Η υπερβολική κατανάλωση του αλκοόλ έχει προκαλέσει ηπατική ανεπάρκεια σε μεγάλο αριθμό Κρητικών και τα τελευταία χρόνια η κατάσταση, αντί να βελτιώνεται, χειροτερεύει.
“Πρόκειται για αρκετές δεκάδες και το νούμερο για ένα νησί όπως η Κρήτη είναι μεγάλο και μας προκαλεί ανησυχία” είπε στην “Π” ο γιατρός Δημήτρης Σαμωνάκης, επιστημονικός υπεύθυνος του Ειδικού Ιατρείου Ηπατωμάτων και Μεταμοσχεύσεων Ήπατος, του μοναδικού που υπάρχει στην Κρήτη στο ΠΑΓΝΗ, ενός από τα τρία που λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα.
Το ιατρείο προσφέρει τις υπηρεσίες του εδώ και μια 5ετία και τα τελευταία 2 χρόνια πλαισιώνεται από την κα Μελίνα Καβουσανάκη (επιμελήτρια Παθολογίας στο Βενιζέλειο, εξειδικευόμενη στην Ηπατολογία). Έχει ειδικό αντικείμενο την αντιμετώπιση των δυσκολότερων από τους ασθενείς με παθήσεις ήπατος, αυτούς που πάσχουν από ηπατοκυτταρικό καρκίνο και αυτούς που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση ήπατος ή προετοιμάζονται για την επέμβαση αυτή.
Το μοναδικό στην Κρήτη
Σύμφωνα με τον κ. Σαμωνάκη, η ύπαρξη ιατρείου μεταμοσχεύσεων ήπατος κατατάσσει το ΠΑΓΝΗ σε ένα από τα τρία νοσοκομεία στη χώρα (μαζί δηλαδή με τα δύο μεταμοσχευτικά κέντρα: Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, Λαϊκό Αθήνας), όπου λειτουργεί σχετικό ιατρείο.
Σε αυτό παρακολουθούνται ασθενείς που έχουν υποβληθεί –σε οποιοδήποτε κέντρο της Ελλάδας ή του εξωτερικού- σε μεταμόσχευση ήπατος (η βαρύτερη χειρουργική επέμβαση στον άνθρωπο), σωτήρια θεραπεία για πολλούς, που όμως χρειάζονται διαρκή και εξειδικευμένη φροντίδα, ειδική παρακολούθηση αλλά και κατάλληλη εκπαίδευση για τη σωστή αντιμετώπιση.
Να σημειώσουμε εδώ ότι στο παρελθόν πολλοί από τους ασθενείς αυτούς ελάμβαναν βεβαίωση και μετέβαιναν στο εξωτερικό για την επανεξέτασή τους, με την ανάλογη ταλαιπωρία και οικονομική επιβάρυνση τόσο για τους ίδιους, όσο και για τα ασφαλιστικά ταμεία.
Το ιατρείο έχει τύχει θερμής αποδοχής από τους μεταμοσχευμένους ασθενείς, καθώς όχι μόνο εξυπηρετούνται ιατρικά, αλλά αποτελεί πόλο γνωριμίας και σύσφιξης των μεταξύ τους σχέσεων και επιπλέον ψυχολογικής τόνωσης όσων βρίσκονται στην αναμονή για τη μεταμόσχευση.
Η δραστηριότητά μας αυτή είναι γνωστή στον ΕΟΜ, στα μεταμοσχευτικά κέντρα και στους συλλόγους ασθενών (ΗΠΑΡΧΩ – Σύλλογος Ηπατομεταμοσχευθέντων, ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ – σύλλογος ασθενών με ηπατικές παθήσεις).
Επιπλέον στο ιατρείο αυτό προετοιμάζονται ασθενείς που δυνητικά πληρούν τα κριτήρια για τη μεταμόσχευση, μια διαδικασία επίπονη και δύσκολη. Είναι αναγκαίο να γίνει εκτεταμένος έλεγχος και να λυθούν πολλά κλινικά προβλήματα των αρρώστων αυτών που συχνά είναι βαρέως πάσχοντες.
Άμεσο στήριγμα για τη νοσηλεία όποτε χρειαστεί η Γαστρεντερολογική Κλινική, ενώ υπάρχει στενή συνεργασία με τα δύο μεταμοσχευτικά κέντρα, όπου παραπέμπονται οι ασθενείς ώστε να ενταχθούν στη λίστα αναμονής.
Και δεδομένου ότι δυστυχώς η μεταμοσχευτική δραστηριότητα στη χώρα μας είναι χαμηλή -αναφορικά προς το ήπαρ- άμεσα σχετιζόμενη και με τη θέση ουραγού που κατέχουμε στη δωρεά οργάνων, αντιλαμβάνεστε ότι οι βαρέως πάσχοντες αυτοί ασθενείς παραμένουν για πολλούς μήνες χωρίς την επιθυμητή επέμβαση με συχνά δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία τους. Έτσι οι απαιτήσεις για διαρκή φροντίδα και αντιμετώπιση των επιπλοκών είναι πολύ πιεστικές.
Να σημειωθεί ότι σήμερα 10 ασθενείς βρίσκονται σε λίστα αναμονής για μεταμόσχευση.
Ποιοι χρειάζονται μεταμόσχευση
Συχνότερα αίτια ανάγκης για μεταμόσχευση στον πληθυσμό μας είναι η ηπατική ανεπάρκεια (μη αντρροπούμενη κίρρωση του ήπατος) συνηθέστερα από το αλκοόλ, τις ιογενείς ηπατίτιδες και τον ηπατοκυτταρικό καρκίνο, ακολουθούμενα από άλλες ενδείξεις.
Ειδική μνεία πρέπει να κάνουμε στην αλκοολική νόσο που τείνει διεθνώς -αλλά και στη χώρα μας και ιδιαίτερα στην Κρήτη- να αποτελέσει την πρώτη πλέον αιτία κίρρωσης (έχουμε δε δημοσιεύσει σε διεθνή περιοδικά σχετικά αποτελέσματα).
Δυστυχώς στο νησί μας υπάρχει αυξητική τάση και αλλαγή της κατάστασης προς το χειρότερο εάν κανείς συγκρίνει την προηγούμενη δεκαετία με την πρόσφατη.
“Αν συνυπολογίσει και την άνοδο της ηπατικής νόσου από την παχυσαρκία, τότε διαμορφώνεται ένα πιεστικό αύριο που όμως σίγουρα επιδέχεται παρεμβάσεων”, τονίζει ο κ. Σαμωνάκης.
Ασθενείς με καρκίνο του ήπατος
Σε ό,τι αφορά τους ασθενείς με καρκίνο του ήπατος, η προσπάθεια εστιάζεται στη σωστή διάγνωση, σταδιοποίηση και επιλογή της κατάλληλης θεραπείας είτε για την ίαση είτε για την παράταση ζωής, με στόχο πάντα την καλύτερη ποιότητα ζωής.
Σημαντικός αρωγός στην ομάδα αυτή των ασθενών το τμήμα της Επεμβατικής Ακτινολογίας του ΠΑΓΝΗ, από τα καλύτερα σε όλη τη χώρα, με τους κ.κ. Τσέτη Δ., Χατζηδάκη Α., Κεχαγιά Η., που συνεισφέρουν με μεθόδους περιοχικής καταστροφής των όγκων που δεν είναι χειρουργήσιμοι.
Εξυπακούεται ότι βαρύτητα και πολυπλοκότητα των ασθενών αυτών καθιστά αναγκαία τη συχνή παρακολούθησή τους και απρόβλεπτη συχνά τη ροή των ραντεβού. Επιπλέον γίνονται παραπομπές από όλα τα νοσοκομεία της Κρήτης με ασθενείς που έχουν αυτή τη διάγνωση, προς πιο εξειδικευμένη αντιμετώπιση.
Εικοσιοκτώ χρόνια προσφοράς σε χιλιάδες ασθενείς
Το ιατρείο Ηπατωμάτων και Μεταμοσχεύσεων Ήπατος είναι ένα από τα πολλά ειδικά ιατρεία που αναπτύχθηκαν στo πλαίσιo της Πανεπιστημιακής Γαστρεντερολογικής Κλινικής (η οποία αισίως φέτος συμπλήρωσε 28 χρόνια λειτουργίας – προσφοράς).
Από την αρχή της λειτουργίας της η κλινική, αρχικά με διευθυντή τον καθηγητή Ο. Μανούσο και την τελευταία 20ετία τον καθηγητή Η. Κουρούμαλη, τώρα υπό τον καθηγητή Ι. Μουζά, απετέλεσε και αποτελεί κέντρο αναφοράς -μεταξύ άλλων- για τις παθήσεις του ήπατος στην Κρήτη, αλλά και στον ευρύτερο χώρο της νότιας Ελλάδας.
Στο Γενικό Ηπατολογικό Ιατρείο (που λειτουργεί τρεις φορές την εβδομάδα, στην παρούσα περίοδο από τις κ.κ. Ματρέλλα Ε., Κουλεντάκη Μ. και τον Σαμωνάκη Δ.) έχουν αντιμετωπισθεί χιλιάδες ασθενείς με παθήσεις του ήπατος από καταβολής της κλινικής, σε συνεργασία και με άλλα τμήματα όπως της Διαγνωστικής και Επεμβατικής Ακτινολογίας, της Παθολογικής Ανατομίας αλλά και με την Πανεπιστημιακή Χειρουργική Κλινική.