Με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2023 τιμήθηκαν χθες οι επιστήμονες Πιέρ Αγκοστινί (Γαλλία), Φέρεντς Κράους (Ουγγαρία/Αυστρία) και Αν Λ’Ουιγιέ (Γαλλία/Σουηδία) για τις εργασίες τους πάνω στη μετακίνηση των ηλεκτρονίων στο εσωτερικό ατόμων και μορίων.
Οι ερευνητές βραβεύτηκαν επειδή «δημιούργησαν εξαιρετικά βραχείς παλμούς φωτός που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να μετρηθούν οι ταχείες διαδικασίες στη διάρκεια των οποίων τα ηλεκτρόνια μετακινούνται ή αλλάζουν ενέργεια», ανέφερε στη Στοκχόλμη η Σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών, που απονέμει το βραβείο.
Οι εργασίες των τριών φυσικών «επέτρεψαν να εξερευνηθούν διαδικασίες οι οποίες ήταν τόσο ταχείες ώστε ήταν προηγουμένως αδύνατο να παρακολουθηθούν», πρόσθεσε η επιτροπή.
Οι τρεις φυσικοί κατάφεραν να δημιουργήσουν παλμούς φωτός της τάξης του πεντάκις εκατομμυριοστού του δευτερολέπτου. «Ένα πεντάκις εκατομμυριοστό του δευτερολέπτου είναι τόσο βραχύ ώστε υπάρχουν τόσα τέτοια μέσα σ’ ένα δευτερόλεπτο όσα δευτερόλεπτα έχουν περάσει από τη γέννηση του σύμπαντος», αναφέρει η Σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών.
Σύμφωνα με την Ακαδημία, το έργο των τριών επιστημόνων έδωσε στην ανθρωπότητα νέα εργαλεία για να εξερευνήσει τον κόσμο των ηλεκτρονίων μέσα στα άτομα και τα μόρια, με εφαρμογές σε τομείς όπως η ηλεκτρονική και οι ιατρικές διαγνώσεις.
Η Αν Λ’Ουιγιέ, η οποία διδάσκει στο πανεπιστήμιο του Λουντ στη Σουηδία, είναι η πέμπτη γυναίκα από το 1901 που τιμάται με το Νόμπελ Φυσικής.
Η ίδια εξήγησε σήμερα πως δέχθηκε το τηλεφώνημα της επιτροπής του βραβείου την ώρα που παρέδιδε ένα μάθημα.
«Είμαι πολύ συγκινημένη, δεν υπάρχουν πολλές γυναίκες που έχουν πάρει το βραβείο, συνεπώς είναι πολύ πολύ ιδιαίτερο», αντέδρασε.
Ο Πιέρ Αγκοστινί είναι καθηγητής στο πολιτειακό πανεπιστήμιο του Οχάιο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Φέρεντς Κράους είναι διευθυντής του Ινστιτούτου Μαξ Πλανκ στη Γερμανία.
Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο το οποίο αυξήθηκε φέτος σε 11 εκατομμύρια κορώνες Σουηδίας (950.000 ευρώ).
Το Νόμπελ Φυσικής είναι το δεύτερο βραβείο Νόμπελ που ανακοινώνεται αυτή την εβδομάδα, αφού η ουγγαρέζα επιστήμονας Καταλίν Κάρικο και ο αμερικανός συνάδελφός της Ντρου Γουάισμαν τιμήθηκαν χθες, Δευτέρα, με το Νόμπελ Ιατρικής για τις εργασίες τους στον τομέα των εμβολίων του αγγελιοφόρου RNA τα οποία αποδείχθηκαν αποφασιστικής σημασίας στη μάχη κατά της Covid-19.