Είναι γνωστό ότι σήμερα η διάγνωση της διαταραχής του φάσματος του αυτισμού (ASD) συνήθως καθυστερεί και γίνεται αντιληπτή όταν τα συμπτώματα έχουν ήδη εγκατασταθεί. Ωστόσο, πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Psychiatry and Clinical Neurosciences, εξετάζει μια νέα προσέγγιση στην πρώιμη διάγνωση του αυτισμού, εστιάζοντας σε βιολογικούς δείκτες στο αίμα του ομφάλιου λώρου.
Η μελέτη επικεντρώνεται σε συγκεκριμένα λιπαρά οξέα στο αίμα του ομφάλιου λώρου και συνδέει τα επίπεδά τους με την πιθανότητα εμφάνισης της διαταραχής του αυτισμού. Η ανακάλυψη αυτή, της δυνατότητας δηλαδή να εντοπίζονται δείκτες κινδύνου από τη γέννηση ή και κατά τη διάρκεια της κύησης, δίνει την ευκαιρία για πρώιμη παρέμβαση και καλύτερη διαχείριση της διαταραχής.
Η έρευνα
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από τη Μελέτη Γεννήσεων Hamamatsu στην Ιαπωνία, όπου συλλέχθηκαν δείγματα αίματος από τον ομφάλιο λώρο 200 νεογέννητων.
Τα δείγματα αναλύθηκαν για να προσδιοριστούν τα επίπεδα συγκεκριμένων λιπαρών οξέων, όπως το 11,12-diHETrE και το 8,9-diHETrE. Όταν τα παιδιά έγιναν έξι ετών, υποβλήθηκαν σε αξιολογήσεις για τον αυτισμό και την κοινωνική τους λειτουργικότητα. Στη συνέχεια, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν στατιστικές μεθόδους για να εξετάσουν τη σύνδεση μεταξύ των επιπέδων των λιπαρών οξέων και των συμπτωμάτων του αυτισμού που παρατηρήθηκαν στην ηλικία των έξι ετών.
Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν σε λιπαρά οξέα, ειδικότερα σε αυτά που προέρχονται από το αραχιδονικό οξύ. Αυτά τα λιπαρά οξέα, όπως το 11,12-diHETrE, παίζουν σημαντικό ρόλο στη φλεγμονή και σε άλλες λειτουργίες του οργανισμού.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Hideo Matsuzaki από το Κέντρο Έρευνας για την Ψυχική Ανάπτυξη Παιδιών του Πανεπιστημίου Fukui, τα επίπεδα του 11,12-diHETrE στο αίμα του ομφάλιου λώρου συνδέονται σημαντικά με την εμφάνιση αυτισμού και δυσκολιών στις κοινωνικές δεξιότητες στην ηλικία των έξι ετών.
Διαφορετικές επιπτώσεις για κορίτσια και αγόρια
Ένα ενδιαφέρον εύρημα της έρευνας είναι η διαφοροποίηση των αποτελεσμάτων ανάλογα με το φύλο των παιδιών. Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι η σύνδεση μεταξύ των λιπαρών οξέων και των συμπτωμάτων του αυτισμού είναι πιο έντονη στα κορίτσια, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε νέες γνώσεις για τη βιολογία της διαταραχής. Ο καθηγητής Matsuzaki σχολίασε: «Η ανακάλυψη αυτή μπορεί να υποδεικνύει διαφορετικές βιολογικές οδούς που οδηγούν στον αυτισμό ανάλογα με το φύλο, κάτι που έχει σημαντικές επιπτώσεις για τη διάγνωση και την παρέμβαση». Αυτό το εύρημα μπορεί να εξηγήσει εν μέρει το γεγονός ότι ο αυτισμός διαγιγνώσκεται συχνότερα σε αγόρια παρά σε κορίτσια, μέχρι σήμερα, μιας και η τρέχουσα διάγνωση ίσως να μην έχει εντοπίσει όλες τις περιπτώσεις, ιδίως στα κορίτσια.
Τι σημαίνει αυτή η έρευνα
Αν και τα αποτελέσματα είναι σημαντικά, η μελέτη δεν αποδεικνύει αιτιώδη σχέση αλλά μόνο συσχετίσεις. Δηλαδή, τα υψηλά επίπεδα των λιπαρών οξέων δε σημαίνουν απαραίτητα ότι ένα παιδί θα αναπτύξει αυτισμό, ούτε χαμηλά επίπεδα εγγυώνται ότι δε θα το εμφανίσει. Η έρευνα τονίζει τη σημασία των προγεννητικών παραγόντων και επισημαίνει την ανάγκη για περαιτέρω μελέτες στον τομέα.