Λίγο πριν τελειώσει η μάχη της Κρήτης!
Από τις πιο μαύρες σελίδες στην ιστορία του νησιού κι ας είναι γραμμένη με χρυσά γράμματα…
30 και 31 Μαΐου 1941!
Στα Χανιά, οι Γερμανοί καταδιώκουν τα συμμαχικά στρατεύματα και προσβάλλουν βόρεια από την Ίμπρο τη μηχανοκίνητη 1η Ταξιαρχία. Δεν πραγματοποιήθηκαν όμως αεροπορικές επιθέσεις, γεγονός που διευκόλυνε τις υποχωρήσεις τους. Ο Φράυμπεργκ με τους επιτελείς του και το ελληνικό κλιμάκιο αναχώρησαν με δύο αερακάτους. Τη Διοίκηση των δυνάμεων που παρέμεναν στην Κρήτη ανέθεσε ο Φράυμπεργκ στον υποστράτηγο Ουέστον. Οι δυνάμεις της Κρήτης που ήταν προς αναχώρηση από τα Σφακιά, περιελάμβαναν μερικές εκατοντάδες Έλληνες από τα τάγματα που είχαν διαλυθεί, καθώς και ένοπλους πολίτες. Περίπου 4.000 μάχιμα τμήματα από Βρετανούς, Αυστραλούς και Νεοζηλανδούς, καθώς και 5.000 άνδρες των σωμάτων και υπηρεσιών, παρέλαβαν τα βρετανικά πλοία. Οι υπόλοιπες δυνάμεις που δεν μπόρεσαν να διαφύγουν, παραδόθηκαν στους αλπινιστές ή κατέφυγαν στα βουνά της Κρήτης όπου και παρέμειναν πολλούς μήνες.
Στο Ρέθυμνο, στην περιοχή του αεροδρομίου οι στρατιώτες που έχουν απομείνει συνεχίζουν την πολεμική τους δράση. Κυκλώνονται όμως και αναγκάζονται να παραδοθούν στους Γερμανούς με το Διοικητή Κάμπελ και την υπόλοιπη αυστραλιανή δύναμη της περιοχής. Ο αντισυνταγματάρχης Κάμπελ είχε ενημερώσει προηγουμένως τους Αξιωματικούς του και είχαν συμφωνήσει να παραδοθούν. Αυτή ήταν λύση ανάγκης, αφού η άμυνα που μπορούσαν να προτάξουν με την έλλειψη πυρομαχικών, θα μπορούσε να κρατήσει μόλις μια ώρα και μάλιστα με μεγάλες θυσίες. Μικρός αριθμός αξιωματικών και οπλιτών καταφεύγουν στα γειτονικά βουνά. Οι αιχμάλωτοι κάτω από άθλιες συνθήκες μεταφέρθηκαν στη Γερμανία. Οι Έλληνες χωροφύλακες με ανάλογη μεταχείριση μεταφέρθηκαν στην Αθήνα απ’ όπου τους άφησαν ελεύθερους.
Στο Ηράκλειο, στις 30 Μαΐου, ο Υποστράτηγος Λιναρδάκης υπέγραψε την ανακωχή με το Γερμανό Διοικητή και ζητήθηκε η κατάπαυση των βομβαρδισμών. Το απόγευμα της ίδιας μέρας το απόσπασμα του Αντισυνταγματάρχη Βίττμαν που κινούνταν από το Ρέθυμνο, συνάντησε τα τμήματα του Συνταγματάρχη Μπρόγιερ. Συνεχίζοντας την κίνηση του έφτασε κατά τις νυχτερινές ώρες στην Ιεράπετρα και συναντήθηκε με τα ιταλικά τμήματα που είχαν καταλάβει το νομό Λασιθίου. Από τον Ιούνιο ως τα τέλη Νοεμβρίου του ίδιου χρόνου άρχισε η τμηματική απόλυση των αξιωματικών και οπλιτών που είχαν μεταφερθεί στο μεταξύ στην ηπειρωτική Ελλάδα. Από τους αξιωματικούς και τους οπλίτες που διέθεταν οπλισμό, καθώς και τις ντόπιες ομάδες πολιτών, σχηματίστηκαν καθ’ όλη την Κρήτη οι δυνάμεις αντίστασης, που πρόσφεραν πολλά στο συμμαχικό αγώνα.
Την επομένη ο Γερμανός Υποστράτηγος Ζερ ανέφερε στον Χίτλερ: “Εντολή εξετελέσθη”.
Έληξε έτσι μια από τις πιο παράδοξες μάχες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με πλήρη επικράτηση των γερμανικών δυνάμεων. Οι απώλειες βέβαια του σώματος των Γερμανών αλεξιπτωτιστών υπήρξαν οδυνηρές και οι μονάδες τους μετατράπηκαν σε μονάδες τακτικού στρατού. Όταν μάλιστα ο Χίτλερ παρασημοφορούσε τον Πτέραρχο Στουντέντ, του είπε με έμφαση; “Η Κρήτη απέδειξε ότι οι αλεξιπτωτιστές ανήκουν πια στο παρελθόν”.
Το γερμανικό ανακοινωθέν της ίδιας μέρας αναφέρει: “Η μάχη της Κρήτης έληξε. Ολόκληρη η νήσος είναι απαλλαγμένη εχθρού. Γερμανικά στρατεύματα κατέλαβαν το τελευταίο στήριγμα των ηττηθέντων Βρετανών, τον λιμένα Σφακιά”.
Στις 2 Ιουνίου επίσης το Βρετανικό Υπουργείο Πολέμου έκανε γνωστά στον κόσμο τα ακόλουθα: “Έπειτα από 12 ημέρας του αναμφιβόλως σκληρότερου αγώνα του πολέμου, αποφασίστηκε να αποσύρωμεν τα στρατεύματά μας από την Κρήτη”.
Ο Γκέμπελς θα γράψει στο απόρρητο ημερολόγιό του : «…30 Μαΐου 1941 (Παρασκευή) Χθες: Η προέλαση προχωρεί στην Κρήτη. Οι Εγγλέζοι αποσύρθηκαν περαιτέρω σε ενδότερες θέσεις. Ουδείς σοβαρός κίνδυνος επί του παρόντος. Παρακολουθώ νέο κινηματογραφικό υλικό από την Κρήτη: πολύ καλό και σε ορισμένες περιπτώσεις ασυνήθιστα δραματικό. Μόνο μέρος του μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε δημόσια προβολή, γιατί περιέχει πολλά στρατιωτικά μυστικά…31 Μαΐου 1941 (Σάββατο) Χθες: Η θέση της Αγγλίας στην Κρήτη είναι απελπιστική. Η αντίστασή τους κατέρρευσε. Φυγή! Οι υπόλοιπες δυνάμεις μας ήρθαν σε επαφή με τους αλεξιπτωτιστές στο Ρέθυμνο. Το Ηράκλειο βρίσκεται πλέον τελείως στα χέρια μας. Η πτώση της νήσου δεν πρέπει να αργήσει. Η προπαγάνδα μας λειτουργεί στο φουλ. Επικεντρωνόμαστε στον Τσόρτσιλ που είχε πει ότι θα υπερασπίσει τη νήσο μέχρι της τελευταίας ρανίδας. Δεν του χαριζόμαστε πουθενά. Οι Εγγλέζοι είναι ένοχοι φρικτών ωμοτήτων εις βάρος των αιχμαλωτισμένων ανδρών μας. Ανακοινώνουμε τη δριμύτερη δυνατή αντεκδίκηση…»
Λίγο πριν το τέλος… η Γερμανική κατοχή απλώνεται σε όλο το νησί. Η Γερμανική σημαία κυματίζει παντού.
Ταυτόχρονα αρχίζει και η αντίσταση του Κρητικού λαού…
ΠΗΓΕΣ :
Εφημερίδα ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ
“ ΚΡΗΤΗ”, Γ. Παναγιωτάκης
Το Ηράκλειο και η Νομαρχία του, 2005
Εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ
geetha.mil.gr