Το ξίδι είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα προϊόντα στην Ελλάδα, κυρίως λόγω της χρήσης του στις σαλάτες.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι ξιδιού, αλλά το πιο συνηθισμένο και ευρέως χρησιμοποιούμενο είναι το λευκό ξίδι από κρασί. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, το ξίδι από μήλο έχει γίνει δημοφιλές, τόσο για τη γεύση του όσο και για τα υποτιθέμενα οφέλη του στην υγεία, ειδικά όταν καταναλώνεται με άδειο στομάχι.
Τι είναι το ξίδι και πώς παράγεται;
Όπως εξηγεί η Μόνικα Ερρέρο, διαιτολόγος-διατροφολόγος και αντιπρόεδρος του Συλλόγου Επαγγελματιών Διαιτολόγων-Διατροφολόγων της Αραγονίας, το ξίδι είναι ένα όξινο υγρό που παράγεται από τη ζύμωση τροφών που περιέχουν σάκχαρα ή αλκοόλ. Κατά τη διαδικασία, βακτήρια μετατρέπουν το αλκοόλ σε οξικό οξύ, το κύριο συστατικό που προσδίδει στο ξίδι την χαρακτηριστική του γεύση και ιδιότητες.
Τα πιο συνηθισμένα συστατικά για την παραγωγή ξιδιού είναι τα μήλα, το κρασί, το ρύζι και το κριθάρι, κάτι που εξηγεί την ποικιλία των τύπων ξιδιού, όπως το ξίδι από μήλο, κρασί (λευκό ή κόκκινο), βαλσαμικό, ρυζιού και βύνης.
Διατροφικές και υγιεινές ιδιότητες
Το ξίδι, ειδικά για όσους θέλουν να χάσουν βάρος, είναι σχεδόν μηδενικό σε θερμίδες (4 kcal ανά 100 γραμμάρια) και χαμηλό σε θρεπτικά συστατικά. Δεν περιέχει βιταμίνες, αλλά περιέχει μικρές ποσότητες σιδήρου και μαγνησίου. Λειτουργεί κυρίως ως φυσικό και υγιεινό συντηρητικό τροφίμων, ενώ ενισχύει τη γεύση φαγητών, σαλτσών και ντρέσινγκ.
Παρά τα οφέλη του, η επιστημονική κοινότητα δεν έχει επαρκή στοιχεία για να υποστηρίξει μεγάλες διατροφικές ιδιότητες. Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι το ξίδι μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της πέψης. Παρόλα αυτά, η υπερβολική κατανάλωση μπορεί να προκαλέσει αύξηση των γαστρικών υγρών, κάτι που είναι προβληματικό για άτομα με ευαισθησία στο πεπτικό σύστημα.
Κατανάλωση με μέτρο
Η συνιστώμενη δόση είναι 1-2 κουταλιές (15-30 ml) διαλυμένες σε νερό ημερησίως. Η υπερβολική κατανάλωση για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητα προβλήματα υγείας, όπως αναφέρει η Κριστίνα Μπούργκος, διαιτολόγος-διατροφολόγος.
Το ξίδι βοηθά στην απώλεια βάρους;
Παρά τη χαμηλή του θερμιδική αξία, δεν υπάρχουν επαρκείς επιστημονικές αποδείξεις ότι το ξίδι συμβάλλει στη μακροχρόνια και σταθερή απώλεια βάρους. Σύμφωνα με την Μποτικάρια Γκαρσία, η καλύτερη στρατηγική για τη ρύθμιση της γλυκόζης στο αίμα και την απώλεια βάρους είναι η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες, η αύξηση των πρωτεϊνών, η αποφυγή απλών σακχάρων και η άσκηση.
Κίνδυνοι από την υπερκατανάλωση
Η υπερβολική κατανάλωση ξιδιού μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στο πεπτικό σύστημα, διάβρωση δοντιών, ανισορροπία καλίου και γαστρικά προβλήματα. Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων ξιδιού από μήλο μπορεί να μειώσει τα επίπεδα καλίου στο αίμα, επηρεάζοντας άτομα με υποκαλιαιμία ή οστεοπόρωση.
Η οξύτητά του μπορεί επίσης να προκαλέσει βλάβες στο σμάλτο των δοντιών, ειδικά όταν καταναλώνεται με άδειο στομάχι. Για αυτόν τον λόγο, η μέτρια κατανάλωση είναι απαραίτητη για να αποφευχθούν ανεπιθύμητες επιπτώσεις στην υγεία.