Καινοτόμες διαχειριστικές πρακτικές για την προστασία της υγείας των ψαριών και των καταναλωτών αναπτύσσουν επιστήμονες του ΕΛΚΕΘΕ.
Η αειφόρος ανάπτυξη των ιχθυοκαλλιεργειών απαιτεί την αντικατάσταση μέρους του ιχθυάλευρου που χρησιμοποιείται στις ιχθυοτροφές, με μεγαλύτερες ποσότητες προϊόντων φυτικής προέλευσης. Όπως και σε όλες τις ζωοτροφές, αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος παρουσίας μυκητών στις πρώτες ύλες, με αρνητικά αποτελέσματα στην υγεία των ψαριών. Το πρόγραμμα ΜΥΚΟΤΟΞΙΝΕΣ εντάχθηκε πρόσφατα στην Ενωσιακή Προτεραιότητα 2 «Προαγωγή της περιβαλλοντικά βιώσιμης, αποδοτικής ως προς τη χρήση των πόρων, καινοτόμου, ανταγωνιστικής και βασιζόμενης στη γνώση υδατοκαλλιέργειας» του Ε.Π. «ΑΛΙΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΑΣ 2014-2020» υπό την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Ε.Π. Αλιείας και Θάλασσας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Στο πρόγραμμα, που συντονίζει το Τμήμα Γεωπονίας, Ιχθυολογίας & Υδάτινου Περιβάλλοντος της Σχολής Γεωπονικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) συμμετέχει ως εταίρος στο έργο, με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 382.692€. Επιστημονικός υπεύθυνος του είναι o διευθυντής Ερευνών Δρ. Ρήγος Γεώργιος, από το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών (ΙΘΑΒΒΥΚ), και στη σύμπραξη συμμετέχει επίσης η εταιρία Αφοί ΜΑΝΤΕ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ ΑΕ.
Το πρόγραμμα ΜΥΚΟΤΟΞΙΝΕΣ αποσκοπεί να αναδείξει του πρόβλημα της πιθανής ύπαρξης των μυκοτοξινών στις ιχθυοτροφές και των επιπτώσεων που μπορεί να προκαλούν στην υγεία και στην ανάπτυξη των εντατικά εκτρεφόμενων μεσογειακών ψαριών. Καθώς η αναγκαιότητα αντικατάστασης του ιχθυάλευρου οδηγεί σε όλο και μεγαλύτερη συμμετοχή προϊόντων φυτικής προέλευσης στις ιχθυοτροφές, η πιθανότητα παρουσίας μυκήτων αυξάνεται. Η διερεύνηση της προσβολής των ιχθυοτροφών με μύκητες, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη ενός συστήματος συνεχούς επιτήρησης για την παρακολούθηση των παραγομένων μυκοτοξινών, το οποίο είναι απαραίτητο προκειμένου να υπάρχει μία συνεχής εκτίμηση του κινδύνου, δίνει τη δυνατότητα άμεσης παρέμβασης με τη χρήση ειδικών μυκοδεσμευτικών διατροφικών παραγόντων.
Προκειμένου να επιτευχθεί ο εφαρμοσμένος χαρακτήρας της μελέτης, έχουν τεθεί επιμέρους στόχοι που σχετίζονται με την ανάπτυξη καινοτόμου πρωτοκόλλου ανίχνευσης και μέτρησης των μυκοτοξινών, την εκτίμηση της υφιστάμενης κατάστασης των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή των ιχθυοτροφών, την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας μυκοδεσμευ- τικών διατροφικών παραγόντων και τη μελέτη των επιπτώσεων των μυκοτοξινών στην υγεία και στην ανάπτυξη των εντατικά εκτρεφόμενων ιχθύων.
ΙΘΑΒΒΥΚ
Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας & Υδατοκαλλιεργειών (ΙΘΑΒΒΥΚ) είναι ένα από τα τρία ινστιτούτα του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) με έδρα το Ηράκλειο Κρήτης και εγκαταστάσεις στην Ανάβυσσο Αττικής και Σούδα, Χανίων. Με προσωπικό 120 άτομα και 27 τακτικούς ερευνητές, δραστηριοποιείται στη θαλάσσια βιοποικιλότητα, γενετική και γονιδιωματική και τις υδατοκαλλιέργειες.