτσι έχουν τα πράματα μήπως είμαστε καταφερτζήδες και του παίξομε καμιά μηχανή και τόνε πιάσουνε.

Και όταν ο Μπετεινάκης του’πε ότι τα πράματα είναι έτσι. Τώρα τι έκαμε ο Μπετεινάκης, αν έκανε σύσκεψη με τους αξιωματικούς στις Αρχάνες, δεν ξέρω. Το θέμα είναι ότι πήγα και ξημερώθηκα στου Σιγανού το μύλο όλη νύχτα και αυτοί δεν ήρθανε. Τώρα μετά από τόσα χρόνια που μιλώ με το Γιάννη τον Ανδρουλάκη, (μένει στην Αμερική και έχομε οικογενειακές φιλίες), μου λέει ότι ειδοποιηθήκανε πως δεν είχε το αεροδρόμιο του Ηρακλείου αεροπλάνα γι’αυτό δεν ήρθανε στου Σιγανού το μύλο. Αλλάξανε τα σχέδια και θα κάνανε το σαμποτάζ στα Πεζά.

Εγώ έψαχνα να δω τι γίνανε, αν τους πιάσανε και παίρνω σήμα να κατεβώ στην Κνωσό επειγόντως. Και βρήκα τον Ακουμιανάκη με το Λη Φέρμορ και μου λένε ότι τους πήγανε στου «Μυριστή», μια τοποθεσία, έτσι την έλεγαν. Πήγε ο Λη Φέρμορ με τον Ακουμιανάκη να τους συναντήσουν γιατί έπρεπε να γίνει την επαύριο το σαμποτάζ και να μπούμε κι εμείς στο λιμάνι.

Η παραλία Τρυπητή απ’ όπου μεταφέρθηκαν στη Μέση Ανατολή οι άντρες που συμμετείχαν στα σαμποτάζ των αεροδρομίων του νομού Ηρακλείου και των αποθηκών καυσίμων των Πεζών
Η παραλία Τρυπητή απ’ όπου μεταφέρθηκαν στη Μέση Ανατολή οι άντρες που συμμετείχαν στα σαμποτάζ των αεροδρομίων του νομού Ηρακλείου και των αποθηκών καυσίμων των Πεζών. (Η λήψη της φωτογραφίας έγινε από τον Δανό Υπολοχαγό Λάσσεν στις 10 Ιουλίου 1943 και ανήκει στη συλλογή της οικογενείας του. Δημοσιεύτηκε στο βιβλίο Operation Albumen-Danskkeren Anders Lassen og hans fantastiske commando –aktion mod en tysk iuftbase I Kastelli pa Kreta)

Ήξερα από το Λη Φέρμορ ότι θα κάναμε κι εμείς την ίδια νύχτα το σαμποτάζ στο λιμάνι και είχαμε κάνει τις προετοιμασίες. Και τους εξήγησε ο Λη Φέρμορ ότι σαμποτάζ αφού δεν έγινε στο αεροδρόμιο πρέπει να γίνει οπωσδήποτε, έχουνε ειδοποιηθεί τα δικά μας αεροπλάνα να βομβαρδίσουνε, η ομάδα δεν πρέπει να φύγει άπρακτη.

Και καταλήγουνε στα Πεζά. Και ειδοποιούμε και τον Κίμωνα να καθυστερηθεί για το Καστέλλι μια μέρα. Είχαμε μια καθυστέρηση. Τους ειδοποιήσαμε όλους και στο Τυμπάκι. Και βγαίνει εκεί η απόφαση να πάνε να ανατινάξουνε τα πυρομαχικά στα Πεζά. Και φεύγομε για το Ηράκλειο.

Ο Γιάννης Ανδρουλάκης, μέλος της ομάδας των σαμποτέρ των αποθηκών καυσίμων των Πεζών, περιγράφει σε δικό του κείμενο (Έκθεση ΓΕΣ, 8 Νοεμβρίου 1971, ο ίδιος αφηγείται σε τρίτο πρόσωπο), την επιχείρηση ως εξής: ´Τον Ιούνιο του 1943 εκάλεσαν τον Γιάννη Ανδρουλάκη στο συμμαχικό Αρχηγείο Επιδρομών (κομάντος) του Καΐρου μέσω του Βρετανού συνταγματάρχου Τομ Ταμπάμπιν, όστις και τον επρότεινε για την αποστολή, να τον ερωτήσουν αν θα δεχόταν να συμμετάσχη σε σαμποτάζ που θα γινόταν στην Κρήτη μετά ολίγων εβδομάδων.

Εδέχθη με ενθουσιασμό. Κατόπιν που του εξήγησαν ότι τα σαμποτάζ έχουν ως σκοπό: Να καύσουν αεροπλάνα, πετρέλαια και πυρομαχικά των Γερμανών δια να εμποδίσουν Γερμανικά αεροπλάνα εκ Κρήτης να επιτεθούν στις συμμαχικές νηοπομπές αποβάσεως στρατευμάτων κάπου στη Μεσόγειο ή να δείξωμε ότι η ετοιμαζόμενη απόβασις θα γινόταν στην Κρήτη. (Η απόβασις βέβαια έγινε στην Σικελία).

Εις την αποστολή αυτή συμμετείχε επίσης ο Κίμων Ζωγραφάκης.

Η αποστολή διηρέθη σε τρεις ομάδες: Ένας Βρετανός λοχαγός (λησμονώ όνομα) θα έμενε στην παραλία μαζύ με ένα ασυρματιστή, μία άλλη ομάς με τον Γιάννη Ανδρουλάκη είχε ως στόχο το αεροδρόμιο Ηρακλείου μαζύ με πέντε συμμάχους (Βρετανούς, Καναδούς κλπ.). Η τρίτη ομάς με τον Κίμωνα Ζωγραφάκη και πέντε Βρετανούς είχαν ως στόχο το αεροδρόμιο Καστελλίου.

Η αποστολή έπρεπε να μείνει μυστική ακόμη και από την υπηρεσία πληροφοριών της Κρήτης τουλάχιστον τις πρώτες ημέρες. Ο Γιάννης Ανδρουλάκης θα ανεγνώριζε το μέρος νοτίως του Κρότου για την απόβαση και θα διοργάνωνε σταθμούς και πορείες μέχρι το Αποίνι όπου η αποστολή θα χωριζόταν σε δύο. Μέσα Ιουνίου, η απόβασις έγινε νοτίως του Κρότου παρά μεγάλης θαλασσοταραχής.

Την άλλη ημέρα το βράδυ η αποστολή συνέχισε προς το Αποϊνι Κρήτης (λοχαγός και ασυρματιστής παρέμειναν εις παραλίαν). Εις το χωρίον Κρότος πλησιάσαμε συναγωνιστάς (λησμονώ ονόματα) δια πληροφορίας, τροφοδότησιν και οδήγησιν προς το Αποϊνι. Το τρίτο βράδυ της πορείας φθάσαμε εις Αποϊνι.

Εδώ μπορεί να σημειωθή ότι βάδισμα γινόταν μόνο τα βράδια, ότι οι Γερμανοί στρατιώτες ήσαν παντού σ’ όλα τα χωριά και ότι κατά την πορεία τα βράδια πολλές φορές, ο Γιάννης Ανδρουλάκης και ο Δανός υπολοχαγός Λάσενς βαδίζοντας μπροστά στη γραμμή και ψιθιρίζοντας Γερμανικά εμβατήρια, επέρασαν την αποστολή από πολλά μέρη κάνοντας τους Γερμανούς κάτω από τα όμματα πολιτών και Γερμανών στρατιωτών, (το βράδυ δεν διεκρίνοντο οι συμμαχικές στρατιωτικές ενδυμασίες από τις Γερμανικές στρατιωτικές).

Στο Αποϊνι ο Γιάννης Ανδρουλάκης έστειλε ειδοποίησι στον Πέτρο και Δημήτριο Βαλαβάνη οι οποίοι ήλθαν και πήραν στα χτήματά τους τους κομάντος.

Εδώ έγινε σταθμός για ολίγες ημέρες. Εις το σημείον επίσης αυτό έμειναν οι δυο ασυρματιστές των δύο ομάδων.

Η ομάς του Κίμωνα Ζωγραφάκη ανεχώρησε δι αεροδρόμιο Καστελλίου. Ο Γιάννης Ανδρουλάκης έστειλε τον Πέτρο Βαλαβάνη και ειδοποίησαν τον Μιχάλη Κόκκινο, Μ. Ακουμιανάκη και Πάτρικ Λη Φέρμορ της υπηρεσίας πληροφοριών της Κρήτης να έλθη ο Μιχάλης Κόκκινος να συναντήσει τον Γιάννη Ανδρουλάκη με τρόφιμα και πληροφορίες για το αεροδρόμιο Ηρακλείου Καστελλίου.

Σύνδεσμος έγινε μέσω του ιατρού Λιγνού. Την 29η Ιουνίου ανεχώρησαν από Αποϊνι προς διεύθυνση Άνω Αρχάνες η ομάς Γιάννη Ανδρουλάκη. Ο αντ/χης Μπετεινάκης έδωσε στον Γιάννη Ανδρουλάκη τον Παύλο Ζωγραφιστό με οδηγό τον Μιχάλη Κόκκινο και Παντελή Κοτσαρίδη.

Τα ξημερώματα παραμείναμε εις τας παρειάς του Γιούχτα εντός τάφρου. Ο Μιχάλης Κόκκινος ειδοποίησε τον αντισυνταγματάρχη Α. Μπετεινάκη. Ο αντ/χης Μπετεινάκης έδωσε στον Γιάννη Ανδρουλάκη τον Παύλο Ζωγραφιστό και δύο άλλους Αρχανιώτες (λησμονώ όνομα) προς οδήγησιν. Την άλλη ημέρα η ομάς κομάντος κατευθύνθη εις τα περιβόλια των Αρχανών. Εκεί συνηντήθη ο Γιάννης Ανδρουλάκης με τον Α. Μπετεινάκη, ιατρό Πλουμίδη και άλλους εις τους οποίους εμπιστεύθη τον σκοπό της αποστολής. Ο Αντώνιος Μπετεινάκης υπέδειξε το κτήμα του Ιωάννου Γενετζάκη ως σταθμό προ της νύχτας της επιδρομής.

Δυστυχώς αεροπλάνα Γερμανικά δεν υπήρχαν εις το αεροδρόμιο Ηρακλείου και επίσης τα πυροχαχικά και οι βενζίνες του αεροδρομίου Ηρακλείου ήσαν ελάχιστα. Τούτο έγινε γνωστό στο αρχηγείο κομάντος και απεφασίσθη η ομάς κομάντος με τον Ανδρουλάκη να επιτεθούν στο Γερμανικό καταυλισμό καυσίμων και πυρομαχικών των Πεζών.

Ανάγλυφη επιγραφή σε γερμανικό κάνιστρο καυσίμων.
Ανάγλυφη επιγραφή σε γερμανικό κάνιστρο καυσίμων. Εκατοντάδες παρόμοια κάνιστρα ανατινάχτηκαν στις υπαίθριες αποθήκες των Πεζών, τα ξημερώματα της 5ης Ιουλίου 1943. (Το κάνιστρο ανήκει στη συλλογή Νικολάου Σινάνη)

Την ημέρα της 5ης Ιουλίου δυο Αρχανιώτες του Μπετεινάκη και ο Παύλος Ζωγραφιστός εφύλαξαν τα πράγματά μας και κρατούσαν καρτέρι πάνω στην κορυφή του λόφου μεταξύ χωρίων Καταλαγάρι και Άνω Αρχανών.

Ο Γιάννης Ανδρουλάκης εντύθη πολιτικά και μετά του Γιώργου Γενετζάκη πήγαν την ημέρα γύρω από τον καταβλισμό των Πεζών για να χαράξουν την πορεία και να κατασκοπεύσουν (επίσης πληροφορίας έδωσε για τα Πεζά ο Αρχανιώτης Παναγιώτης Γενειατάκης).

Το βράδυ της 5ης Ιουλίου, ο Γιάννης Ανδρουλάκης και άλλοι κομάντος κατευθύνθησαν προς τον καταυλισμό των Πεζών. Ο Γιώργος Γενετζάκης έμεινε στον αμαξωτό δρόμο κοντά στο μέρος των σαμποτάζ. Ο Γιάννης Ανδρουλάκης με τους άλλους κομάντος προχώρησε προς τις βενζίνες.

Ο Γιάννης Ανδρουλάκης και ένας Καναδός κομάντος (Ντικ) εισχώρησαν και τοποθέτησαν βόμβες σε βενζίνες, δυστυχώς οι Γερμανοϊταλοί ανακάλυψαν τους κομάντος και πυροβολούσαν από παντού ρίχνοντας προβολείς. Οι βόμβες ήταν αρκετές, ευτυχώς για τον σκοπό. Στο Καστέλλι γινόταν την ίδια ώρα ακριβώς σαμποτάζ και αεροπλάνα συμμαχικά πετούσαν επάνω.

Οι τέσσερις Βρετανοί κομάντος κατώρθωσαν πρώτοι και διέφυγαν τον Γερμανικό αποκλεισμό και έφθασαν εκεί που περίμενε ο Γιώργος Γενετζάκης.

Ο Γιάννης Ανδρουλάκης είχε αποκλεισθή και δεν κατόρθωσε παρά μόνο δυο λεπτά πριν εκραγούν οι βενζίνες (ετέθησαν να εκραγούν σε 2 ώρες), να φθάση στον Γιώργο Γενετζάκη και τους άλλους. Σημειωτέον ότι Γερμανικό τανκς και προβολείς κινιόντουσαν ολόγυρα μετά πανδαιμονίων Γερμανικών βολών.

Με την φωτιά των βενζίνων έλαμψε ολόκληρη η πεδιάδα για πολλές ώρες. Υπήρξε μεγάλη επιτυχία στην αποστολή αυτή με καύση πολλών τόνων βενζίνων, πλέον των 150 τόνων και πυρομαχικών.

Συναντήθησαν με τον Παύλο Ζωγραφιστό και τους άλλους Αρχανιώτες και επέστρεψαν στο Αποϊνι.

Τροφοδότηση της αποστολής έγινε από την οικογένεια Βαλαβάνη, Μιχ. Κόκκινο, Γενετζάκη, Μπετεινάκη. Επίσης στο Αποϊνι έφερε ο Πέτρος Βαλαβάνης την Μαρία Ανδρουλάκη η οποία έφερε αρκετά τρόφιμα για τους κομάντος. Στο Αποϊνι συνηντήθησαν οι ομάδες Ανδρουλάκη και Κίμων Ζωγραφάκη επίσης και με το Νίκο Σουρή.

Επιστρέφοντας πέρασαν από το χωριό Παναγιά και έφθασαν στην παραλία. Προ της αναχωρήσεως το βράδυ ανακαλύφθησαν από τους Γερμανούς και εδώθη μάχη εις την οποίαν εφονεύθη ο υπολοχαγός Λάμονπυ. Έπιασαν δυο Γερμανούς αιχμαλώτους τους οποίους έφεραν εις την Μέση Ανατολή.

Λόγω της συγχύσεως που ακολούθησε μετά τη συμπλοκή με τους Γερμανούς και της αργοπορίας αφίξεως του πλοιαρίου, ο Γιάννης Ανδρουλάκης με βοήθεια του Γιώργου Τυράκη εκράτησε με βία τάξι και έτσι κατώρθωσαν όλοι να μπαρκάρουν με τελευταίον αυτόν. Μία επί πλέον καθυστέρησις θα είχε ως αποτέλεσμα την αναχώρηση του μέσου χωρίς να πάρη όλους (περίπου 70 άτομα) και την φόνευσι των διαμενόντων υπό των Γερμανών που είχαν κυκλώσει το μέρος.

Μετά την αναχώρησι της αποστολής οι Γερμανοί έπιασαν και εφόνευσαν τον Επταμινίτη της ομάδος Πετρακογιώργη, επίσης για αντίποινα εξετέλεσαν πολλούς ομήρους Κρητικούς.

Μεταξύ άλλων που αναχώρησαν μ’αυτή την αποστολή ήταν ο Γιάννης Κατεχάκης της υπηρεσίας πληροφοριών, Σκουτελογιώργης, Γιώργος Τυράκης, Γ. Μαρής, Δ. Κάτσουνας και άλλοι.

Το ίδιο βράδυ μετά από τα σαμποτάζ, όλοι οι συμμαχικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί έδιναν στα νέα τα αποτελέσματα από τα σαμποτάζ.

Λόγω αυτής της αποστολής ο Γιάννης Ανδρουλάκης παρεσημοφορήθη με το Βρετανικό Αριστείο Ανδρείας – British Military Μedal”.

(Την «Έκθεση» του Γιάννη Ανδρουλάκη, μάς παρέδωσε η κ. Ειρήνη Ταχατάκη στο σπίτι της στις Αρχάνες το καλοκαίρι του 2020).

 

* O Γεώργιος Α. Καλογεράκης είναι δρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, διευθυντής Δημοτικού Σχολείου Θραψανού Πεδιάδος