Έντονη ανησυχία στην επιστημονική κοινότητα έχει προκαλέσει ο τραγικός θάνατος του μόλις 13 ημερών βρέφους στην Κρήτη από τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV).
Με αφορμή τον θάνατο του βρέφους από τον συγκεκριμένο ιό, ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης, επισημαίνει μιλώντας στο iatropedia.gr ότι μπορούμε να κάνουμε περισσότερα ως κοινωνία και κράτος για να μην ξαναζήσουμε παρόμοιο περιστατικό.
Από τη μία, είναι επιτακτική η ανάγκη ένταξης του εμβολιασμού των εγκύων στο υποχρεωτικό -και αποζημιούμενο από το κράτος- Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και από την άλλη, οι φροντιστές των βρεφών και ειδικά των νεογέννητων, θα πρέπει να λαμβάνουν πιο αυστηρά μέτρα υγιεινής, όταν έρχονται σε επαφή μαζί τους, σε αυτήν την τόσο εύθραυστη ηλικία.
«Είναι κρίμα να χάνουμε παιδιά ενώ υπάρχει εμβόλιο», αναφέρει συγκεκριμένα ο κ. Τζανάκης ο οποίος εκφράζει τη λύπη του για τον άδικο χαμό του βρέφους, υπογραμμίζοντας πως η πρόληψη μέσω εμβολιασμού θα μπορούσε να αποτρέψει τέτοιες τραγωδίες:
«Τα μωρά εξασφαλίζουν παθητική ανοσία μέσω των μητέρων τους. Αλλά και όσοι φροντίζουν βρέφη έως την ηλικία των 6 μηνών ή και του ενός έτους πρέπει να είναι πάρα πάρα πολύ προσεκτικοί και εμβολιασμένοι με όλα τα εμβόλια που καλύπτουν νόσους που θα μπορούσαν να κολλήσουν στο παιδί. Δεν το πλησιάζουμε, φοράμε μάσκες και ειδικά η μητέρα που δεν είναι δυνατόν να μην πλησιάζει το παιδί θα πρέπει να έχει εμβολιαστεί για τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό», επισημαίνει.
RSV: Το νεογνό κατέληξε μέσα σε λίγα 24ωρα
Το νεογέννητο, το οποίο είχε γεννηθεί σε ιδιωτική κλινική του Ηρακλείου και είχε επιστρέψει στο σπίτι του, εμφάνισε ξαφνικά υψηλό πυρετό και σοβαρή δυσκολία στην αναπνοή. Οι γονείς του, ανήσυχοι για την κατάστασή του, το μετέφεραν εσπευσμένα στο Βενιζέλειο Νοσοκομείο, όπου εφημέρευε η Παιδιατρική Κλινική.
Οι γιατροί εκτίμησαν ότι το βρέφος είχε μολυνθεί από τον Αναπνευστικό Συγκυτιακό Ιό (RSV), έναν ιό που πλήττει κυρίως βρέφη και μικρά παιδιά, προκαλώντας σοβαρές λοιμώξεις του αναπνευστικού. Παρά τις τεράστιες προσπάθειες των γιατρών, ωστόσο, το νεογέννητο δεν τα κατάφερε.
“Είναι πολύ λυπηρό γεγονός ότι ένα μωρό 13 ημερών πέθανε στο Βενιζέλειο με RSV. Είχε βήχα και αναπνευστική δυσχέρεια, πήγε στην Μονάδα και πέθανε το μωράκι, δυστυχώς! Είναι κρίμα, από τη στιγμή που υπάρχει εγκεκριμένο εμβόλιο να έχουμε θανάτους παιδιών. Το παιδί μολύνθηκε σίγουρα από κάποιον ενήλικα”, σημειώνει ο Νίκος Τζανάκης.
Ο διοικητής του νοσοκομείου, Κώστας Τερζάκης, εξέφρασε τη βαθιά του θλίψη για την απώλεια του βρέφους. Όπως ανέφερε, η κατάσταση του νεογνού ήταν εξαιρετικά κρίσιμη και δυστυχώς, δεν τα κατάφερε.
Η διευθύντρια της Παιδιατρικής Κλινικής του Βενιζέλειου Νοσοκομείου Ρεθύμνου, Ελισάβετ Γιαννούση, προειδοποίησε για τη μεγάλη επικινδυνότητα του RSV στα νεογνά, επισημαίνοντας ότι η πορεία της λοίμωξης μπορεί να είναι ταχύτατη και να οδηγήσει σε τραγικά αποτελέσματα. Τόνισε, επίσης, την ανάγκη για προληπτικά μέτρα από τους γονείς, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού.
Η αναγκαιότητα του εμβολιασμού κατά του RSV
Ο ιός RSV μπορεί να προσβάλει άτομα σε οποιαδήποτε ηλικία και σχεδόν όλα τα παιδιά θα προσβληθούν από τον ιό έως την ηλικία των δύο ετών.
Το πρώτο εμβόλιο κατά του ιού RSV, εγκρίθηκε από την ΕΕ το 2023. Είχε προηγηθεί σύσταση του ΠΟΥ (Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας) από το 2017, να δοθεί σε προτεραιότητα η παρασκευή του εμβολίου για την πρόληψη της RSV λοίμωξης, λόγω των σημαντικών επιπτώσεων της νόσου ετησίως παγκοσμίως.
Είναι συνεπώς μια πρόσφατη κατάκτηση της επιστήμης, η οποία αποσκοπεί στη μείωση των σοβαρών επιπλοκών που μπορεί να προκύψουν από τη λοίμωξη με RSV.
Στην Ελλάδα, το εμβόλιο κυκλοφόρησε το 2024 και οι συστάσεις για τον εμβολιασμό κατά του ιού, βασίζονται στις οδηγίες της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών και του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).
Οι συστάσεις αυτές επικεντρώνονται στους ηλικιωμένους από 75 ετών και άνω και στις ομάδες υψηλού κινδύνου άνω των 60. Μαζί με τους υγειονομικούς είναι οι ομάδες του πληθυσμού, για τις οποίες το εμβόλιο είναι δωρεάν.
Η τρίτη ομάδα, για την οποία υπάρχει σύσταση, αλλά το εμβόλιο δεν αποζημιώνεται από το κράτος, είναι οι κυοφορούσες.
Έμμεσο και μέσω της μητέρας, το όφελος του εμβολιασμού για τα βρέφη
Το Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων (CDC), συστήνει εμβολιασμό των εγκύων για τον RSV με στόχο την πρόληψη σοβαρής νόσου στα νεογέννητα και βρέφη. Χορηγείται ανάμεσα στις 32 και 36 εβδομάδες κύησης, από το Σεπτέμβριο, έως και τον Ιανουάριο.
Τα πρόωρα βρέφη και τα παιδιά ηλικίας κάτω των έξι μηνών, διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο
Ο καθηγητής Τζανάκης, σχολιάζει: «Ο θάνατος του παιδιού είναι μια ένδειξη ότι πιθανότατα η Επιτροπή Εμβολιασμών πρέπει να επανεξετάσει την αποζημίωση του εμβολίου για τις εγκύους. Είναι κρίμα να χάνουμε παιδιά όταν υπάρχουν διαθέσιμα εμβόλια. Οι μητέρες πρέπει να εμβολιάζονται πριν γεννήσουν, καθώς μέσω της παθητικής ανοσίας προστατεύουν τα νεογέννητα», λέει.
Και προσθέτει:
«Το εμβόλιο κυκλοφορεί στην Ελλάδα και περιλαμβάνεται στο εμβολιαστικό πρόγραμμα για συγκεκριμένες ομάδες. Όμως, δεν αποζημιώνεται για τις εγκύους, παρότι σε άλλες χώρες καλύπτεται. Αυτό πρέπει να αλλάξει άμεσα!», σημειώνει.
Παράλληλα, ο επιστήμονας υπενθυμίζει την ανάγκη για προληπτικά μέτρα, καθώς για τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό δεν υπάρχει θεραπεία.