Tα γνωστά και ξακουστά Κρητικά ξεροτήγανα είναι τα γλυκά του νησιού για κάθε περίσταση. Κυρίως είναι γιορτινό γλυκό που προσφέρεται σε γάμους και αρραβώνες αλλά μπορεί να προσφερθεί σε μια απλή επίσκεψη ή σε οποιαδήποτε κοινωνική εκδήλωση.
Τα ξεροτήγανα παρουσιάζουν μια ιδιαιτερότητα: όσο απλά είναι τα υλικά τους τόσο περίπλοκη είναι η παρασκευή τους αφού στην ουσία δημιουργούνται με το πιρούνι, την ώρα που ψήνονται σε καυτό λάδι.
Οι νοικοκυρές πάντως που ασχολούνται έχουν ιδιαίτερη επιδεξιότητα σε αυτήν την διαδικασία.
Ας δούμε βήμα -βήμα πως μπορούμε να φτιάξουμε ξεροτήγανα με την συνταγή που μας παραχώρησε η Λένα Ηγουμενάκη Πρόεδρος του συλλόγου Φεστιβάλ Κρητικής Κουζίνας.
Τα υλικά για τη ζύμη είναι απλά: αλεύρι, ελαιόλαδο, νερό, αλάτι και τσικουδιά.
Η μαεστρία τους είναι το τύλιγμα τους, κάθε λωρίδα…να γίνει ένα όμορφο τριαντάφυλλο. Και όσα περισσότερα τυλίγματα, τόσο και πιο πολλές οι χαρές στο σπιτικό, έτσι έλεγαν οι παλιές νοικοκυρές.
Και όταν κρυώσουν να τα «ποτίσεις» με καλό μέλι και μετά να τα πασπαλίσεις με καρύδια, καβουρντισμένο σουσάμι και κανέλα.
Υλικά για τη ζύμη:
1 κιλό αλεύρι σκληρό
3 φλιτζάνια νερό
3 χούφτες ελαιόλαδο
1 ρακοπότηρο ρακή
χυμό από 2 λεμόνια
1 κ.γ. αλάτι
2 κ.γ. ζάχαρη
Υλικά για το σιρόπι:
1κιλό μέλι
½ ποτήρι ζάχαρη
½ ποτήρι νερό
Υλικά για το πασπάλισμα:
σουσάμι καρβουνιασμένο
κανέλλα
Διαδικασία:
Βήμα 1ο
Σε ένα μπολ βάζουμε τα υλικά και ανακατεύουμε, (σιγά σιγά). Ρίχνουμε το αλεύρι, ζυμώνουμε μέχρι να γίνει η ζύμη σκληρή, τόσο ώστε να μη χρειαστεί αλεύρι στο άνοιγμα των φύλλων. Αφήνουμε τη ζύμη να ξεκουραστεί, σκεπασμένη για 30 λεπτά.
Βήμα 2ο
Ετοιμάζουμε το φύλλο: Χωρίζουμε τη ζύμη (σε κομμάτια των 200 γρ.) για να ανοίξουμε τα φύλλα με τη μηχανή. Αρχικά κάθε φύλλο το περνάμε 2 φορές από τη χοντρή βαθμίδα της μηχανής και στη συνέχεια το περνάμε 1 φορά από τις επόμενες βαθμίδες έως ότου φτάσουμε στην τελευταία. Το φύλλο μας πρέπει να είναι αρκετά λεπτό και να έχει το σωστό μήκος.
Βήμα 3ο
Κόβουμε κατά μήκος τα φύλλα, σε 3-4 λωρίδες, ανάλογα πόσο πλάτος έχει το φύλλο. Βάζουμε σ’ ένα βαθύ τηγάνι μπόλικο ελαιόλαδο για να κάψει. Παίρνουμε στο αριστερό μας χέρι μια λωρίδα ζύμης, περνάμε την μια άκρη σε πιρούνι κι αν έχουμε καλάμι στη σχισμή του καλαμιού. Βουτάμε στο καυτό λάδι και αρχίζουμε να τυλίγουμε σαν τριαντάφυλλο. Καθώς τυλίγουμε με το αριστερό χέρι (που κρατάμε τη λωρίδα) την αφήνουμε (σιγά-σιγά) μες στο λάδι για να αρχίσει να ψήνετε και συγχρόνως τυλίγουμε, συνεχίζουμε αυτή τη διαδικασία μέχρι να τελειώσει η λωρίδα. Όλα αυτά πρέπει να γίνουν με γρήγορες και επιδέξιες κινήσεις για να πάρει σχήμα το φύλλο πριν ψηθεί. Το τοποθετούμε σε σουρωτήρι για να στραγγίξει το λάδι και συνεχίζουμε.
Βήμα 4ο
Αφού τελειώσουμε, ετοιμάζουμε το σιρόπι. Βράζουμε σε μια κατσαρόλα το νερό, το μέλι και τη ζάχαρη για περίπου 10 λεπτά μέχρι να δέσει. Αφήνουμε το σιρόπι να κρυώσει.
Βήμα 5ο
Παίρνουμε (ένα-ένα) τα ξεροτήγανα και τα βουτάμε στο σιρόπι, να σιροπιαστούν καλά και από τις δυο πλευρές. Τα τοποθετούμε ξανά σε σουρωτήρι. Τέλος, τα πασπαλίζουμε με την κανέλλα και το σουσάμι, αφού πρώτα τα έχουμε ανακατέψει μαζί.