Μιλώντας για ευφυΐα στο ζωικό βασίλειο, ενστικτωδώς σκεφτόμαστε πρωτεύοντα που επικοινωνούν με τους ανθρώπους, φάλαινες που θρηνούν τα μικρά τους ή κοράκια που λύνουν γρίφους.
Ωστόσο, όπως καταδεικνύουν έρευνες, στο άτυπο αυτό «μπρα ντε φερ» νοημοσύνης και αντίληψης, τα μηρυκαστικά είναι εξαιρετικά… αδικημένα.
Κι όμως, πρόβατα, κατσίκες, αλπακά μαθαίνουν, θυμούνται, έχουν αίσθηση του κόσμου γύρω τους.
Τα ευρήματα των ερευνών δείχνουν πως δεν είναι απλώς υποτιμημένες οι γνωστικές τους ικανότητες, αλλά και ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των ειδών.
Από τα συγκεκριμένα τρία ζώα, οι κατσίκες βγαίνουν… νικήτριες, αφού ξεπέρασαν τα πρόβατα και τα αλπακά σε δοκιμασίες μνήμης και επίλυσης προβλημάτων.
Τα πρώτα τεστ επικεντρώθηκαν στη χωρική μνήμη, την ικανότητα του εγκεφάλου να αποθηκεύει και να θυμάται. Στην άγρια φύση, πρόκειται για σημαντική επιδεξιότητα επιβίωσης – καθώς τα ζώα πρέπει να είναι σε θέση να θυμούνται πού θα βρουν νερό, τροφή ή ασφαλές καταφύγιο.
To πείραμα
Η Μέγκαν Κουέιλ, επικεφαλής της νέας έρευνας και υποψήφια διδάκτωρ στο Ινστιτούτο Βιολογικών, Περιβαλλοντικών και Αγροτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Aberystwyth, έκρυψε την τροφή σε διάφορους κουβάδες σε μία φάρμα, αλλάζοντάς τους θέση τακτικά, ώστε να διαπιστώσει πόσο γρήγορα και με τι ακρίβεια θα μπορούσαν τα τρία είδη μηρυκαστικών να την εντοπίσουν ξανά.
Οι κατσίκες φάνηκε να επιδεικνύουν την ισχυρότερη χωρική μνήμη, βρίσκοντας την τροφή πιο γρήγορα και κάνοντας λιγότερα λάθη από τα υπόλοιπα. Τα πρόβατα είχαν επίσης καλές επιδόσεις, αν και έκαναν περισσότερα λάθη από τις κατσίκες. Τα αλπακά, ωστόσο, δυσκολεύονταν να ολοκληρώσουν τη δοκιμασία εντός συγκεκριμένου χρονικού ορίου.
Η ισχυρότερη αυτή χωρική μνήμη στις κατσίκες ίσως συνδέεται με την εξελικτική τους ιστορία. Καθώς στο πέρασμα των χιλιετιών προσαρμόστηκαν να αναζητούν τροφή σε μεγάλα, βραχώδη και δύσβατα τοπία, πιθανότατα ανέπτυξαν μια έντονη μνήμη ώστε να μπορούν να εντοπίζουν τα πλούσια βοσκοτόπια και να επιστρέφουν σε αυτά.
Το δεύτερο πείραμα
Η δεύτερη μελέτη –που χρονικά προηγείτο της προηγούμενης– εστιαζόταν σε πιο σύνθετες γνωστικές δεξιότητες, όπως στην ύπαρξη και στο μέγεθος αντικειμένων, στην αριθμητική ικανότητα και την κατηγοριοποίηση – όλα βασικής σημασίας για την κατανόηση ενός κόσμου.
Σε αυτό το πείραμα, η Κουέιλ τοποθέτησε τροφή κάτω από ένα φλιτζάνι, προσθέτοντας στην «εξίσωση» άδεια κύπελλα και αλλάζοντας τη θέση τους, ώστε τα ζώα να χρειαστεί να εντοπίσουν το κρυμμένο «σνακ».
Οι κατσίκες και πάλι θριάμβευσαν σε αυτή τη δοκιμασία. Εδειξαν υψηλότερη επίγνωση της μονιμότητας ενός αντικειμένου σε σχέση με τα πρόβατα και τα αλπακά, επιδεικνύοντας την ικανότητα να ανασυνθέτουν νοητικά πού ήταν κρυμμένο το αντικείμενο.
Σε άλλες εργασίες, και τα τρία ζώα μπορούσαν να διακρίνουν τη διαφορά μεταξύ μεγαλύτερων και μικρότερων ποσοτήτων τροφής – επιλέγοντας συνήθως το δοχείο με τη μεγαλύτερη. Αλλά στο τασκ της ομαδοποίησης αντικειμένων με παρόμοια σχήματα, όλα τους δυσκολεύτηκαν.
Εξυπνότερα απ’ ό,τι πιστεύαμε
Οι δύο αυτές μελέτες θέτουν εν αμφιβόλω την επικρατούσα πεποίηθηση πως τα θηλαυστικά αυτά υστερούν διανοητικά.
«Κάθε είδος έχει διαφορετικές δυνάμεις. Αλλά η έρευνά μου δείχνει ότι οι κατσίκες κατανοούν, θυμούνται και επεξεργάζονται πληροφορίες με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στις ικανότητες όπου εξετάστηκαν από ό,τι τα πρόβατα και τα αλπακά», λέει η Κουέιλ.
Πηγή: kathimerini.gr