Ποιες εξετάσεις μπορεί να μας σώσουν τη ζωή
Ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου στην Ελλάδα, μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Όπως προκύπτει από τις διαθέσιμες μελέτες:
Αν και η θνησιμότητα από καρκίνο μειώνεται στην χώρα μας την τελευταία δεκαετία, ο ρυθμός μείωσης είναι βραδύτερος από τον μέσο όρο της Ε.Ε. ενώ η συνολική θνησιμότητα λόγω καρκίνου αυξήθηκε κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.
Το 2022 εκτιμάται ότι διαγνώστηκαν πάνω από 63.000 νέα κρούσματα καρκίνου στην Ελλάδα.
Στους άνδρες, οι τρεις πιο συχνά διαγνωσμένοι τύποι καρκίνου για το 2022 ήταν ο καρκίνος του προστάτη, του πνεύμονα και του παχέος εντέρου.
Στις γυναίκες ο καρκίνος του μαστού ήταν ο πιο συχνά διαγνωσμένος τύπος καρκίνου επίσης για το 2022, ακολουθούμενος από τον καρκίνο του παχέος εντέρου και του πνεύμονα.
Στην Κρήτη
Σύμφωνα με τον καθηγητή παθολογίας-ογκολογίας Δημήτρη Μαυρουδή, στην Κρήτη παρακολουθούνται περίπου 10.000 περιστατικά με καρκίνο και οι πιο συχνοί καρκίνοι είναι του πνεύμονα, του μαστού, του προστάτη, του παχέος εντέρου.
Διαπιστώνεται ακόμη, όπως είπε στην «Π» ο ογκολόγος, ότι κάποιες μορφές, όπως είναι του παχέος εντέρου, του μαστού, του παγκρέατος, των χοληφόρων, κάνουν την εμφάνισή τους σε νεότερες ηλικίες, για λόγους που δεν είναι γνωστοί, το θετικό είναι ότι ο κόσμος είναι πιο ευαισθητοποιημένος και κάνει συχνότερα εξετάσεις.
Αμερικάνικη έρευνα που έχει γίνει και αφορά την επίπτωση του καρκίνου από το 1991 μέχρι σήμερα δείχνει κάτι πολύ σημαντικό, ότι η θνητότητα από καρκίνο έχει μειωθεί κατά 30%.
Ωστόσο, η έκθεση Country Cancer Profiles 2025 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επισημαίνει την ανάγκη αποτελεσματικότερων στρατηγικών αντιμετώπισης της νόσου, ικανών να σώσουν χιλιάδες ζωές και να βελτιώσουν τη ζωή των ογκολογικών ασθενών στη χώρα μας.
Σύμφωνα με την έκθεση παρ’ ότι η χώρα καταγράφει λιγότερες νέες διαγνώσεις καρκίνου σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η θνησιμότητα παραμένει αυξημένη, μετρώντας περισσότερους από 30.000 θανάτους ετησίως, αριθμός που αντιστοιχεί σε ποσοστό άνω του 20% των συνολικών θανάτων, ελαφρώς υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Οι συχνότεροι τύποι
Υψηλότερα στη χώρα μας φαίνεται να είναι τα περιστατικά καρκίνου του προστάτη (20%), του πνεύμονα (18%) και του παχέος εντέρου (12%) στους άνδρες, ενώ στις γυναίκες συχνότερα εμφανίζονται ο καρκίνος του μαστού (33%), του παχέος εντέρου (12%) και του πνεύμονα (8%).
Μισό εκατομμύριο Έλληνες με καρκίνο
Σήμερα, περίπου μισό εκατομμύριο άνθρωποι ζουν με καρκίνο στην Ελλάδα. Ο αριθμός των ατόμων που βρίσκονται σε ενεργή θεραπεία ή έχουν ιστορικό καρκίνου αυξάνεται λόγω της γήρανσης του πληθυσμού και των βελτιωμένων ποσοστών επιβίωσης.
Η πρόσβαση στην ογκολογική περίθαλψη εξακολουθεί να είναι περιορισμένη λόγω ελλείψεων σε ιατρικό προσωπικό, υψηλών οικονομικών επιβαρύνσεων και μεγάλων χρόνων αναμονής για θεραπείες όπως η ακτινοθεραπεία.
Με καθυστέρηση η πρόσβαση στα νέα φάρμακα
Επιπλέον, σύμφωνα με την Ε.Ε. και τον ΟΟΣΑ, οι καρκινοπαθείς στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν μεγάλες καθυστερήσεις στην πρόσβαση σε νέα αντικαρκινικά φάρμακα.
Το 2021, ο διάμεσος χρόνος ένταξης ενός νέου φαρμάκου στον κατάλογο αποζημιούμενων θεραπειών έφτανε τους 28 μήνες, υπερδιπλάσιος από τον μέσο όρο των χωρών της Ε.Ε. Παράλληλα, οι έλεγχοι βιοδεικτών, που είναι απαραίτητοι για θεραπείες ακριβείας, συχνά δεν αποζημιώνονται, οδηγώντας σε μη στοχευμένες θεραπείες με υψηλό κόστος.
Ωστόσο, οι ελλείψεις του δημόσιου συστήματος υγείας, όπως η απουσία εθνικής στρατηγικής για τον καρκίνο, η ελλιπής εξειδίκευση του υγειονομικού προσωπικού, καθώς και οι μεγάλοι χρόνοι αναμονής, που συχνά ωθούν πολλούς ασθενείς στον ιδιωτικό τομέα, αυξάνοντας τα οικονομικά τους βάρη, παραμένουν ένα σημαντικό πρόβλημα για την αποτελεσματική φροντίδα του καρκίνου στη χώρα.
Οι εξετάσεις που μπορεί να σώσουν τη ζωή ενός ανθρώπου
Όπως εξήγησε μιλώντας στην «Π» ο καθηγητής Δημήτρης Μαυρουδής, ο έλεγχος αφορά στον γενικό πληθυσμό, γίνεται πριν ο καρκίνος δώσει συμπτώματα και βοηθάει στην πρώιμη διάγνωση.
Για άνδρες και γυναίκες
Ποιες είναι οι εξετάσεις αυτές: Για τις γυναίκες είναι η μαστογραφία, ο υπέρηχος μαστού και το τέστ-Παπανικολάου, μια φορά τον χρόνο.
Για κορίτσια και αγόρια στην εφηβεία το εμβόλιο εναντίον του HPV.
Για τους άνδρες συνιστάται η ειδική εξέταση αίματος για την διάγνωση του καρκίνου του προστάτη, σε συνεννόηση με τον γιατρό μετά την ηλικία των 50 ετών.
Για γυναίκες και άνδρες συστήνεται η κολονοσκόπηση μετά τα 50 και κάθε 5-10 χρόνια ανάλογα με τις υποδείξεις του γιατρού. Ο κ. Μαυρουδής τονίζει ότι πρόκειται για κρίσιμη εξέταση που δεν πρέπει να αμελούμε γιατί προλαμβάνει τον καρκίνο στο παχύ έντερο.
Αναφορικά με την πρόληψη του καρκίνου του πνεύμονα, συνιστάται αξονική τομογραφία χαμηλής δόσης κάθε χρόνο, σε καπνιστές 50-80 ετών αλλά και ανθρώπους που κάπνιζαν στο παρελθόν 1 πακέτο την ημέρα για 20 χρόνια.
«Θεωρητικά, υπογράμμισε ο καθηγητής Ογκολογίας με αυτές τις εξετάσεις θα μπορούσε να προληφθεί ή να διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο το 40% των καρκίνων, άρα είναι σημαντικό να τις βάλουμε στο πρόγραμμά μας και να μην τις κάνουμε περιοδικά, όπως συμβαίνει σήμερα».