Το Ηράκλειο έχει χιλιόμετρα με οδεύσεις τυφλών, έχετε όμως δει τυφλούς να περπατούν στον δρόμο; Η απάντηση είναι “όχι, σχεδόν ποτέ”. Και πώς να δούμε αφού σήμερα στην Κρήτη ζουν 2.500 άνθρωποι με προβλήματα όρασης, αλλά δεν υπάρχει ούτε μια δασκάλα κινητικότητας για να τους δείξει πώς να το κάνουν; Ζουν με το επίδομα, είναι άμεσα εξαρτημένοι από τις οικογένειές τους και οι περισσότεροι δεν μπορούν να πάνε μόνοι τους ούτε στο περίπτερο.
Ο Παναγιώτης Γραμμενίδης, πρόεδρος της Περιφερειακής Ενωσης Τυφλών Κρήτης, μας είπε: “Στον ν. Ηρακλείου ζουν περίπου 1.100 τυφλοί και στην Κρήτη 2.500. Στην πόλη εργάζονταν σε τηλεφωνικά κέντρα υπηρεσιών 12 τυφλοί, μεταξύ αυτών και εγώ, αλλά τώρα όλοι έχουμε πάρει σύνταξη”.
Ο πρόεδρος είπε ότι η πλειονότητα των τυφλών έχουν τελειώσει μόνο το δημοτικό και σχεδόν κανείς δεν είναι αυτόνομος.
“Όλοι εξαρτώνται για τα πάντα από τις οικογένειές τους” ανέφερε ο Π. Γραμμενίδης και συμπλήρωσε ότι ούτε ο ίδιος, που είναι σήμερα 67 ετών και έχει 3 παιδιά και 3 εγγόνια, δεν μετακινείται παρά σπάνια χωρίς τη βοήθεια της γυναίκας του.
Οσον αφορά την εκπαίδευσή τους, η μόνη λύση είναι να πάνε στην Αθήνα, αφού μέχρι να βρεθεί μια λύση, εδώ και 1 χρόνο η μοναδική δασκάλα κινητικότητας στην Κρήτη παραιτήθηκε και ακολούθησε άλλη επαγγελματική κατεύθυνση.
Σε άλλες χώρες του κόσμου οι τυφλοί εκπαιδεύονται, εργάζονται, κινούνται, οδηγούν άνετα με το λευκό μπαστούνι ή με τους σκύλους – οδηγούς, ζουν αυτόνομα, έχουν δραστηριότητες και κοινωνική ζωή.
Ό,τι δεν συμβαίνει δηλαδή στην Κρήτη και την Ελλάδα γενικότερα.
Ποιο είναι το παρόν και το μέλλον των τυφλών στη χώρα μας;
“Η κατάσταση είναι χάλια και χειροτερεύει όσο περνάνε τα χρόνια. Μας δίνουν το επίδομα τυφλότητας και από κει και πέρα αυτό που προσφέρουν σε επίπεδο εκπαίδευσης είναι το ελάχιστο. Εάν είσαι τυφλός κυριολεκτικά και μεταφορικά δεν βλέπεις φως”.
Οι τυφλοί στον κόσμο
Οι τυφλοί σήμερα εκτιμώνται σε 36 εκατομμύρια παγκοσμίως (από 30,6 εκατ. το 1990) και εκτιμάται ότι θα αυξηθούν σε σχεδόν 115 εκατομμύρια έως το 2050.
Αντίστοιχα, οι άνθρωποι με μέτρια έως σοβαρή απώλεια όρασης αναμένεται να φθάσουν τα 588 εκατομμύρια έως τα μέσα του αιώνα μας, από 217 εκατομμύρια σήμερα.
Οι σχετικές εκτιμήσεις περιλαμβάνονται σε σχετική διεθνή μελέτη, με επικεφαλής τον καθηγητή Ρούπερτ Μπερν του βρετανικού Πανεπιστημίου ‘Ανγκλια Ράσκιν, η οποία δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό “Lancet Global Health”.
Ο μεγαλύτερος απόλυτος αριθμός τυφλών ζουν στη νότια και στην ανατολική Ασία (11,7 και 6,2 εκατ. αντίστοιχα), ενώ η μεγαλύτερη ποσοστιαία αναλογία τυφλών υπάρχει στην ανατολική και δυτική υποσαχάρια Αφρική, καθώς και στη νότια Ασία (πάνω από 4% του πληθυσμού έναντι το πολύ 0,5% στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ).
Παρόλο που η συχνότητα των τυφλών και των ατόμων με μειωμένη όραση εμφανίζει μείωση τα τελευταία χρόνια, ο απόλυτος αριθμός τους αυξάνεται, καθώς συνεχώς μεγεθύνεται και γερνάει ο παγκόσμιος πληθυσμός.
Η μελέτη ανέλυσε στοιχεία από 188 χώρες για την περίοδο 1990-2015 και έκανε προβλέψεις για την περίοδο 2020-2050. Μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι σχεδόν 1,1 δισεκατομμύρια άνθρωποι άνω των 35 ετών πάσχουν από πρεσβυωπία και από αυτούς τα 667 εκατομμύρια είναι άνω των 50 ετών.
Το ποσοστό των τυφλών στον παγκόσμιο πληθυσμό εκτιμάται ότι μειώθηκε από 0,75% το 1990 σε 0,48% το 2015, ενώ το ποσοστό των ατόμων με μέτρια έως σοβαρή απώλεια όρασης υποχώρησε από 3,83% σε 2,90%. Η βελτίωση αποδίδεται κυρίως στην κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη, στα βελτιωμένα προγράμματα δημόσιας υγείας και στην καλύτερη πρόσβαση των ασθενών σε οφθαλμολογικές υπηρεσίες.