Μεγάλες επιβαρύνσεις έχουν οι πολίτες από την αγορά Μη Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων (ΜΗΣΥΦΑ), όπως είναι παυσίπονα, αλοιφές, κολλύρια και άλλα σκευάσματα ευρείας χρήσης που είναι απαραίτητα στην καθημερινότητα. Η ελεύθερη διαμόρφωση της τιμής τους έχει οδηγήσει ακόμη και σε ακραία φαινόμενα για ένα κουτί παυσίπονα σε νησιά και απομακρυσμένες περιοχές.
Οι αυξήσεις των τιμών των ΜΗΣΥΦΑ είναι διαδοχικές και συνεχόμενες χρόνο με τον χρόνο. Αυτό αποδεικνύεται, άλλωστε, από τα στοιχεία των άμεσων πληρωμών για φάρμακα από την πλευρά των πολιτών. Σύμφωνα με τη νεότερη έκθεση του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) που διενεργείται ετησίως με τη συνεργασία του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), η δαπάνη για αγορά ΜΗΣΥΦΑ έφτασε τα 391 εκατ. ευρώ το 2023, από 349 εκατ. ευρώ το 2022. Εάν δε σε αυτή τη δαπάνη, προστεθούν τα κόστη για αγορά φαρμάκων αρνητικής λίστας (συνταγογραφούμενα που δεν αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ), καθώς και φαρμάκων που αποζημιώνονται ωστόσο οι πολίτες επιλέγουν να τα πληρώσουν κατά 100%, το σύνολο των λεγόμενων «out of pocket» (άμεσες πληρωμές) αγγίζει το 1,8 δις ευρώ για το 2023.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία που παρουσίασε ο Σύνδεσμος Εταιρειών Φαρμάκων Ευρείας Χρήσης (ΕΦΕΧ) σε συνέντευξη Τύπου, περισσότεροι από 1 εκατομμύριο Έλληνες χρησιμοποιούν προϊόντα αυτοφροντίδας σε καθημερινή βάση, ενώ πραγματοποιούνται ημερησίως σχεδόν 500.000 επισκέψεις στα φαρμακεία με στόχο την αγορά τους. Η δημοτικότητα των προϊόντων αυτών έχει προκαλέσει σοβαρές αυξήσεις στις τιμές τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το κόστος αγοράς ενός σκευάσματος με παυσίπονα που διαμορφώνεται έως και 6 ευρώ στην Αθήνα και ξεπερνά τα 7 ευρώ σε τουριστική περιοχή.
Και ενώ το παραπάνω παράδειγμα δεν είναι ο κανόνας, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις τα ΜΗΣΥΦΑ κοστίζουν περίπου το ίδιο ανά φαρμακείο – τουλάχιστον στα αστικά κέντρα – το πρόβλημα ελεύθερης διαμόρφωσης των τιμών των ΜΗΣΥΦΑ παραμένει, με αποτέλεσμα οι πολίτες να είναι τα «θύματα» παράλογων αυξήσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η απελευθέρωση των τιμών των ΜΗΣΥΦΑ θεσμοθετήθηκε το 2017, στο πλαίσιο μνημονιακών μέτρων. Τα επόμενα χρόνια ακολούθησαν ανατιμήσεις προς τα επάνω και όχι προς τα κάτω όπως υπήρξε η ελπίδα ότι θα συμβεί λόγω του ανταγωνισμού. Τα παραδείγματα των αυξήσεων είναι πολλά. Ενδεικτικά, γνωστό αντιπυρετικό κόστιζε έως τα τέλη του 2016 περίπου 0,80 ευρώ και μετά την απελευθέρωση των τιμών εκτινάχθηκε στα 2,45 ευρώ.
«Τα φάρμακα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, στα συνταγογραφούμενα που η τιμή τους ρυθμίζεται από το κράτος -σε ένα μικρό τμήμα αυτών είναι οι αυξήσεις που έγιναν τον Αύγουστο- και στα μη συνταγογραφούμενα, τα οποία με νόμο του 2017 επί ΣΥΡΙΖΑ έχουν ελεύθερη διακύμανση τιμής από τις εταιρείες, δηλαδή δεν υπάρχει παρέμβαση του Υπουργείου Υγείας», ανέφερε σε συνέντευξή του (Κανάλι Ένα 90,4) χθες ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης. Πρόσθεσε δε ότι επί θητείας του έχουν μειωθεί οι τιμές (σ.σ των συνταγογραφούμενων φαρμάκων) σε 6.500 σκευάσματα και έχουν αυξηθεί σε περίπου 500.
Οι δαπάνες για φάρμακα στην Ελλάδα, πάντως, δε διαφέρουν κατά πολύ σε σχέση με την Ευρώπη. Σε κάποιες περιπτώσεις ΜΗΣΥΦΑ, μάλιστα, η χώρα μας είναι ακριβότερη. Για παράδειγμα, ρινικό αποσυμφορητικό που στα ελληνικά φαρμακεία πωλείται περίπου 8 ευρώ, στη Γερμανία κοστίζει περί τα 6 ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί πως οι συγκρίσεις γίνονται σε αδρές γραμμές, αφού δεν είναι πάντα ακριβείς. Αυτό καθώς ανά χώρα αλλάζουν οι συσκευασίες των φαρμάκων και οι ποσότητες.