Ο κ. Χρήστος Λιονής, καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση της ιατρική κάνναβης, η επίσημη επιστημονική έρευνα με αναμφισβήτητα αποτελέσματα, εφόσον η καταπραϋντική επίδραση του βοτάνου απευθύνεται σε βαρυσήμαντα νοσήματα. Ο κ. Χρήστος Λιονής, καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης, υποστηρίζει τη χορήγηση της ιατρικής κάνναβης, όμως με κάποιες προϋποθέσεις:

«Η δική μου θέση ως καθηγητή βασίζεται στο ότι οποιαδήποτε χρήση και ένδειξη θα πρέπει να ακολουθεί έρευνα και μάλιστα δημοσιευμένη έρευνα. Δεν συστήνουμε τίποτα, αν προηγουμένως η έρευνα δεν φτάσει από εργαστήριο στην κλινική εφαρμογή.

Σαφέστατα, τίθεμαι υπέρ της συνταγογράφησης της ιατρικής κάνναβης από εκπαιδευμένους γιατρούς όλων των ειδικοτήτων σε συγκεκριμένα νοσήματα, καθώς τέτοιες φαρμακευτικές ουσίες έχουν εγκριθεί  από τον Αμερικανικό Οργανισμό για τις Τροφές και τα Φάρμακα”.

Πόνους οδυνηρούς, πέρα από τους υποφερτούς, έρχεται να “απαλύνει” η ιατρική κάνναβη, σε περιπτώσεις που δεν καθίσταται ικανή η δράση άλλων φαρμάκων. Η ισχυρή επίδραση του φαρμάκου διακρίνεται κατά την εφαρμογή του. Ο καθηγητής εμβαθύνει ουσιαστικά στους λόγους χορήγησης της ιατρικής κάνναβης:

«Υπάρχουν πολλά νοσήματα αλλά και καταστάσεις υγείας που πραγματικά με τη συμβατική θεραπεία δεν υπάρχει επιτυχία και ανταπόκριση. Κατάσταση υγείας θεωρείται ο λεγόμενος νευροπαθητικός πόνος, ένα είδος πολύ δυνατού πόνου που μειώνει φοβερά την ποιότητα ζωής,  οδηγώντας ακόμα και σε αυτοκτονία.

Αυτός ο πόνος ενδέχεται να έχει υπόστρωμα αυτοάνοσο, ακόμα και υπόστρωμα μεταβολικού νοσήματος, όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης και νοσήματα όπως η επιληψία, οι διαταραχές της όρεξης, το γλαύκωμα, το AIDS, ο καρκίνος και μάλιστα ο μεταστατικός καρκίνος, ο οποίος συνοδεύεται με πόνο που δεν ελέγχεται από οπιοειδή.

Ακόμη, η νομυαλγία ένα φοβερά επώδυνο νόσημα, που αντιμετωπίζεται σε κάποιο βαθμό από ειδικές κατηγορίες φαρμάκων για τον νευροπαθητικό πόνο, όπως τα αντιεπιληπτικά  και αντικαταθλιπτικά, αλλά δεν επιτυγχάνεται πάντα η πλήρη αντιμετώπιση του. Ένα άλλο σοβαρό νευρολογικό νόσημα είναι η σκλήρυνση κατά πλάκας με υψηλή αναπηρία. Σε αυτή την περίπτωση έχει πραγματοποιηθεί χορήγηση της ιατρικής κάνναβης”.

Η επιφυλακτική στάση της κοινωνίας, ενδέχεται να πηγάζει από την κοινή γνώμη για την εθιστική και βλαβερή επίδραση του καπνίσματος της μαριχουάνας. Στην ουσία, για την ιατρική χρήση δεν χρησιμοποιείται το ίδιο το φυτό, αλλά γίνεται χρήση παρασκευασμάτων της κάνναβης από συγκεκριμένα συστατικά, τα οποία  διακρίνονται για τις ευφορικές τους δράσεις.

«Στην Αμερική η έγκριση φαρμάκων για την ιατρική κάνναβη ουσιαστικά βασίζεται στην τετραϋδροκανναβινόλη, ένα συστατικό από το λάδι της κάνναβης, το οποίο ουσιαστικά χρησιμοποιεί διάφορους μηχανισμούς. Ακριβώς, θα λέγαμε είναι μια χημική σύνθεση της λεγόμενης Δ9-τετραϋδροκανναβινόλης, ενός φυσικού συστατικού του φυτού της κάνναβης και της λεγόμενης ινδικής κάνναβης. Το συστατικό αυτό βρίσκεται μέσα στο φυτό και είναι εκείνο που κυρίως προκαλεί τις αναλγητικές και  ευφορικές δράσεις.

Η απομόνωση μιας ουσίας δίνει πολύ καλύτερα αποτελέσματα από την άμεση χρήση του ίδιου του φυτού. Αυτή η συνθετική χημική κατασκευή χρησιμοποιεί την ουσία για αυτόν τον σκοπό που την θέλει, και έτσι απαλλάσσεται από τις ανεπιθύμητες ενέργειες των πολλών άλλων ουσιών που εμπεριέχονται στο φυσικό προϊόν.

Υπάρχει ένας κατάλογος 10 φαρμάκων που βασίζονται στην κάνναβη, από την οποία αναπτύχθηκαν και περιέχουν είτε το ίδιο (κύριο συστατικό) είτε παρόμοια άλλα συστατικά. Η πρώτη κύρια μορφή κυκλοφορίας του φαρμάκου είναι σε στοματικό σπρέι.

Το συγκεκριμένο χρησιμοποιείται κυρίως στον νευροπαθητικό πόνο, σε προχωρημένο στάδιο καρκίνου και στη σπαστικότητα της κατά πλάκας, και διακρίνεται για την αναλγητική του δράση. Η δεύτερη κύρια μορφή του φαρμάκου είναι σε χάπι,  το οποίο δίνεται σαν διεγερτικό της όρεξης σε ασθενείς με προχωρημένη μορφή καχεξίας του AIDS, για να κατευνάσει και να ελαττώσει τα συμπτώματα της ναυτίας και του εμετού”.

“Σαφέστατα, τίθεμαι  υπέρ της συνταγογράφησης της ιατρικής κάνναβης”

Βασικός παράγοντας για να εμπιστευτεί η κοινωνία την ιατρική κάνναβη είναι η τεκμηριωμένη και επικυρωμένη χρήση της. Ο κ. Λιονής προαγγέλλει να απαιτείται η έγκυρη και καλά μελετημένη χορήγησή της, καθώς ένα τόσο ισχυρό φάρμακο μπορεί να προκαλέσει και ισχυρές παρενέργειες: «Η ειδική ενασχόληση της ιατρικής επιστήμης στηρίζει τις προτάσεις και τις ενδείξεις της, μόνο στα αποτελέσματα της έρευνας.

Για την κυκλοφορία τους είναι απαραίτητο να περάσουν όλα τα «αυστηρά» στάδια που έχει θέσει ο Αμερικανικός Οργανισμός για τις Τροφές και τα Φάρμακα. Το ευαίσθητο σημείο είναι ότι πρέπει να υπάρχουν κανόνες, χρειάζεται ευθύνη και έλεγχος.

Παρόλο που είναι αναγκαία και χρήσιμη αυτή η μετεξέλιξη της ιατρικής κάνναβης σε επιλεγμένες παθήσεις, ανήκω σε αυτούς που πιστεύουν στην εξαιρετικά προσεγμένη χρήση της, στη δόση και στους ανθρώπους που τη χρησιμοποιούν, όπως και γενικότερα σε όλα τα φάρμακα, ακόμη και στα απλά αναλγητικά. Όπως όλα τα φάρμακα έχουν κάποιες παρενέργειες, σαφώς η ιατρική κάνναβη δεν μπορεί να χορηγηθεί ανεξέλεγκτα χωρίς συνταγή και μάλιστα χωρίς «αυστηρούς» κανόνες και χωρίς ιατρικό ιστορικό του εκάστοτε προσώπου.

Έστω και αν κατασκευάζονται για να επηρεάσουν  κυρίως τον σωματικό πόνο, μπορούν κάλλιστα να επηρεάζουν το συναίσθημα, τη διάθεση, τη συμπεριφορά, πολλές φορές μπορεί να οδηγήσουν σε κατάχρηση και εξάρτηση. Συνεπώς, θα πρέπει να εξετάζεται το πρόσωπο που δίνεται, να υπάρχει μια πολύ προσωπική εστίαση στη θεραπεία και ένας ιδιαίτερα εκπαιδευμένος γιατρός επί του θέματος.

Τέτοιου είδους φάρμακο δεν προβλέπεται για χορήγηση ως πρώτη επιλογή, παρά μόνο στις περιπτώσεις που η συμβατική πρώτη επιλογή θεραπείας έχει αποτύχει, πάντα ζυγίζοντας τα οφέλη και τις παρενέργειες. Πρώτα η τεκμηρίωση, μετά η δημοσίευση και τέλος η εφαρμογή”.