Η άμβλωση είναι ένα ζήτημα που συνεχώς διχάζει την κοινή γνώμη σε πολλές χώρες.
Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφράσει τη θέση του κατά της άμβλωσης, κάτι που έχει προκαλέσει μεγάλες αντιπαραθέσεις.
Πριν από λίγες ημέρες, γνωστός Ευρωβουλευτής ζήτησε την απαγόρευσή της αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Παραβιάζουμε την ιερότητα της αγέννητης ζωής, ενώ νομοθετούμε και μανιωδώς διαφημίζουμε μορφές συμβίωσης και τρόπους ζωής που αντιβαίνουν στους φυσικούς αναπαραγωγικούς νόμους. Εάν πραγματικά επιθυμούμε την επιβίωση της Ευρώπης, πρέπει να προστατεύσουμε την αγέννητη ζωή, τη μητρότητα, την παραδοσιακή οικογένεια, καταβάλλοντας γενναίους πόρους σε γεννήσεις νέων Ευρωπαίων και, εν τέλει, να επανεύρουμε τις αξίες στις οποίες στηρίχτηκε ο ευρωπαϊκός πολιτισμός».
Παράλληλα, οι δηλώσεις γνωστού ηθοποιού για τις αμβλώσεις αποτυπώθηκαν ως «αμαρτία» από τον Θεό.
Συγκεκριμένα, δήλωσε: «Δυστυχώς, αισθάνομαι ότι η θέση της γυναίκας δεν την τιμά να ταυτίζεται με μία δολοφονία… Είναι προτιμότερο για μένα να πάρει την ευθύνη κάποιος να το κυοφορήσει και μετά ας το πετάξει ή ας το δώσει σε κάποιο ορφανοτροφείο.»
Άρα, το να πετάξεις ένα νεογέννητο στα σκουπίδια είναι καλύτερο από την άμβλωση; Πώς μπορούμε να μιλάμε για επιλογές που προστατεύουν τη ζωή, όταν στην πραγματικότητα οι γυναίκες καλούνται να διαχειριστούν την εγκυμοσύνη με τρόπους που δεν λογαριάζουν τα δικαιώματα και τις ανάγκες τους;
Η άμβλωση, από την άλλη πλευρά, είναι μια νομικά αναγνωρισμένη ιατρική διαδικασία που επιτρέπει στις γυναίκες να αποφασίζουν για την εγκυμοσύνη τους, κυρίως για προσωπικούς λόγους. Αν και κάποιοι θεωρούν την άμβλωση ηθικά απαράδεκτη, δεν σχετίζεται με τη βία ή την καταπίεση κατά των γυναικών με την ίδια έννοια που αφορά η γυναικοκτονία.
Το ερώτημα που τίθεται είναι ξεκάθαρο: ποιος ρώτησε την άποψή τους όταν το θέμα αφορά το γυναικείο σώμα; Η απόφαση για την άμβλωση είναι ένα δικαίωμα που αφορά τις γυναίκες και την προσωπική τους αυτοδιάθεση. Δεν μπορεί κανείς να αποφασίσει για το σώμα ενός άλλου ατόμου, ειδικά όταν αυτό το άτομο είναι γυναίκα.
Σε ποιες χώρες της Ευρώπης επιτρέπεται και σε ποιες όχι
Το δικαίωμα στην άμβλωση συνεχίζει να αντιμετωπίζει αυστηρούς περιορισμούς αλλά και απειλές ακόμα και σε ευρωπαϊκές χώρες
Το δικαίωμα στην άμβλωση σε χώρες της Ευρώπης
Μάλτα
Πρόκειται για τη μόνη χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου η άμβλωση παραμένει παράνομη σε κάθε περίπτωση. Η Μάλτα χαλάρωσε ελαφρώς την νομοθεσία της τον Ιούνιο 2023. Η άμβλωση επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση που η ζωή της μητέρας βρίσκεται σε κίνδυνο ή το έμβρυο δεν είναι βιώσιμο.
Από την πλευρά τους, οι οργανώσεις που υπερασπίζονται το δικαίωμα στην άμβλωση κάνουν λόγο για μία χαμένη ευκαιρία για μεταρρύθμιση. Την ίδια ώρα, η καθολική εκκλησία και η συντηρητική αντιπολίτευση φαίνεται να εγκρίνουν τη διατήρηση του πολύ περιοριστικού καθεστώτος.
Πολωνία
Η άμβλωση στην Πολωνία δεν επιτρέπεται παρά μόνο σε περίπτωση βιασμού ή αιμομιξίας ή όταν η ζωή της μητέρας βρίσκεται σε κίνδυνο. Το 2020, το Συνταγματικό Δικαστήριο συντάχθηκε με την λαϊκιστική-εθνικιστική, απερχόμενη πλέον, κυβέρνηση κρίνοντας «αντισυνταγματική» την διακοπή της κύησης λόγω δυσμορφίας του εμβρύου.
Αν και ο νόμος περί αμβλώσεων επιτρέπει θεωρητικά στους γιατρούς να προχωρούν σε διακοπή κύησης, στη περίπτωση που η ζωή της γυναίκας βρίσκεται σε κίνδυνο, οι γιατροί φοβούνται να τον εφαρμόσουν λόγω των περιορισμών. Μάλιστα, ο νόμος προβλέπει μέχρι και τριετή φυλάκιση για όποιον προχωρεί σε διακοπή κύησης ή βοηθά ή παρακινεί μία έγκυο να προχωρήσει σε άμβλωση. Η ενωμένη φιλελεύθερη πολωνική αντιπολίτευση, νικήτρια των εκλογών του Οκτωβρίου, ελπίζει ότι θα καταφέρει να προχωρήσει στην νομιμοποίηση της άμβλωσης στην Πολωνία.
Βόρεια Ιρλανδία
Στη Βόρεια Ιρλανδία η άμβλωση αποποινικοποιήθηκε το 2019. Ωστόσο λόγω των πολιτικών συγκρούσεων, οι γυναίκες που επιθυμούν να διακόψουν την κύησή τους ταξιδεύουν συνήθως στη Βρετανία. Έπειτα από τη δέκατη εβδομάδα της κύησης, δεν υπάρχει κανένας τρόπος διακοπής της στη Βόρεια Ιρλανδία, καθώς δεν λειτουργεί καμία χειρουργική υπηρεσία άμβλωσης.
Στην Ιταλία, η άμβλωση είναι νόμιμη από το 1978, αλλά στην πράξη πολλοί είναι οι γυναικολόγοι που αρνούνται να την κάνουν, κάτι που φέρνει πολλά εμπόδια στις γυναίκες. Ο λόγος που οι γιατροί αρνούνται να προχωρήσουν στην άμβλωση είναι συνήθως η αντίρρηση συνείδησης. Συνεπώς, δεκάδες νοσοκομεία και κλινικές δεν προσφέρουν καθόλου αυτήν την υπηρεσία.
Την ίδια ώρα, οι φεμινιστικές οργανώσεις φαίνονται ανήσυχες, μήπως η νέα υπερσυντηρητική κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι ασκήσει πιέσεις για να αγνοηθεί ο νόμος.
Ισπανία
Το 1985 αποποινικοποιήθηκε η άμβλωση στην Ισπανία, ενώ το 2010 νομιμοποιήθηκε. Έκτοτε οι γυναίκες μπορούν να προχωρήσουν ελεύθερα σε διακοπή κύησης μέχρι την 14η εβδομάδα. Από ‘κει και πέρα, μπορούν να προχωρήσουν σε άμβλωση υπό ορισμένες συνθήκες.
Στην Ισπανία επικρατεί ένα παρόμοιο σκηνικό με τους «διστακτικούς» γιατρούς, οι οποίοι επικαλούνται αντίρρηση συνείδησης και δεν εφαρμόζουν το δικαίωμα στην άμβλωση. Ωστόσο, η κυβέρνηση του Πέδρο Σάντσεθ προωθεί στο κοινοβούλιο νόμο που ενισχύει την πρόσβαση στην άμβλωση στα δημόσια νοσοκομεία.
Ουγγαρία
Στην Ουγγαρία η άμβλωση είναι νόμιμη από την δεκαετία του 1950 μέχρι την 12η εβδομάδα της κύησης στις περισσότερες περιπτώσεις. Ωστόσο, ο υπερσυντηρητικός πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, που είναι στην εξουσία από το 2010, προωθεί μέτρα για την αύξηση των γεννήσεων. Από την έναρξη της ισχύος του νέου Συντάγματος το 2012, η Ουγγαρία υπερασπίζεται την ζωή του εμβρύου από την σύλληψή του. Τον Σεπτέμβριο 2022 επιβλήθηκε με διάταγμα η υποχρέωση των εγκύων να ακούν τον καρδιακό ρυθμό του εμβρύου πριν προχωρήσουν σε διακοπή της κύησης.
Βατικανό και Ανδόρρα
Στο Βατικανό και την Ανδόρρα, όπου οι πρίγκιπες είναι καθολικοί επίσκοποι, η άμβλωση είναι παράνομη.
Τι ισχύει όμως για τις αμβλώσεις στην Ελλάδα;
Η Ελλάδα επιτρέπει την άμβλωση μέχρι την 12η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, ενώ μετά από αυτήν την περίοδο επιτρέπεται μόνο υπό αυστηρές προϋποθέσεις, όπως για λόγους κινδύνου για τη ζωή της μητέρας ή σοβαρών ανωμαλιών του εμβρύου.
Η άμβλωση είναι καθαρά γυναικεία απόφαση
Στην περίπτωση της άμβλωσης μετά από σεξουαλική κακοποίηση, είναι ένα ιδιαίτερο ευαίσθητο και τραυματικό θέμα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η γυναίκα δεν έχει μόνο να αντιμετωπίσει τις ψυχικές και σωματικές συνέπειες της κακοποίησης αλλά και το επιπλέον βάρος μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης που είναι αποτέλεσμα αυτής της φρικτής εμπειρίας.
Σε τέτοιες καταστάσεις, το δικαίωμα το έχει αποκλειστικά η γυναίκα για το αν θα προχωρήσει σε άμβλωση ή θα συνεχίσει κανονικά την κύηση.
Κάθε γυναίκα, πρέπει να έχει τη δυνατότητα να επιλέξει το καλύτερο για την ίδια, χωρίς να υπόκειται σε κοινωνικούς ή προσωπικούς περιορισμού.
Αυτό που πρέπει η κοινωνία να κατανοήσει, είναι ότι τα γυναικεία ζητήματα αφορούν αποκλειστικά τις γυναίκες και είναι άτυπο να αποφασίζουν για τον εαυτό τους, χωρίς την ανάγκη εξωτερικών παρεμβάσεων.
Οι άνδρες όσο σημαντικοί κι αν είναι στην κοινωνία, δεν χρειάζεται να έχουν άποψη για ζητήματα που αφορούν το σώμα και την υγεία των γυναικών.
Οι επιλογές που αφορούν την υγεία, τη σεξουαλική ταυτότητα ή ακόμα και την άμβλωση πρέπει να ανήκουν στις γυναίκες και μόνο σε εκείνες.
Όταν μιλάμε για ίσα δικαιώματα και σεβασμό προς τις γυναίκες, αυτό πρέπει να ισχύει και στην πράξη. Το δικαίωμα κάθε γυναίκας να αποφασίζει για το σώμα της και τη ζωή της είναι αυτονόητο και πρέπει να το σεβόμαστε όλοι, χωρίς περιορισμούς ή κρίσεις που βασίζονται σε στερεότυπα ή προκαταλήψεις.
Εν έτει 2025, οι γυναίκες πρέπει να έχουν την ελευθερία να κάνουν τις δικές τους επιλογές για το σώμα και τη ζωή τους, χωρίς να κρίνονται ή να καταπιέζονται από εξωτερικές πιέσεις ή προκαταλήψεις.