Τα 49 καταφύγια του Ηρακλείου μιας άλλης εποχής – η λίστα με τις τοποθεσίες

Ψάχνοντας κι εμείς πληροφορίες και αναφορές για τα καταφύγια που υπάρχουν στην Κρήτη, το πρώτο μέρος στο οποίο ανατρέξαμε ήταν φυσικά το αρχείο της εφημερίδας «Πατρίς».

Διαβάστε ακόμα

ΕΛΛΑΔΑ

Αττική: Φτιάχνουν πυρηνικά καταφύγια υπό το φόβο κλιμάκωσης του πολέμου στην Ουκρανία – Δείτε βίντεο

Εκεί βρήκαμε ένα άρθρο του Δημήτρη Χ. Σάββα, το οποίο είχε δημοσιευτεί 4 Νοεμβρίου 2019 και μπορείτε να το βρείτε εδώ.

Σε αυτό το άρθρο απαριθμώνται τα 49 καταφύγια που υπήρχαν στην Καστρινή Πολιτεία προτού ξεσπάσει ο πόλεμος του 1940.

Έχει πολύ ενδιαφέρον καθώς στο άρθρο του Δημήτρη Χ. Σάββα αναφέρονται οι τοποθεσίες και με την σύγχρονη μορφή τους.

Ιδού η λίστα

1. Υπόγειο Γεωργίου Φουντουλάκη, χρησιμοποιούμενο ως εργαστήριο της Υδραυλικής Υπηρεσίας του Δήμου μας, στην πλατεία Καλλεργών.
2. Υπόγειο οικοδομής Παλίδου, δικηγόρου, στην πλατεία παλαιάς Νομαρχίας, σημερινό πάρκο Θεοτοκόπουλου.
3. Υπόγειο οικοδομής Λημνίου στην οδό Ιωάννου Μεταξά, πλησίον ζαχαροπλαστείου Ρεγκινάκη, απέναντι απο τη σημερινή Βικελαία, αρχή Δαιδάλου.
4. Υπόγειο μεγάρου “Αχτάρικα”, σημερινή Βικελαία Βιβλιοθήκη, μέσα στη στοά του Ρεγκινάκη.
5. Χώρος πολυκατοικίας Νικολάου Φαλκωνάκη, ως και εσωτερικός διάδρομος εις την οδό Ιωάννου Μεταξά, σημερινή οδός Δαιδάλου.
6. Ισόγειο μαγαζί Ακράτου και Βασιλάκη, επί της οδού Ιωάννου Μεταξά, το οποίο εχρησιμοποιείτο άλλοτε από το πατριωτικό ίδρυμα. Ανεβαίνοντας τη Δαιδάλου από τα Λιοντάρια προς την πλατεία Ελευθερίας στο δεξί μας χέρι, διαγώνιο από το ξενοδοχείο Στουμπίδη.
7. Δύο υπόγειες στοές της οικοδομής Ζουράρη, επί της οδού Ιωάννου Μεταξά. Απέναντι από τη σημερινή περιφέρεια με πρόσβαση όμως από τη Δαιδάλου αρ. 28-32.
8. Υπόγειο φαρμακείου Χρήστου Ζουράρη επί της οδού Βασιλέως Κωνσταντίνου παραπλεύρως καφενείου Φρουζή. Η οδός Βασιλέως Κωνσταντίνου είναι η σημερινή οδός Δικαιοσύνης και η οικοδομή Ζουράρη άρχιζε από τη σημερινή οδό Δαιδάλου και εκτεινόταν μέχρι τη Δικαιοσύνης. Ο φαρμακοποιός Χρήστος Ζουράρης ήταν ο πατέρας του γνωστού καθηγητή και βουλευτή Κώστα Ζουράρη.
9. Υπόγειο καφενείου “Εθνικό” στην οδό Βασιλέως Κωνσταντίνου.
10. Υπόγειο κάτω από το παντοπωλείο Αλεξίου στο Μεϊντάνι.
11. Στοά στην σημερινή Καινούργια Πόρτα ή πύλη του Ιησού.
12. Υπόγειο οικοδομής Παπαδάκη, υπομοιράρχου κοντά στο πυροσβεστείο, στην οδό Βιάννου.
13. Υπόγειο οικίας Σταύρου Μάνθου δικηγόρου, στην πλατεία Τζαμάκι.
14. Υπόγεια εις Τζαμάκι, οικοδομής Ιωάννου Ελευθεράκη, δερματεμπόρου, και Νικολακάκη, νομιάτρου. Η περιοχή πίσω ακριβώς απο το σημερινό φούρνο του Τούλη.
15. Υπόγειο οικίας Βαρκαράκη, μηχανικού, οδός Λασιθίου, Βαλιδέ Τζαμί, σημερινή πλατεία Κορνάρου.
16. Υπόγειο ιατρείου Εμμανουήλ Χαλκιαδάκη, ιατρού στο Τσιντάρ Χαμάμι. Εκεί που σήμερα ενώνονται η οδός Έβανς με την οδό Μηλιαρά, πιο πάνω από την πλατεία Κορνάρου.
17. Υπόγειο Μιχαήλ Βασιλάκη,του γνωστού Μπακόλα, παππού του Μανόλη Βασιλάκη, στο Καρακαντί, σημερινή οδό Θεσσαλονίκης, δίπλα στα γραφεία της πατρίδας.
18. Υπόγειο οικίας Παπαδάκη πιλοποιού στην οδό Σφακίων.
19. Υπόγειο οικοδομής Καπαρουνάκη στην οδό 1821.
20. Υπόγειο Νικολάου Καπαρουνάκη επιπλοποιού, οδός 1821.
21. Υπόγειο φαρμακείου Θεοδώρου Θεοδωρίδου στην πλατεία Αρκαδίου.
22. Υπόγειο οικίας άλλοτε Μιλτιάδη Ανδρεαδάκη και νυν Μηλιαρά Στέφανου, δικηγόρου, επί της οδού Ζωγράφου έναντι Γυναικολογικής Κλινικής Γρηγορίου Χατζιδάκη.
23. Υπόγειο οικίας Εμμανουήλ Παπακαλιάτη, οδού Πεδιάδος (πλησίον θεάτρου Πουλακάκη), περιοχή σήμερα όπου βρίσκεται το Ιατρικό Κρήτης.
24. Υπόγειο οικίας Γεωργίου Σκουλά, δικηγόρου, οδός Σμύρνης κοντά στο Τσιντάρ Χαμάμ.
25. Υπόγειο οικίας Μιχαήλ Πλεύρη, αντισυνταγματάρχου, στην οδό Τρυφίτσου.
26. Δύο καταφύγια στην περιοχή της Βίγλας, είσοδος πλησίον της οδού Πεδιάδος, πλησίον της οικίας Μάνθου Πλεύρη αντισυνταγματάρχου.
27. Υπόγειο θεάτρου Πουλακάκη, κάτωθεν του καφενείου επί της οδού Πεδιάδος, σημερινό Ιατρικό Κρήτης.
28. Υπόγειο Ιωάννου Γρύφιζα έναντι οικίας Μοράκη, στην οδό Μεραμβέλλου.
29. Υπόγειο οικίας κληρονόμων Ι. Βογιατζάκη, πρώην δημάρχου, οδός Μεραμβέλλου, πλησίον γυμναστηρίου.
30. Υπόγειο εργοστασίου Τζωρτζάκη και το παραπλεύρως υπόγειο.
31. Κτήριο σταφιδικής, ειδικότερα δε όπου κατασκευάζονται τα κασάκια.
32. Εργοστάσιο αδελφών Κωνσταντινίδου, ξυλουργείον, παρά την πύλη των Χανίων, είσοδος επί της οδού Κισσάμου.
33. Καφενείον Ιωάννη Κασωτάκη, πύλη Χανίων, κάτω από το ενετικό τείχος.
34. Εργοστάσιο Γεωργίου Φλώρου στη Χανιόπορτα.
35. Υπόγειο οικίας Ιωάννου Βαρκαράκη στη Χανιόπορτα.
36. Ισόγειο οικείας Νικολάου Αλικιώτη στην οδό Κυδωνίας.
37. Υπόγειο οικίας Ιωάννου Μπελιμπασάκη στην οδό Βύρωνος έναντι σχολής Καλογραιών.
38. Υπόγειο Λουκά Τυράνα, ιδιοκτησία Τριανταφυλλάκη, οδός Θεοτοκόπουλου, έναντι σχολής Καλογραιών.
39. Οικία Γεωργίου Κωνσταντινίδη έναντι Αγίου Δημητρίου.
40. Αποθήκη τελωνείου παρά τον λιμένα.
41. Υπόγειο οικίας Ιωάννου Χατζάκη, γαλακτοπώλου, επί της οδού Ραδαμάνθου, πλησίον Αγίου Μηνά.
42. Τέσσερα υπόγεια οικοδομής ξενοδοχείου “Αλβετία” στην Περβόλα.
43. Υπόγειο κατοικίας ιατρού Μαρούση στην Περβόλα.
44. Υπόγειο κλινικής ιατρού Βρετάκη έναντι του Αγίου Μηνά.
45. Υπόγειο Βασιλικής Π. Δεληγιαννάκη έναντι φαρμακείου Γ. Σφακιανάκη.
46. Υπόγειο κατοικίας Λάμπη Αποστολάκη στην οδό Ζαμπελίου έναντι κατοικίας δικηγόρου Εμμανουήλ Μαραγκάκη.
47. Υπόγειο στο καφενείο του Ιωάννη Δουλγεράκη του Ζαργιανού, κάτω από το εμπορορραφείο του Εμμανουήλ Καστρινάκη στην Πλατειά Στράτα (σημερινή Καλοκαιρινού). Ο Ιωάννης Δουλγεράκης ήταν ο πατέρας του φιλολόγου και γνωστού δημοσιογράφου Μανόλη Δουλγεράκη.
48. Υπόγειο οικίας συμβολαιογράφου Γ. Ιατράκη, έναντι Αγροτικής Τραπέζης.
49. Υπόγειο όπου λειτουργούσαν τα συσσίτια απέναντι από την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου.

Σε κάθε περίπτωση, γνωρίζουμε ότι πριν λίγους μήνες στον Δήμο Ηρακλείου αλλά και συνολικά στην Τοπική Αυτοδιοίκηση υπήρξε έντονη κινητικότητα  για το θέμα με τα καταφύγια και μάλιστα είχαν δοθεί εντολές για την καταγραφή των υφιστάμενων πολεμικών καταφυγίων από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και για την εξεύρεση και νέων υπόγειων χώρων.