Κατάφεραν να σταθούν αχέρωγα για αιώνες, ακόμα και για χιλιάδες χρόνια, και τώρα απειλούνται από την κλιματική αλλαγή, τα ακραία καιρικά φαινόμενα και τις φυσικές καταστροφές. Τα παραπάνω θέτουν σε κίνδυνο την ακεραιότητα των μνημείων, των αρχαιολογικών χώρων και των πολιτιστικών τοπίων και έτσι η προστασία και η διαφύλαξή τους αποτελούν αντικείμενο έρευνας μείζονος σημασίας.
Στο πλαίσιο αυτό, το ΙΤΕ συμμετέχει στο Ευρωπαϊκό έργο HERACLES (“HEritage Resilience Against CLimate Events on Site”), το οποίο έχει ως στόχο τον σχεδιασμό και την προώθηση συστημάτων που θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες προστασίας των μνημείων της Πολιτισμικής Κληρονομιάς έναντι των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Το έργο, το οποίο στοχεύει σε μια ολιστική και διεπιστημονική προσέγγιση, θα συμβάλει επίσης στην εφαρμογή οδηγιών και πρωτοκόλλων όχι μόνο για μια μακροπρόθεσμα βιώσιμη διατήρηση των μνημείων της Πολιτισμικής Κληρονομιάς αλλά και για τη γενική διαχείριση των κινδύνων.
Οι μεθοδολογίες και οι στρατηγικές που θα χρησιμοποιηθούν στοχεύουν στη βελτίωση της συνειδητοποίησης της κοινωνικής και πολιτιστικής αξίας των μνημείων της Πολιτισμικής Κληρονομιάς από τις διαφορετικές κοινότητες. Επίσης σημαντικές δραστηριότητες του έργου HERACLES είναι η δικτύωση και η ανταλλαγή γνώσης και εμπειριών.
Ημερίδα με θέμα «Η επίδραση της κλιματικής αλλαγής στα μνημεία, οι επιπτώσεις του έργου HERACLES σε κοινωνικό, πολιτιστικό και οικονομικό επίπεδο» πραγματοποιείται σήμερα από τις 9 το πρωί ως τη 1 το μεσημέρι στο Πολιτιστικό και Συνεδριακό κέντρο του Δήμου Ηρακλείου. Η εκδήλωση διοργανώνεται από Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) και το Εθνικό Ερευνητικό κέντρο (CNR) της Ιταλίας.
Στην ημερίδα, η οποία είναι ανοιχτή στο κοινό, θα παρουσιαστεί η πορεία του ερευνητικού έργου καθώς και η δράση του Υπουργείου Πολιτισμού αναφορικά με την προστασία των μνημείων από την επίδραση της κλιματικής αλλαγής από εκπροσώπους των διευθύνσεων Συντήρησης και Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης έχει ως εξής:
09:00-09:30 Χαιρετισμοί.
Β. Συθιακάκη, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηρακλείου (ΕφΑΗ).
Εκπρόσωπος από την Περιφέρεια Κρήτης Εκπρόσωπος από τον Δήμο Ηρακλείου 09:30-09.55 To πρόγραμμα Heracles: αντικείμενο και G. Padeletti, Συντονίστρια του έργου “ΗΕΡΑCLES, Ερευνητικό Κέντρο CNR.
09:55-10:10 Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά και την οικονομία Ν. Καμπάνης, διευθυντής Ερευνών, ΙΥΜ - ΙΤΕ.
10:10- 10:25 Φορητά συστήματα & μεθοδολογίες ανάλυσης που αναπτύσσονται στο HERACLES για την επιτόπια παρακολούθηση επιφανειακών αλλαγών στα μνημεία.
Π. Πουλή, Ερευνήτρια ΙΗΔΛ - ΙΤΕ.
10:25 -10:45 Πολιτιστική Κληρονομιά και κοινωνικοοικονομικά οφέλη στο πλαίσιο του έργου HERACLES.
Α. Το ανάκτορο της Κνωσού
Ε. Καβουλάκη, αρχαιολόγος, ΕφΑΗ, Ε. Πολiτάκη, συντηρήτρια, ΕφΑΗ, Γ. Αλεξανδράκης, ερευνητής ΙΥΜ - ΙΤΕ.
Β. Το ενετικό φρούριο “Rocca a mare” (Κούλες). B. Συθιακάκη, Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη, Ε. Κανάκη, Αρχαιολόγος, Προϊσταμένη Τμ. Βυζαντινών & Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, Γ. Κατσαλής, Αρχαιολόγος, Κ. Γεωργαλή, Αρχιτέκτων, Κ. Πατεδάκης, Προϊστάμενος Τμ. Συντήρησης, Α. Ψαρουδάκη, Συντηρήτρια, ΕφΑΗ.
10.45-11.15 Διάλειμμα
11.15-11.30 Από τα τείχη της πόλης στην πόλη των τειχών.
Ι. Αναστασάκης, Αντιδήμαρχος Δήμου Ηρακλείου.
11.30-11.45 Η συντήρηση – αποκατάσταση μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς υπό την επίδραση της κλιματικής αλλαγής. Ο ρόλος του συντηρητή Π. Πρόκος, Συντηρητής, Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων, Συμβουλευτική Επιτροπή του HERACLES.
11.45-12.00 Πολιτιστική Κληρονομιά και Κλιματική Αλλαγή: Καθεστώς και Ανάγκες Προστασίας Αρχαιολογικών Χώρων & Μνημείων στην Ελλάδα Σ. Σκαρτσή, Αρχαιολόγος, Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, Συμβουλευτική Επιτροπή του HERACLES.
12.00-12.15 Τοπική κοινωνία και συντήρηση: μια συνεχώς αναπτυσσόμενη και πολλά υποσχόμενη σχέση – το παράδειγμα του Martos project Λ. Μ. Ταπίνη, Συντηρήτρια, “Διάδρασις”.
12:15-13:00 Συζήτηση- Λήξη Ημερίδας.
13.00-15.00 Διάλειμμα.
15.00-17.00 Συμμετοχικό εργαστήριο.
Συντονιστές: P. Grifoni, F. Ferri, Γ. Αλεξανδράκης.
- Padeletti, To έργο Heracles: αντικείμενο και στόχοι.
Παράλληλη δράση: συνεδρίαση της Συμβουλευτικής Επιτροπής του HERACLES.