«Στους δύο που εκδηλώνουν συμπτώματα, ο ένας έχει γρίπη». Αυτό είναι το συμπέρασμα των νεότερων επιδημιολογικών δεδομένων που μαρτυρούν πως φέτος τον χειμώνα η γρίπη παίρνει τη ρεβάνς έναντι της Covid και καταγράφει μια δυναμική παρουσία στην κοινότητα. Και ενώ οι προβλέψεις δείχνουν πως οι μολύνσεις θα συνεχιστούν με αμείωτο ρυθμό τις επόμενες (τουλάχιστον δύο) εβδομάδες, οι επιστήμονες συνιστούν στα άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες να εμβολιαστούν, έστω και καθυστερημένα.
«Προλαβαίνουν οριακά, εφόσον δεν το έχουν ήδη κάνει ή δεν έχουν νοσήσει», σημειώνει στα «ΝΕΑ» η δρ Σταματούλα Τσικρικά, πνευμονολόγος στο Νοσοκομείο Σωτηρία και πρόεδρος της Ενωσης Πνευμονολόγων Ελλάδος. Και συμπληρώνει με νόημα ότι «στην Ελλάδα καταγράφονται κρούσματα ακόμη και τον Μάρτιο», συνακόλουθα το εμβόλιο μόνο να ωφελήσει μπορεί τους πολίτες που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο για σοβαρή νόσηση.
Τα στοιχεία έως και σήμερα δείχνουν μειωμένο κατά 40% τον αριθμό των εμβολιασθέντων έναντι της αντίστοιχης περσινής περιόδου, ποσοστό που δυναμιτίζει την ανησυχία για την καταγραφή περισσότερων σοβαρών κρουσμάτων το επόμενο διάστημα. Είναι ενδεικτικό πως, σύμφωνα με την επικαιροποιημένη έκθεση του ΕΟΔΥ, την εβδομάδα 6-12 Ιανουαρίου καταγράφηκαν 24 νέα σοβαρά κρούσματα με νοσηλεία σε ΜΕΘ και τρεις νέοι θάνατοι από εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη.
Γρίπη και αντισώματα
Παρ’ όλα αυτά, αρκετοί είναι εκείνοι που αναρωτιούνται μήπως είναι μάταιο ή ακόμη και επικίνδυνο, ιδίως εάν στο αμέσως επόμενο διάστημα νοσήσουν, να εμβολιαστούν εν μέσω έξαρσης.
Η δρ Τσικρικά διευκρινίζει πως δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. «Στην πράξη, ο οργανισμός θα παραγάγει αντισώματα τόσο έναντι του στελέχους από το οποίο προσβλήθηκε, όσο και έναντι εκείνων που περιέχονται στο εμβόλιο». Και παρότι τα αντισώματα που προφυλάσσουν αναπτύσσονται περίπου δύο εβδομάδες μετά το… τσίμπημα, «στην περίπτωση εμβολιασμού και σχεδόν παράλληλης νόσησης το εμβόλιο θα συνεπικουρήσει στη μάχη έναντι του εισβολέα από το αναπτυσσόμενο ποσοστό των αντισωμάτων τη στιγμή της νόσησης».
Επιπρόσθετα, αν και η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού δεν συμπεριλαμβάνει τους νεότερους, υγιείς πολίτες στις κατηγορίες του πληθυσμού για τις οποίες ισχύει η ισχυρή σύσταση να εμβολιάζονται έναντι της γρίπης κατά προτεραιότητα, οι ειδικοί προτρέπουν κι εκείνους να θωρακίζουν το αναπνευστικό τους μέσω του εμβολιασμού.
Οι νεότεροι και οι υγιείς
Αντίστοιχη είναι και η σύσταση που απευθύνει στους πολίτες ο καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής της Κρήτης και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας Νίκος Τζανάκης, σημειώνοντας πως οι νεότεροι και οι υγιείς δεν είναι «άτρωτοι». Ο ίδιος διευκρινίζει ότι ακόμη και «σε 30άρηδες ή 40άρηδες υπάρχει η πιθανότητα συλλοίμωξης (ένα άτομο να νοσεί ταυτόχρονα από δύο ιογενείς λοιμώξεις) αλλά και ο κίνδυνος η γρίπη να στρώσει τον δρόμο για μια μικροβιακή λοίμωξη, όπως είναι για παράδειγμα η εκδήλωση πνευμονίας από πνευμονιόκοκκο».
Μάλιστα, επικαλείται σχετικό περιστατικό το οποίο έως και χθες νοσηλευόταν στην Πνευμονολογική Κλινική του ΠΑΓΝΗ με βαριά συμπτώματα. «Κυριαρχεί η γρίπη Α, και πιο συγκεκριμένα το πανδημικό στέλεχος, το οποίο είναι πολύ μεταδοτικό. Είναι όμως και δύσκολο, υπό την έννοια ότι αποτελεί ένα κράμα του γενετικού υλικού της γρίπης των ανθρώπων, των πτηνών και των χοίρων», συμπληρώνει ο καθηγητής, υπενθυμίζοντας πως ο υπότυπος Α (Η1Ν1) ήταν εκείνος για τον οποίο είχε σημάνει υγειονομικός συναγερμός το 2009.
Αξιοσημείωτος είναι όμως και ένας ακόμη ορατός… κίνδυνος για τους πιο ευάλωτους πολίτες (κυρίως τους ηλικιωμένους και τα πολύ μικρά παιδιά), στον οποίο εστιάζει ο κ. Τζανάκης όταν σημειώνει ότι «το κύμα γρίπης αναμένεται να κορυφωθεί στα τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φλεβάρη και έπειτα ενδεχομένως να αρχίσει να κυκλοφορεί στην κοινότητα πιο έντονα ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV)».
Σε κάθε περίπτωση, υπενθυμίζεται ότι όλα τα συμβατικά εμβόλια χορηγούνται – όπως και πέρυσι – χωρίς ιατρική συνταγή και μπορούν να πραγματοποιηθούν και στα φαρμακεία. Εξαίρεση αποτελούν τα νέου τύπου, ανοσοενισχυμένα εμβόλια κατά της γρίπης, τα οποία για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά χορηγούνται αποκλειστικά με ιατρική συνταγή και συνιστώνται από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού.
Covid και μεταπνευμονοϊός
Εν τω μεταξύ, σε χαμηλά επίπεδα παραμένει η δραστηριότητα της Covid στη χώρα μας, με τη θετικότητα να παρουσιάζει μείωση, σύμφωνα με την ίδια έκθεση του ΕΟΔΥ. Ακόμη όμως κι έτσι, το υπό εξέταση επταήμερο (6-14 Ιανουαρίου) 648 ασθενείς εισήχθησαν στα νοσοκομεία ανά τη χώρα, ενώ ακόμη 24 άνθρωποι έχασαν τη μάχη για τη ζωή τους.
Παράλληλα, οι επιστήμονες του Οργανισμού στρέφουν με μεγαλύτερη προσοχή το βλέμμα τους και στη δραστηριότητα του μεταπνευμονοϊού (HMPV) εντός των συνόρων, καθώς τα σχετικά δεδομένα της επιτήρησής του συμπεριλήφθηκαν για πρώτη φορά στην εβδομαδιαία έκθεση που δημοσιοποιείται κάθε Πέμπτη. Αναλυτικότερα και σύμφωνα με αυτά, επί του συνόλου 366 δειγμάτων που εξετάστηκαν από τις αρχές του χρόνου, μόλις 6 (2%) διαπιστώθηκε ότι ήταν θετικά για μεταπνευμονοϊό.
Πηγή: tanea.gr