«Ξενώνας Ιωάννης Παπαμαστοράκης» και «Kylafis Lecture».
Αυτές είναι οι δύο βασικές αποφάσεις του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας και του Αστεροσκοπείου του Σκίνακα, που αποφάσισαν να αναγνωρίσουν την καθοριστικής σημασίας προσφορά των ομότιμων καθηγητών του Τμήματος Φυσικής Νικόλαο Κυλάφη και Ιωάννη Παπαμαστοράκη στην ανάπτυξη της αστροφυσικής στο Τμήμα Φυσικής και το ΙΤΕ.
Προσφορά η οποία είχε μεταξύ άλλων ως αποτέλεσμα τη δημιουργία και επιτυχημένη λειτουργία εδώ και 35 έτη του Αστεροσκοπείου Σκίνακα καθώς και την πρόσφατη ίδρυση του Ινστιτούτου Αστροφυσικής στο ΙΤΕ.
Κατά συνέπεια:
α) Το Πανεπιστήμιο Κρήτης θα ονομάσει τον ξενώνα του Αστεροσκοπείου Σκίνακα σε “Ξενώνα Ιωάννης Παπαμαστοράκης”.
β) Το Ινστιτούτο Αστροφυσικής ΙΤΕ δημιουργεί τον ετήσιο θεσμό “Kylafis Lecture”.
Σημειώνεται ότι ο κ. Παπαμαστοράκης, εδώ και 35 χρόνια έχει διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο προκειμένου να διασφαλιστεί η επιτυχημένη συνεργασία όλων των φορέων – Πανεπιστήμιο Κρήτης, Δήμος Ανωγείων, Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, Ινστιτούτο Max Planck – προς τον κοινό αυτό στόχο: τη δημιουργία και συνεχή βελτίωση της μοναδικής αυτής ερευνητικής και εκπαιδευτικής υποδομής της χώρας μας.
Μιας υποδομής η οποία έχει συνεισφέρει στη συγγραφή 13 διδακτορικών διατριβών, 230 άρθρων σε επιστημονικά περιοδικά με κριτές, καθώς και στην εκπαίδευση δεκάδων προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του Πανεπιστημίου μας.
Στο αστεροσκοπίο του Σκίνακα μάλιστα, καθηγητές και φοιτητές όχι μόνο από το Πανεπιστήμιό Κρήτης, αλλά και από άλλα ερευνητικά ιδρύματα της Ελλάδος και του εξωτερικού φιλοξενούνται δωρεάν κατά την περίοδο των αστρονομικών παρατηρήσεών τους, με τον κ. Παπαμαστοράκη.
«Αφενός αναδεικνύεται με το όνομά του η Κρητική φιλοξενία και η στήριξη της πολυπολιτισμικότητας η οποία υπήρξε καθοριστικής σημασίας στην πολιτιστική και τεχνολογική ανάπτυξη της Κρήτης δια μέσου των αιώνων, αλλά και των επιτυχιών του ίδιου του Πανεπιστημίου μας τα τελευταία 40 χρόνια» αναφέρει μεταξύ άλλων σε κείμενο του ο διευθυντής του Αστεροσκοπίου δρ. Βασίλης Χαρμανδάρης για να προσθέσει:
«Αφετέρου, η πράξη αυτή επιδεικνύει ότι το Πανεπιστήμιο Κρήτης αναγνωρίζει την ουσιαστική ανιδιοτελή προσφορά των μελών της κοινότητάς του και θα αποτελέσει ευγενές κίνητρο για ανάλογες πρωτοβουλίες και από τις νεότερες γενιές».
Αναφέρεται επίσης σχετικά με τον κ. Κυλάφη, ότι είναι ο επιστήμονας που στηριζόμενος στην ποιότητα του επιστημονικού έργου του και με τα βιώματα του στα καλύτερα ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια του εξωτερικού είχε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της ομάδας αστροφυσικής στην Κρήτη.
«Νομίζω ότι αξίζει να σημειωθεί ότι ο ίδιος προσωπικά και από τις διάφορες θεσμικές θέσεις στις οποίες υπηρέτησε το Πανεπιστήμιο Κρήτης συνεισέφερε στην προσέλκυση, ειδικά πρόσφατα, πολύ ικανών συναδέλφων στο Τμήμα Φυσικής» υποστηρίζει ο δρ. Χαρμανδάρης για να προσθέσει:
«Επιπλέον, είμαι στην ευχάριστη θέση να σας ενημερώσω ότι για το 2019 αποδέχθηκε τον τίτλο και θα μας επισκεφθεί μέχρι το τέλος του έτους, ως ο πρώτος «Kylafis Lecturer», o διακεκριμένος καθηγητής Rashid Sunyaev, διευθυντής του Max Planck Institute for Astrophysics στο Μόναχο, από το 1996.
Ο κ. Sunyaev έχει συνεισφέρει σε μεγάλο αριθμό θεμελιωδών ανακαλύψεων σε θέματα θεωρητικής αστροφυσικής και κοσμολογίας, το πιο γνωστό εκ των οποίων ίσως είναι το φαινόμενο «Sunyaev-Zeldovich».