Του Κώστα Φασουλά
Ο δίσκος Κέντρο Διερχομένων του Νικου Μαμαγκάκη και του Γιωργου Ιωάννου κυκλοφορεί το 1982 με ερμηνευτές την Ελευθερία Αρβανιτάκη τον Δημήτρη Ψαριανό και τον Δημήτρη Κοντογιάννη. «Πάντα υπόβοσκε μέσα μου το λαϊκό τραγούδι» γράφει μεταξύ άλλων ο Νικος Μαμαγκάκης σε κείμενο του που συνοδεύει την έκδοση του άλμπουμ. «Έχοντας τα πόδια μου απλωμένα στην κλασσική μουσική και στη μουσική για τον κινηματογράφο, το λαϊκό τραγούδι το είχα σαν πάρεργο. Δεν το εκμεταλλεύτηκα ποτέ για να βγάλω λεφτά. Και τα σουξέ που έκανα γίνηκαν τυχαία.
Από την αρχή, είπα στον Ιωάννου ότι με ενδιαφέρει ο έρωτας ως θέμα. Ο Ιωάννου εννοούσε έναν άλλο έρωτα, εγώ εννοούσα ένα γενικό έρωτα αλλά τελικά υπήρξε αλληλοκατανόηση και από τις δυο πλευρές. Θυμάμαι του άλλαζα τους στίχους και δεν του άρεσε αυτό. Του έλεγα όμως είναι άλλο πράγμα ο μελοποιημένος στίχος κι άλλο ο στίχος που θα δημοσιευτεί σε ένα βιβλίο ποίησης. Μ’ άφησε τελικά να αλωνίζω. Υπάρχουν τραγούδια που τα’ χω αλλάξει κι έκαμα λάθος που τα άλλαξα. Αλλά αυτή είναι η αρρώστια μου. Να σκάβω πολύ για να βρω κάτι. .
Ο δίσκος «Κέντρο διερχομένων» σχεδόν ταυτόχρονα με την δημοσίευση στην εφημερίδα της κυβερνήσεως, νομοσχεδίου για την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης. Τον Ιανουάριο του 1982 σύμφωνα
με απόφαση του Πρωτοβάθμιου Διαιτητικού δικαστηρίου, το κατώτατο μεροκάματο ορίζεται στις 825 δραχμές και ο μισθός στις 18.580 δραχμές. Λίγους μήνες αργότερα θεσπίζεται νομοθετικά άδεια τεσσάρων εβδομάδων το χρόνο, ενώ καθιερώνεται ο πολιτικός γάμος, απόφαση που λίγο έλειψε να οδηγήσει σε διαζύγιο τη σχέση μεταξύ κυβέρνησης και εκκλησίας. Τον Ιούνιο του 1982, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, όλων των χρωμάτων και θρησκευτικών δογμάτων, συγκροτούν στη Νέα Υόρκη μεγαλειώδη πορεία για τον πυρηνικό αφοπλισμό, συλλαλητήριο που χαρακτηρίστηκε απο τα μέσα ενημέρωσης, ως πρωτοφανές γεγονός στα πολιτικά χρονικά του νέου κόσμου, ενω παράλληλα περισσότερες απο 50 χώρες, υπογράφουν συνθήκη που απαγορεύει τα βιολογικά όπλα
Το 1982 πραγματοποιούνται εκδηλώσεις σε Αθήνα και Κρήτη για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Καζαντζάκη, ενώ παρουσιάζεται το βιβλίο του Ακαδημαϊκού- ιστορικού και πρεσβευτή της Βουλγαρίας
στην Αθήνα Νικολάι Τοντόροφ βιβλίο με τίτλο «Η Βαλκανική Διάσταση της επανάστασης του 1821». Τον ίδιο χρόνο, το δημοψήφισμα στη Δανία λέει όχι στην ΕΟΚ, την ίδια στιγμή που μια ταξιδιωτική οδηγία των ΗΠΑ συνιστά στους Αμερικανούς πολίτες να μην επισκέπτονται την Κούβα.
Η κυκλοφορία του δίσκου Κέντρο Διερχομένων συμπίπτει με την έκδοση του πρώτου μυθιστορήματος της Ιζαμπέλ Αλιέντε με τίτλο «Το σπίτι των πνευμάτων». Τον Μάρτιο του 1982, το Ευρωπαϊκό δικαστήριο
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, υποστήριξε με απόφασή του, το δικαίωμα των γονέων, να απαγορεύουν τη σωματική βία στα βρετανικά σχολεία, ενώ στην Ελλάδα το Υπουργείο Παιδείας καταργεί τις περίφημες μαθητικές ποδιές.
Το 1982 καθιερώνεται το μονοτονικό σύστημα, όμως οι καλλιτεχνικοί τόνοι θα ανέβουν, τη στιγμή που ο Μίκης Θεοδωράκης, με επιστολή του
στον τύπο, κατηγορεί την υπουργό Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη και την κυβέρνηση ότι μποϋκοτάρουν τον ίδιο και το έργο του.
Τον ιδιο χρόνο έρχεται στο φως το Κονώνειο Τείχος του Πειραιά! Η επιχωμάτωση του μνημείου σε μεγάλο μήκος του έγινε την περίοδο 1968- 1974 επί δημαρχίας Σκυλίτση, προκειμένου να χτιστούν καφετέριες και ταβέρνες κατά μήκος του παραλιακού δρόμου!
Στις 18 Απριλίου του 1982 διαβάζουμε στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ ότι ο Σοβιετικός αρχαιολόγος Πιότρ Γκρυαζνέβιτς υποστηρίζει ότι οι Μινωίτες κατέφυγαν στην Υεμένη, ύστερα από τη κατακλυσμική έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Ο Σοβιετικός αρχαιολόγος, γράφει η εφημερίδα, εγκαινιάζει μια νέα θεωρία, σύμφωνα με την οποία η απάντηση στο μυστήριο της εξαφάνισης από την ιστορική σκηνή των φορέων και δημιουργών του Μινωικού πολιτισμού, θα πρέπει να ερευνηθεί στις καυτερές εκτάσεις της Νότιας Αραβίας, της Ευδαίμονος Αραβίας των αρχαίων χρόνων. Ο αρχαιολόγος στηρίζει τα λόγια του σε κάτι σημαντικό. Μια σειρά, από ευρήματα σε αρχαίους ταφικούς χώρους σε μια έρημη τώρα κοιλάδα, στα βόρεια του Άντεν. Σε μια κοινή αρχαιολογική αποστολή της Σοβιετικής Ενώσεως και της Νότιας Υεμένης υπο την ηγεσία του Γκρυαζνέβιτς, ξανάδαν το φως της ημέρας, ύστερα από τεσσάρων χιλιάδων χρόνων σκοτάδι κάτω από τη γή, μερικές θαυμάσιες φιγούρες ζωγραφισμένες με ώχρα, που παριστάναν ανθρώπους με ίσια μαλλιά, καθαρά χαρακτηριστικά και λεπτά χείλη. Ο ανθρωπολογικός αυτός τύπος, δεν έχει κανένα από τα χαρακτηριστικά των Αράβων αυτοχθόνων. Κι όπως τονίζεται, είναι πανομοιότυπος με τα γεμάτα χάρη και ζωηρότητα πορτραίτα του Πρίγκιπα και άλλων μνημείων της αριστουργηματικής Μινωικής τοιχογραφίας
Το 1982 το περιοδικό Time ανακηρύσσει ως άνθρωπο της χρονιάς, τον προσωπικό ηλεκτρονικό υπολογιστή, ενώ δεκάδες ηλεκτρονικά βιντεοπαιχνίδια, φορητά στερεοφωνικά, και κομπιούτερ με μεγάλες μνήμες, αποτελούν τη νέα σοδειά της πληροφορικής τεχνολογίας. Τον ίδιο χρόνο στη Σεούλ της Νότιας Κορέας 5.838 ζευγάρια, ηλικίας από 20- 60 χρόνων, αποφάσισαν να παντρευτούν την ίδια ακριβώς ημέρα και ώρα, όμως κανείς δεν γνωρίζει πόσοι από τους νιόπαντρους,
ευτύχησαν να δουν την ταινία «Ο Τέλειος γάμος» του σκηνοθέτη Ερίκ Ρομέρ, ένα από τα πλέον επιτυχημένα φίλμ εκείνης της χρονιάς Το 1982, το Αθηναϊκό νέφος εξουσιάζει ανεμπόδιστο τον Αττικό ουρανό, δημιουργώντας ένα πυκνό ατμοσφαιρικό θρίλερ, όμοιο με αυτό που κυκλοφόρησε τον ίδιο χρόνο ο Μάικλ Τζάκσον , όμως ο τραγουδιστής είχε την εμπορική τύχη, να πουλήσει 40 εκατομμύρια δίσκους
Το 1982 το Μουντομπάσκετ έγινε σε μία μακρινή και αντιμπασκετική χώρα, την Κολομβία. Οι αγώνες διεξήχθησαν στοτουριστικό Κάλι όπου υπήρχαν πολυτελή ξενοδοχεία και νυκτερινή ζωή την οποία δεν άφησαν ανεκμετάλλευτη οι παίκτες. Τον ίδιο χρόνο πραγματοποιείται το πρώτο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Μαραθωνίου δρόμου γυναικών .Πρώτη Πανελληνιονίκη ήταν η Αλεξάνδρα Φίλη
Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982 ήταν το πρώτο που διεξήχθη με τη συμμετοχή 24 εθνικών ομάδων. Στο εναρκτήριο παιγνίδι του Μουντιάλ που έγινε στις 13 Ιουνίου του 82 στη Βαρκελώνη, το Βέλγιο έκανε τη μεγάλη έκπληξη καθώς νίκησε την Αργεντινή με 1-0 ενώ ο τελικός του παγκοσμίου κυπέλου μεταξύ των εθνικών ομάδων της Ιταλίας και της Βραζιλίας, θα έχει τραγικές εξωγηπεδικές συνέπειες, αφού θα οδηγήσει στην αυτοκτονία 11 Βραζιλιάνους φιλάθλους, ο οποίοι δεν άντεξαν τη
βαριά ήττα της ομάδα τους, ενώ οι δρόμοι του Σαν Πάολο και του Ριο Ντε Τζανέιρο θα μετατραπούν σε πεδία μάχης. Τον ίδιο χρόνο, με απόφαση του Έλληνα Υπουργού Εθνικής Άμυνας, καταργείται το κούρεμα ως την ρίζα των μαλλιών.
Τον Ιούνιο του 1982 σύμφωνα με σφυγμομέτρηση που έγινε υπό τηναιγίδα της ΕΟΚ , το 76% από όσους Έλληνες ρωτήθηκαν δήλωσαν ότι είναι εθνικά υπερήφανοι. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τις άλλες εθνικότητες ήταν πολύ χαμηλότερα και σχεδόν το 80% από τους Γερμανούς και τους Βέλγους, δεν ένοιωθαν και πολύ καλά για την εθνικότητα τους. Όμως, η μεγάλη έκπληξη συνέβη στην Ιρλανδία, όπου το 35% από όσους ρωτήθηκαν δήλωσαν κατηγορηματικά ότι δεν έχουν όρεξη να κάνουν την παραμικρή θυσία για τίποτε. Τους Ιρλανδούς ακολουθούσαν σε εγωισμό οι Γερμανοί και οι Δανοί με 14% και οι Βέλγοι με 11%.
Τον ίδιο μήνα εγκύκλιος του Υπουργείου Εσωτερικών ανάφερε ότι όλοι οι Πολιτικοί γάμοι που έγιναν στο εξωτερικό, μεταξύ Έλληνα υπηκόουμκαι αλλοδαπής, ή Ελληνίδας και αλλοδαπού, πριν από τη δημοσίευση του
νόμου 1250 του 82«για την καθιέρωση του πολιτικού γάμου», είναι ισχυροί από την ημεροχρονολογία τέλεσης τους
Το 1982 χρονιά που κυκλοφορεί ο δίσκος Κέντρο Διερχομένων του Νίκου Μαμαγκάκη και του Γιώργου Ιωάννου, ο Μίνως Βολανάκης συνεργάζεται για πρώτη φορά με το Εθνικό Θέατρο, με αφορμή την παράσταση «Οιδίπους Τύραννος», η Ελένη Καζαντζάκη, υιοθετεί τον Πάτροκλο Σταύρου, ο Αντώνης Σαμαράκης τιμάται για το σύνολο του έργου του, με το βραβείο λογοτεχνίας Ευρωπάλια,. Τον ίδιο χρονο το Εθνικό θέατρο της Αυστρίας ανεβάζει το έργο του Γιάννη Ρίτσου «Χρυσόθεμις», ενώ σύμφωνα με απόφαση που πάρθηκε στην 21 η γενική συνέλευση της Ουνέσκο, ύστερα από πρόταση του υπουργείου Πολιτισμού και Επιστημών, οι Έλληνες ποιητές Βάρναλης, Ρίτσος, Ελύτης και Σεφέρης, θα μεταφραστούν στην Αραβική και Ισπανική γλώσσα, από έγκριτους μεταφραστές.
Ο Κώστας Φασουλάς είναι στιχουργός και ραδιοφωνικός παραγωγός