Ο καινούργιος θεσμός της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας έχει ξεκινήσει ταξιδεύοντας χωρίς πυξίδα σ’ ένα δύσκολο και ομιχλώδες περιβάλλον. Αυτό επισημαίνει ο καθηγητής Γενικής Ιατρικής Χρήστος Λιονής τονίζοντας ότι δεν πρέπει να χαθεί και η δεύτερη αυτή σημαντική ευκαιρία ανάπτυξης της Π.Φ.Υ. στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, όπως αναφερεται σε άρθρο του στο Health views, πρέπει να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις για την επιτυχία της προσπάθειας και αυτές μεταξύ άλλων είναι: Προσδιορισμός των δομικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών του συστήματος της ΠΦΥ και ιδιαίτερα εκείνου της ποιότητας, που θα πρέπει να χαρακτηρίζει τις υπηρεσίες υγείας και να διέπει κάθε μορφή φροντίδας. Εδώ εμπεριέχεται η διατύπωση των συστατικών θεσμικών στοιχείων της ποιότητας και οι θεωρητικές προσεγγίσεις που θα κατευθύνουν τις υπηρεσίες ΠΦΥ, με ιδιαίτερη έμφαση στη μείωση του φορτίου, κυρίως στο πλαίσιο των χρόνιων νοσημάτων και λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες που προκύπτουν εξαιτίας πολυνοσηρότητας και των κακοηθών νεοπλασιών.
Η διασύνδεση και η απαρτίωση του συστήματος των υπηρεσιών ΠΦΥ μέσα στο σύνολο του συστήματος υγείας, με ιδιαίτερη αναφορά στη γεφύρωσή του με τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας, τις νοσοκομειακές υπηρεσίες, τις υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας και αυτές που προσφέρονται από άλλους φορείς της κοινότητας, καθώς και μη κυβερνητικούς οργανισμούς. Το ανθρώπινο δυναμικό που θα συνθέσει την ομάδας υγείας, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του που απαιτούνται για την πρόσληψή του, η εκπαίδευση και οι λειτουργίες του.
Η συνεχιζόμενη αξιολόγηση αναγκών και η ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού συνάδει με τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση, αλλά και την αξιολόγηση δεξιοτήτων και γνώσεων. Το φάσμα των υπηρεσιών που θα πρέπει να προσφέρει η ομάδα υγείας στη μονάδα, στο σπίτι και στην κοινότητα.
Οι υπηρεσίες αυτές θα πρέπει να είναι αντίστοιχες με τις εκτιμηθείσες ανάγκες του πληθυσμού που οι δομές και οι μονάδες υγείας καλύπτουν. Το συμβόλαιο με τον οικογενειακό γιατρό, που θα περιλαμβάνει υποχρεώσεις και υπηρεσίες με μετρήσιμο τρόπο και το οποίο θα συμβάλει στην αξιολόγησή του αλλά και στην εκτίμηση και ενίσχυση της απόδοσής του μέσα από την καθιέρωση σταθμισμένων κινήτρων.
Οι υποδομές αλλά και η τεχνολογία, τόσο διαγνωστική όσο και θεραπευτική, που θα πρέπει να συνοδεύουν τις δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Ο κ. Λιονής υπογραμμίζει ότι είναι απαραίτητες η συνεχής εκπαίδευση των επαγελματιών ΦΠΥ, η αξιολόγηση της απόδοσης και της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχουν αλλά και κίνητρα για να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους. Συγκεκριμένα σημειώνει:
Κίνητρα και αξιολόγηση
“Το σύστημα αποζημίωσης των επαγγελματιών υγείας που θα συμπεριλαμβάνει κίνητρα για τη βελτίωση της απόδοσης. Ένα από τα πιο σύνθετα ζητήματα, αφού απαιτεί όλα τα παραπάνω, και ένα σύστημα λεπτομερούς καταγραφής της πληροφορίας όχι με την απλή αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης, αλλά με δείκτες αξιολόγησης της διαδικασίας που να επιτρέπουν τη συνεχή αποτίμησή της και, όπου απαιτείται, να προωθούν αλλαγές σε δομικά και λειτουργικά στοιχεία του συστήματος”.
Ο καθηγητής καταλήγει: “Δυστυχώς, όλα τα παραπάνω δεν είναι διαθέσιμα έως τώρα και ο καινούργιος θεσμός έχει ξεκινήσει ταξιδεύοντας χωρίς πυξίδα σ’ένα δύσκολο και ομιχλώδες περιβάλλον. Το διάκενο που χωρίζει τη θεωρία από την πράξη θα πρέπει πολύ γρήγορα να καλυφθεί, γιατί θα χαθεί και η δεύτερη αυτή σημαντική ευκαιρία ανάπτυξης της ΠΦΥ στη χώρα μας.
Πόσο θα συμβάλει στην κατεύθυνση αυτή η νεοσυσταθείσα δίπλα στον αναπληρωτή γενικό γραμματέα Επιτροπή Συντονισμού και Παρακολούθησης της Μεταρρύθμισης δεν είναι γνωστό, αν και η προσπάθεια που καταβάλλεται σήμερα είναι σημαντική. Ο ανοικτός διάλογος χωρίς αποκλεισμούς και η τεκμηριωμένη διατυπωση προτάσεων είναι απαραίτητοι προσδιορισμοί της επιτυχίας αυτού του δύσκολου εγχειρήματος”.