Τις κοινωνικές κατασκευές σε σχέση με τους ρόλους γυναικών και ανδρών στη σύγχρονη κοινωνία ξεκινούν να διερευνήσουν οι εκπαιδευτικοί, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.
Τα ερωτήματα που θα τεθούν είναι: Ποιες πεποιθήσεις και ποιες αξίες, ποιους κανόνες και ποιες προσδοκίες φέρουμε στις σχέσεις μας; Με ποιους κώδικες επικοινωνούμε και με ποιους τρόπους μπορούμε να συνυπάρχουμε; Ποιες πιθανές νέες προοπτικές αναδύονται στις ανθρώπινες σχέσεις;
Στα πλαίσια της συνεργασίας του Βενιζέλειου Γ.Ν.Η. με το Γραφείο Σχολικών Δραστηριοτήτων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και την υπεύθυνη κ. Αγγελική Ζαχαράτου, θα υλοποιηθούν μία σειρά βιωματικών εργαστηρίων για τις ανθρώπινες σχέσεις και την τέχνη της “Συν–Ύπαρξης”. Συντονίστρια των βιωματικών εργαστηρίων είναι τη Μαρία Αλατζόγλου, Ψυχολόγος Msc, οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια, του Βενιζέλειου Γ.Ν.Η.
Το πρώτο βιωματικό εργαστήριο έχει τον τίτλο: «Γυναικείες Υποθέσεις» και θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 28 Μαρτίου στις 5 με 7 το απόγευμα στο χώρο των Κοινωνικών Ιδρυμάτων Α.Μ. Καλοκαιρινού, στο Ηράκλειο.
Θα ακολουθήσουν δύο βιωματικά εργαστήρια, «Ανδρικές Υποθέσεις» και «Γυναικείες και Ανδρικές Υποθέσεις επί τάπητος» σε ημερομηνίες που θα ανακοινωθούν.
“Γυναικείες Υποθέσεις”
Μία πρωτότυπη ομάδα με μέλη αποκλειστικά γυναίκες. Η ομάδα απευθύνεται σε γυναίκες που θέλουν να αναζητήσουν εναλλακτικές προσεγγίσεις σε ζητήματα της καθημερινότητας και να διερευνήσουν νέες προοπτικές στις διαπροσωπικές σχέσεις, στους κώδικες επικοινωνίας, καθώς και στους πιθανούς τρόπους “Συν-Ύπαρξης” γυναικών και ανδρών στη σύγχρονη κοινωνία. Οι συμμετέχουσες θα αναρωτηθούν για τους ρόλους που υιοθετούμε στη ζωή, τις σχέσεις με τον εαυτό και τους άλλους και θα διαπραγματευτούν θέματα σχετικά με την όρια και την ελευθερία.
“Ανδρικές Υποθέσεις”
Μία πρωτότυπη ομάδα με μέλη αποκλειστικά άνδρες. Η ομάδα απευθύνεται σε άνδρες που θέλουν να εξερευνήσουν τους ρόλους που υιοθετούν στη ζωή, να ανακαλύψουν νέους δρόμους και να διαπραγματευτούν ζητήματα σχετικά με τα όρια και την ελευθερία. Οι συμμετέχοντες μοιράζονται ιδέες, σκέψεις, ερωτήματα, προβληματισμούς και αναζητούν νέες προσεγγίσεις σε θέματα της καθημερινότητας και τρόπους “Συν-Ύπαρξης” γυναικών και ανδρών στη σύγχρονη κοινωνία.
“Γυναικείες και Ανδρικές Υποθέσεις επί τάπητος”
Μια ομάδα που αποτελείται από γυναίκες και άνδρες. Οι συμμετέχοντες θα διερευνήσουν τις ανάγκες τους στη σύγχρονη κοινωνία και θα αναζητήσουν τρόπους “Συν-΄Υπαρξης” μέσα από μια δημιουργική αλληλεπίδραση.
Πόσο κοντά και πόσο μακριά μπορούμε να είμαστε στις δικές μας ανάγκες και στις ανάγκες των άλλων; Πώς διαπραγματευόμαστε ζητήματα σχετικά με την οικειότητα, την αυτονομία, τα όρια και την ελευθερία;
Οι βασικές πεποιθήσεις, οι αξίες, οι μύθοι και οι προσδοκίες των γυναικών και των ανδρών πλάθονται, αλλάζουν και προσαρμόζονται στον χρόνο και στον χώρο μέσα από κοινές εμπειρίες και βιώματα.
Ζητούμενο είναι η τέχνη της “Συν- Ύπαρξης” γυναικών και ανδρών στη σύγχρονη κοινωνία και όπως κάθε τέχνη, έτσι και αυτή θέλει εξάσκηση.
Οι σχέσεις των δύο φύλων
Για την ισότητα γυναικών και ανδρών, η κ. Αλατζόγλου αναφέρει πως η συνταγματική κατοχύρωση της ισότητας των δύο φύλων έγινε πριν 44 χρόνια, το 1975, με την Αναθεώρηση του Συντάγματος: «Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις».
Νομοθετικά έχει αναγνωριστεί η ισότητα των δύο φύλων, όμως στα πλαίσια του ιδιωτικού χώρου, οι κώδικες επικοινωνίας δεν αλλάζουν πάντα με την ίδια ταχύτητα και με τον ίδιο βαθμό. Συχνά παρατηρούμε ένα χάσμα μεταξύ των κοινωνικών θεσμών και των οικογενειακών σχέσεων.
Σε πολλές περιπτώσεις μέσα στα σπίτια, στον ιδιωτικό χώρο, διατηρούμε μοντέλα και κανόνες που ανήκουν σε προγενέστερη κοινωνική οργάνωση.
«Οι σχέσεις των δύο φύλων μετασχηματίζονται διαρκώς μέσα στις ιστορικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, σε μια προσπάθεια προσαρμογής στον κόσμο που μας περιβάλλει. Σε κάθε πλαίσιο, διαπραγματευόμαστε τους ρόλους που αναλαμβάνουμε, μέσα από μια διαδικασία προσαρμογής και αλληλοσυμπλήρωσης.
Γυναίκες και άνδρες συμμετέχουμε σε αυτή τη διαδικασία, κουβαλώντας πεποιθήσεις, αξίες, συνήθειες και προσδοκίες, οι οποίες σχετίζονται με τις οικογενειακές και προσωπικές μας εμπειρίες. Κάθε αλληλεπίδραση είναι μοναδική και εξελισσόμενη στον χρόνο, μέσα στην οποία διαμορφώνονται και εξισορροπούνται οι μορφές συμμετοχής, μοιράσματος και λήψης αποφάσεων» εξηγεί.
Εξηγεί πως οι αλλαγές που έχουν επέλθει τα τελευταία χρόνια στις σχέσεις γυναικών και ανδρών, εξαιτίας ιδεολογικών και φιλοσοφικών ρευμάτων, κοινωνικών μεταβολών, επιτευγμάτων της επιστήμης και αλλαγών σε θεσμικό και νομικό επίπεδο είναι μεγάλες και φέρνουν προκλήσεις τις οποίες καλούμαστε να διαχειριστούμε.
Το πέρασμα από τον παραδοσιακό τρόπο που είχαμε μάθει να σχετιζόμαστε σε έναν νέο, πιο ισότιμο και συνάμα συντροφικό τρόπο, έχει ως αποτέλεσμα τη σύγχυση στους ρόλους, στα όρια και δυσκολίες στην επικοινωνία και τη συμβίωση.
Το παλιό με το καινούργιο συνυπάρχουν μέσα μας, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε συχνά σε εσωτερικές συγκρούσεις και αντιφάσεις που αφορούν θέματα αυτονομίας, αλληλοσεβασμού, καταμερισμού ευθυνών, επικοινωνίας, εμπιστοσύνης και προσδοκιών.
Οι συγκρούσεις αυτές εξωτερικεύονται και εκφράζονται στις διαπροσωπικές μας σχέσεις με τρόπους που συχνά μας προξενούν έκπληξη και αμηχανία. Στις μέρες μας πολλοί άνθρωποι αναζητούν νέα, μη παραδοσιακά μοντέλα “Συν-Ύπαρξης”.
Πολλοί πειραματίζονται σε νέους ρόλους και μορφές οργάνωσης των σχέσεων που ταιριάζουν στις ανάγκες τους. Συγχρόνως, ενυπάρχουν μέσα τους οι πεποιθήσεις και οι ρόλοι που προέρχονται από τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της γυναίκας και του άνδρα από αυτά που έμαθαν από της οικογένειες καταγωγής τους, οι οποίες επηρεάζουν έντονα τις αλληλεπιδράσεις των δύο φύλων και είναι ζητούμενο διαπραγματεύσεων σε όλους τους κύκλους της ζωής.
Στη σύγχρονη κοινωνία συνυπάρχουν πολλά «μοντέλα» σχέσεων και κάθε ένας μας καλείται να αναζητήσει τους τρόπους συνύπαρξης που του ταιριάζουν. Μέσα στις σχέσεις μάς δίνεται η ευκαιρία να ωριμάζουμε ψυχολογικά και συναισθηματικά και να αναπτυσσόμαστε.
«Μπροστά στα νέα δεδομένα, που η σύγχρονη κοινωνία απαιτεί από τα δύο φύλα, γυναίκες και άνδρες βρίσκονται σαστισμένοι, καθώς τους ζητείται να αναλάβουν νέους ρόλους και ευθύνες, που δεν είχαν προετοιμαστεί και εκπαιδευτεί.
Σε κάθε κοινωνία οι ρόλοι κατασκευάζονται. Κανένας άνδρας ή γυναίκα δεν αρχίζει από μηδενικό σημείο. Στις σχέσεις μας φέρνουμε ένα σύστημα πεποιθήσεων, αξιών, κανόνων και προσδοκιών που έχουμε αναπτύξει επηρεαζόμενοι από τα βιώματα και τις εμπειρίες που είχαμε στις οικογένειες καταγωγής, την προσωπική ζωή μας, καθώς και από την κοινωνία και τον πολιτισμό στον οποίο ζούμε.
Επομένως, η διαπραγμάτευση των ρόλων και των κανόνων μέσα στη διαδικασία της αλληλεπίδρασης, είναι συνεχόμενη και διαχρονική.
Οι δρόμοι της συνύπαρξης γυναικών και ανδρών είναι ανοιχτοί σε αέναες αλληλεπιδράσεις, διαπραγματεύσεις και συνεργασίες ώστε ζούμε κοινές πορείες, αρκεί να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τις ανάγκες μας και να σεβόμαστε τις διαφορές μας» τονίζει.