Από το 2006, η δεύτερη Πέμπτη κάθε Μαρτίου έχει θεσπιστεί ως Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού. Η πρωτοβουλία ανήκει στη Διεθνή Εταιρεία Νεφρολογίας και τη Διεθνή Ένωση Νεφρολογικών Ιδρυμάτων, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινή γνώμη για την σπουδαιότητα της υγείας των νεφρών και την Χρόνια Νεφρική Νόσο (ΧΝΝ).
Σύμφωνα με στοιχεία της συντονιστικής Επιτροπής Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού, ένας στους δέκα ενήλικες σε όλο τον κόσμο πάσχει από Χρόνια Νεφρική Νόσο:
Υπολογίζεται ότι επηρεάζει περισσότερους από 850 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλον τον κόσμο.
Στην Ευρώπη, ο αριθμός αυτός φτάνει τα 100 εκατομμύρια άτομα.
Στην Ελλάδα σήμερα, οι ασθενείς με ΧΝΝ ανέρχονται λοιπόν, περίπου στους 1.100.000.
Το πιο ανησυχητικό είναι ότι η πλειονότητα των ατόμων αυτών μπορεί να μην τον γνωρίζει καν, αφού τα συμπτώματα μπορεί να μην είναι εμφανή ακόμη κι όταν κάποιος έχει χάσει το 90% της νεφρικής λειτουργίας του.
Επί του παρόντος, η νεφρική νόσος κατατάσσεται ως η 8η κύρια αιτία θανάτου, και αν δεν αντιμετωπιστεί, προβλέπεται να είναι η 5η κύρια αιτία θνητότητας μέχρι το 2040, υπογραμμίζοντας την επείγουσα ανάγκη για εφαρμογή παγκόσμιων στρατηγικών, με στόχο την καταπολέμηση της.
Μήνυμα : Άρα η Χρόνια Νεφρική Νόσος είναι μια συχνή πάθηση, άσχετα αν δεν το γνωρίζουμε.
Χρόνια Νεφρική Νόσος είναι μια προοδευτικά εξελισσόμενη κατάσταση, κατά την οποία οι νεφροί έχουν υποστεί βλάβη , δεν λειτουργούν σωστά και καθώς εξελίσσεται, ο ασθενής οδηγείται σε νεφρική ανεπάρκεια.
Το να διαγνωστεί η ΧΝΝ παρουσιάζει δυσκολίες, εξαιτίας του γεγονότος ότι ακόμα και σε σχετικά προχωρημένα στάδια παραμένει χωρίς σύμπτωμα. Έτσι ο ασθενής δεν αναζητά ιατρική βοήθεια. Επίσης, η ευαισθητοποίηση και γνώση του γενικού πληθυσμού γύρω από τη νόσο, είναι περιορισμένες. Αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την καθυστερημένη διάγνωση. Έτσι χάνεται η δυνατότητα θεραπείας των ανατάξιμων μορφών της ή εξελίσσεται γρηγορότερα σε τελικό στάδιο, οπότε και η υποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας είτε με Αιμοκάθαρση, είτε με Περιτοναϊκή Κάθαρση είτε με μεταμόσχευση νεφρού, να είναι η μόνη λύση.
Για να μάθουμε πόσο καλά λειτουργούν οι νεφροί μας, υπάρχει λοιπόν μόνο ένας τρόπος: οι προληπτικές εξετάσεις. Ο στόχος μας πρέπει να είναι η έγκαιρη ανίχνευση της νόσου με στοχευμένες υγειονομικές παρεμβάσεις, σε άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ΧΝΝ με σκοπό : τον έλεγχο της νεφρικής τους λειτουργίας, την έγκαιρη διάγνωση ΧΝΝ , την έγκαιρη παρέμβαση και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ασθενών αυτών αλλά και τη μείωση του κόστους υγειονομικής περίθαλψης που σχετίζεται με τη νεφρική ανεπάρκεια.
Μήνυμα : Δεν έχει συμπτώματα, δεν νιώθουμε κάτι. Εντοπίστε έγκαιρα και προστατεύστε την υγεία των νεφρών σας.
Οι ασθενείς που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για να εμφανίσουν Χρόνια Νεφρική Νόσο είναι όσοι πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη, Υπέρταση, Παχυσαρκία, καρδιοαγγειακή Νόσο, οικογενειακό ιστορικό νεφρικής νόσου, ασθενείς με ιστορικό οξείας νεφρικής βλάβης, παθήσεις που σχετίζονται με την διαταραχή της νεφρικής λειτουργίας (πχ Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος) , Μακροχρόνια λήψη νεφροτοξικών φαρμάκων (π.χ. αντιφλεγμονώδη), γυναίκες με ιστορικό προεκλαμψιας κλπ
Ο έλεγχος των ασθενών με αυξημένο κίνδυνο ΧΝΝ είναι σημαντικός όχι μόνο για την έγκαιρη διάγνωση αλλά και για την έγκαιρη παρέμβαση στους παράγοντες κινδύνου (αρτηριακή πίεση, του σακχάρου, ο περιορισμός της λευκωματουρίας) και η αγωγή με κατάλληλα φάρμακα που μπορούν να καθυστερήσουν την εξέλιξη της νόσου αλλά και να ελαττώσουν αποτελεσματικά τον αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο που τη συνοδεύει. Υπάρχουν νέες ειδικές θεραπείες για την Χρόνια Νεφρική Νόσο, για την Πολυκυστική Νόσο των ενηλίκων και για την Διαβητική νεφροπάθεια με πολύ ευεργετικά αποτελέσματα επί της εξέλιξης αυτών των νόσων.
Τι εξετάσεις πρέπει να γίνονται:
– Μετρήσεις αρτηριακής πίεσης για τον έλεγχο της υπέρτασης.
– Υπολογισμός Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ – ΒΜΙ)
– Εξετάσεις για διάγνωση του Σακχαρώδη Διαβήτη
– Απλή γενική ούρων και μέτρηση στα ούρα της λευκωματίνης (ή αλβουμίνης) (αλβουμινουρία)
– Εξετάσεις Αίματος για μέτρηση κρεατινίνης ορού (πιο ακριβής αν συνδυαστεί με την κυστατίνη C) που χρησιμοποιείται για την εκτίμηση του ρυθμού σπειραματικής διήθησης (eGFR) και την αξιολόγηση της νεφρικής λειτουργίας.
– Υπέρηχος Νεφρών
Μήνυμα : Οι εξετάσεις που πρέπει να γίνουν είναι απλές και εύκολες να γίνουν
Παρεμβάσεις:
Οι κλινικοί γιατροί στην πρωτοβάθμια περίθαλψη θα πρέπει να εκπαιδεύονται ώστε να ενσωματώνουν τους ελέγχους για πιθανότητα ύπαρξης ΧΝΝ στην καθημερινή πρακτική που αφορά στους πληθυσμούς υψηλού κινδύνου.
Οι προσπάθειες θα πρέπει επίσης να επικεντρώνονται στην ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού, στην ενίσχυση των υπηρεσιών υγείας και στην εφαρμογή εκπαιδευτικών προγραμμάτων που ενδυναμώνουν τους ασθενείς
Μήνυμα : Απευθυνθείτε το γιατρό σας! Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία!
Σε ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση Χρόνιας Νεφρικής Νόσου , θα πρέπει να γίνονται εξετάσεις αίματος και ούρων με σκοπό την έγκαιρη διάγνωση της νόσου και την έγκαιρη αντιμετώπιση της. Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να σταματήσει ή να επιβραδύνει την εξέλιξη της Χρόνιας Νεφρικής Νόσου. Έχουμε θεραπευτικές επιλογές.
* Ο Δημήτρης Ξυδάκης είναι Διευθυντής Νεφρολογικού Tμήματος Βενιζελείου Νοσοκομείου, Υπεύθυνος Ιατρείου Σπειραματονεφριτίδων, Υπεύθυνος Καρδιονεφρικού Ιατρείου, Συνεργάτης του Diagnosi Messaras Creta InterClinic