Πόσες φορές σας έχουν ρωτήσει πώς είστε, και η απάντησή σας αυτομάτως είναι ότι είστε «καλά», όταν στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο δεν ισχύει;
Οι πρωτόγνωροι καιροί αρχίζουν να μοιάζουν με τη νέα κανονικότητα. Με τις μετοχές να πέφτουν και την απειλή της ύφεσης να διαφαίνεται, πολλοί από εμάς αγωνιζόμαστε. Κανείς δεν μένει ανέγγιχτος, είτε προσπαθεί να ηγηθεί μιας ομάδας μέσα σε αβέβαιες συνθήκες, είτε αγωνιά για το αν θα εξαφανιστούν τα συνταξιοδοτικά του κεφάλαια, είτε ανησυχεί για την ασφάλεια της εργασίας του.
Αυτό που χρειαζόμαστε για να ξεπεράσουμε αυτές τις περιόδους είναι η κοινωνική υποστήριξη. Αλλά για να τη λάβουμε, πρέπει να σταματήσουμε να «ενεργούμε επιφανειακά» ή να αισθανόμαστε πιεσμένοι να βάλουμε ένα χαρούμενο πρόσωπο. Αυτός είναι ο λόγος που απαντάμε στο ερώτημα «πώς είσαι;» με ένα άμεσο «καλά!», ακόμα και όταν στην πραγματικότητα δεν είμαστε καθόλου καλά.
Είναι διαδεδομένο στους χώρους εργασίας σε όλο τον κόσμο. Αλλά με την πάροδο του χρόνου, έχει εξαπλωθεί και στις προσωπικές μας σχέσεις και κοινότητες. Δεκαετίες ερευνών έχουν διαπιστώσει ότι η επιφανειακή συμπεριφορά βλάπτει την ψυχική υγεία, την απόδοση στον χώρο εργασίας και τις σχέσεις. Πρέπει να σταματήσουμε να προσποιούμαστε ότι όλα είναι εντάξει.
Οι δύσκολες στιγμές της ιστορίας παρουσιάζουν επίσης ευκαιρίες για αλλαγή. Τι θα γινόταν αν επιλέγαμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη στιγμή για να αλλάξουμε τους κανόνες και να δημιουργήσουμε μια κουλτούρα όπου οι άνθρωποι θα αισθάνονται ασφαλείς να είναι ανοιχτοί για το πώς αισθάνονται πραγματικά;
Ο καθένας από εμάς έχει τη δύναμη να βοηθήσει με μια ειλικρινή απάντηση στο «πώς είσαι;» κάθε φορά. Ακολουθούν μερικοί τρόποι για να ξεκινήσετε.
Οι ειλικρινείς απαντήσεις που μπορείτε να δώσετε στο ερώτημα «πώς είσαι;»
1. «Γεια σου, ευχαριστώ που ρωτάς. Πώς είμαι; Χμμ… Αυτή τη στιγμή αισθάνομαι…»
Αν η επιφανειακή συμπεριφορά έχει γίνει δεύτερη φύση σας, δοκιμάστε αυτή τη χρήσιμη τεχνική για να επεξεργαστείτε την ερώτηση και να σκεφτείτε την απάντησή σας δυνατά. Αυτό θα «εκτροχιάσει» το ένστικτό σας από το να απαντήσετε αμέσως με το «Είμαι μια χαρά! Κι εσύ;» και θα σας βοηθήσει να εξασκηθείτε στην ενδοσκόπηση, για να εντοπίσετε τι πραγματικά αισθάνεστε.
2. «Στην πραγματικότητα, είμαι λίγο αγχωμένος»
Σκεφτείτε το ως έναν τρόπο να βουτήξετε το δάχτυλο του ποδιού σας στην πισίνα της ευαλωτότητας, χωρίς να πηδήξετε μέσα. Με μια σύντομη, ειλικρινή δήλωση, μοιράζεστε τα συναισθήματά σας, αλλά αποφεύγετε να αποκαλύψετε ευαίσθητες πληροφορίες.
Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε φράσεις όπως: «Αυτή τη στιγμή, αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση για να απαντήσω!», «Από πού να ξεκινήσω;».
Μετά από αυτή σας την απάντηση, παρακολουθήστε πώς θα ανταποκριθούν οι συνομιλητές σας. Αν γίνετε μάρτυρες περιέργειας ή ενδιαφέροντος, αυτό είναι σημάδι ότι είστε ασφαλείς για να μπείτε λίγο πιο βαθιά.
3. «Νιώθω σαν να βρίσκομαι σε ταινία τρόμου! Προσπαθώ συνεχώς να την κλείσω, αλλά δεν τα καταφέρνω»
Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να κάνουν ανοιχτές συζητήσεις για τα συναισθήματα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν νοιάζονται για εσάς ή ότι δεν θέλουν να ξέρουν πώς πραγματικά τα πάτε.
Το χιούμορ είναι ένας χρήσιμος τρόπος για να μεταφέρετε την εσωτερική σας κατάσταση, εξασφαλίζοντας, παράλληλα, ότι κάποιος είναι σε θέση να παραμείνει παρών για εσάς. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε να χρησιμοποιήσετε μεταφορές ή διάσημα αποφθέγματα, όπως «Νιώθω ότι χρειάζομαι επανεκκίνηση», «Χιούστον, έχουμε ένα πρόβλημα: είμαι εξαντλημένος».
4. «Μπορώ να είμαι ειλικρινής μαζί σου; Αγωνίζομαι αυτή τη στιγμή»
Ξεκινώντας με αυτή την ερώτηση που ζητάει άδεια, δίνετε στο άλλο άτομο το σύνθημα ότι πρόκειται να σπάσετε το κοινωνικό σενάριο. Τον καλεί να εστιάσει εκ νέου την προσοχή του σε εσάς και να προετοιμαστεί για να δεχτεί τα συναισθήματά σας, αυξάνοντας την πιθανότητα να είναι σε θέση να ανταποκριθεί με υποστηρικτικό τρόπο.
5. «Αισθάνομαι ταυτόχρονα αγχωμένος/η και ευγνώμων»
Μελέτες δείχνουν ότι συχνά νιώθουμε διαφορετικά συναισθήματα ταυτόχρονα, ωστόσο δεν το αναγνωρίζουμε συχνά αυτό στις συζητήσεις μας. Χρησιμοποιήστε αυτή την απάντηση για να εξομαλύνετε τη συναισθηματική πολυπλοκότητα.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια παρόμοια απάντηση για να γιορτάσετε ό,τι σας πηγαίνει καλά, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα μεγαλύτερες προκλήσεις. Για παράδειγμα: «Είμαι πραγματικά ενθουσιασμένος επειδή μόλις έμαθα ότι βρήκα τη δουλειά που ήθελα, πράγμα που με κάνει να αισθάνομαι ένοχος, επειδή τόσοι πολλοί άνθρωποι αγωνίζονται αυτή τη στιγμή».
6. «Ειλικρινά, έχω τόσα πολλά στο μυαλό μου. Θα ήθελα πολύ να κάνουμε μια πραγματική κουβέντα όπου και οι δύο θα μοιραστούμε πώς τα πάμε πραγματικά. Είσαι έτοιμος γι’ αυτό;»
Έχει γίνει εκπληκτικά εύκολο να αποφεύγουμε να κάνουμε βαθύτερες συζητήσεις. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτή τη φράση στις υπάρχουσες σχέσεις σας ως έναν τρόπο για να ενισχύσετε το δεσμό σας. Δημιουργεί χώρο και για τους δυο σας για να ακουστείτε και να εντοπίσετε πώς μπορείτε να υποστηρίξετε καλύτερα ο ένας τον άλλον. Αυτό είναι πολύ ισχυρό.
Ανοίξτε την πόρτα σε ουσιαστικές συζητήσεις
Όσο πιο ειλικρινείς είμαστε πρόθυμοι να είμαστε με τους ανθρώπους στη ζωή μας, τόσο περισσότερο χώρο δημιουργούμε για να κάνουν το ίδιο και οι άλλοι. Η ειλικρίνεια ανοίγει την πόρτα για να πάρουμε περισσότερα από αυτά που χρειαζόμαστε, είτε πρόκειται για καλοσύνη, ενθάρρυνση, βοήθεια, ή την απλή -αλλά κρίσιμη- γνώση ότι δεν αντιμετωπίζετε μόνοι σας αυτές τις προκλήσεις.
Και την επόμενη φορά που θα ρωτήσετε κάποιον άλλον «πώς είσαι;», σταματήστε τον εαυτό σας και δοκιμάστε μια διαφορετική ερώτηση αντ’ αυτού, όπως «τι σε απασχολεί τελευταία;» ή ακόμα και «πώς είσαι, αλήθεια;».