Τα γιορτινά κουλουράκια της Κρήτης: Μια συνταγή αγαπημένη και συνηθισμένη στην Κρήτη, αλλά τόσο μοναδική αφού ξυπνά αναμνήσεις από παιδικά όνειρα, καθώς αυτά τα κουλουράκια ήταν που περίμεναν ως κέρασμα στα Κρητικά σπίτια τα παιδιά που πήγαιναν για τα κάλαντα την παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
“Με πολλή αγάπη, μοιράζομαι μαζί σας την αγαπημένη μου συνταγή, τη συνταγή που έκανε η γιαγιά μου την τελευταία εβδομάδα του χρόνου, τα μοναδικά γιορτινά κουλουράκια της Κρήτης. Παραμονή Πρωτοχρονιάς, πρωί -πρωί χτυπά η πόρτα… «Να τα πούμε, να τα πούμε;» Και πριν προλάβει να ανοίξει η γιαγιά την πόρτα, το σπίτι γεμίζει με παιδικούς ήχους, η γιαγιά γελαστή και καλοσυνάτη καλοδεχόταν τα παιδιά και τα τράταρε κουλουράκια, έκανε τα πιο νόστιμα κουλουράκια γι αυτό φρόντιζε να έχει κάνει πολλά”.
Υλικά (γίνονται περίπου 40 κουλουράκια):
προζύμι ή νωπή μαγιά
περίπου 1 κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις
1 νεροπότηρο ζάχαρη ή μέλι
1 κρασοπότηρο λάδι
1 κρασοπότηρο σταχτόνερο (2 κουταλιές της σούπας στάχτη) ή 1 κρασοπότηρο χυμό πορτοκαλιού
1½ νεροπότηρο κανελογαρύφαλλο (2 ξύλα κανέλας, 4 καρφάκια γαρίφαλα)
1 φλιτζανάκι ξύσμα από το λεμόνι
1/2 κουταλάκι μαστίχα κοπανισμένη
λευκό σησάμι για πασπάλισμα (βρεγμένο)
Βήμα 1ο
Ανεπιάνουμε το προζύμι που θέλουμε να ζυμώσουμε. Βάζουμε το προζύμι σε ένα μεγάλο μπολ ή λεκάνη και προσθέτουμε χλιαρό νερό και άλλο τόσο αλεύρι να γίνει ένας πηχτός χυλός και το αφήνουμε να φουσκώσει σε ζεστό μέρος σκεπασμένο με πανί.
Βήμα 2ο
Ετοιμάζουμε το κανελόζουμο: βράζουμε το νερό με την κανέλα και τα γαρύφαλλα. Σουρώνουμε και το αφήνουμε να κρυώσει.
Βήμα 3ο
Ετοιμάζουμε την αλουσά: κοσκινίζουμε τη στάχτη και την βράζουμε με νερό, την αφήνουμε να κρυώσει και να κατασταλάξει και μετά σουρώνουμε με ένα τουλπάνι.
Βήμα 4ο
Μόλις ανέβει η ζύμη προσθέτουμε τα υπόλοιπα υλικά, ρίχνουμε (σιγά σιγά) και το αλεύρι και γλυκοζυμώνουμε έως ότου η ζύμη γίνει μαλακή και να μην κολλάει στα χέρια μας.
Βήμα 5ο
Πλάθουμε τα κουλουράκια και τα απλώνουμε σε βαμβακερό πανί, σε απόσταση μεταξύ τους γιατί φουσκώνουν. Τα σκεπάζουμε και τα αφήνουμε σε ζεστό μέρος μέχρι να ανέβουν (περίπου 3 ώρες).
Βήμα 6ο
Στην κατσαρόλα βράζουμε νερό, μόλις βράσει τοποθετούμε (ένα ένα) το κουλουράκι σε τρυπητή κουτάλα και το βουτάμε στο νερό αφήνοντάς το μερικά δευτερόλεπτα, θέλουμε να ανέβει στην επιφάνεια και το βγάζουμε με σουρωτή κουτάλα. Σε ταψάκι, που είναι γεμάτο σησάμι, τα κυλάμε απαλά για να πάει παντού το σησάμι. Έπειτα, τοποθετούμε τα κουλουράκια σε καθαρό πανί μέχρι να στραγγίσουν από το νερό. Στρώνουμε λαδόκολλα στο ταψί και τοποθετούμε τα κουλουράκια, να έχουν απόσταση μεταξύ τους, γιατί θα φουσκώσουν.
Βήμα 7ο
Ψήνουμε τα κουλουράκια σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς για 20’ λεπτά περίπου.
* Αν δεν έχουμε προζύμι βάζουμε 60 γρ. νωπή μαγιά. Διαλύουμε τη μαγιά με χλιαρό κανελογαρύφαλλο και προσθέτουμε αλεύρι μέχρι να γίνει ένας αραιός χυλός. Σκεπάζουμε τη λεκανίτσα με ζεστό πανί για να κρατεί ζεστή μέχρι να ανέβει, περίπου 30 ́ και μετά προσθέτουμε τα υλικά και ζυμώνουμε. Αφήνουμε τη ζύμη να ανεβεί και πλάθουμε τα κουλουράκια.
* Το προζύμι είναι η φυσική μαγιά, αν ζυμώσουμε με προζύμι τα κουλουράκια μας θα έχουν περισσότερη νοστιμιά, επίσης διατηρούνται περισσότερες μέρες.
*Αν θέλουμε να κρατήσουμε προζύμι, πριν βάλουμε τα υλικά για τα κουλουράκια, κρατάμε λίγη ζύμη. Την αφήνουμε να ξεραθεί και τη φυλάσσομε στο ψυγείο.
* Τα κουλουράκια τα ζεματίζουμε για να κολλήσει το σησάμι και να μη χαλάσει το σχήμα τους.
* Η στάχτη πρέπει να είναι καθαρή, από φυσικά ξύλα.
* Το σταχτόνερο κάνει πιο αφράτα τα κουλουράκια.