Είχαν όλα τα εχέγγυα να διαπρέψουν στο εξωτερικό, όμως, επέλεξαν να επιστρέψουν στη βάση τους και να συνεχίσουν την έρευνά τους στο ΙΤΕ. Επιστήμονες που άφησαν πίσω τους σημαντικά ιδρύματα του εξωτερικού μιλούν στην «Π» για την επιλογή τους, που επιβεβαιώνει όσα είπε ο πρωθυπουργός στο Ηράκλειο, ότι εδώ το brain drain γίνεται brain gain.
“Υπερτερούμε σε ανθρώπινο δυναμικό”
Ο κ. Ξενοφώντας Δημητρόπουλος, από το Ινστιτούτο Πληροφορικής, γύρισε στην Ελλάδα το 2014 μετά από 12 χρόνια στην Ελβετία και την Αμερική. Όνειρό του ήταν να γυρίσει στην Ελλάδα και να εργαστεί σε ένα ακαδημαϊκό χώρο. «Αυτή η δυνατότητά μου δόθηκε κατά την περίοδο της κρίσης, γεγονός που δεν με αποθάρρυνε και όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια ήταν μία πάρα πολύ καλή επιλογή», αναφέρει. Τονίζει, ακόμα, πως «αν και υστερούμε σε τομείς, όπως η οργάνωση η χρηματοδότηση της έρευνας, η εμπειρία μου είναι ότι υπερτερούμε στο ανθρώπινο δυναμικό, δηλαδή στους ανθρώπους που έχω γύρω μου και ειδικά τους νέους φοιτητές, διδακτορικούς και μεταδιδακτορικές ερευνητές της ομάδας μου (inspire.edu.gr) οι οποίοι έχουν υψηλό κίνητρο και αγάπη για τη δουλειά τους. Τέτοια στοιχεία τα συναντάς λιγότερο πιστεύω στη Βόρεια Ευρώπη».
“Με αστείρευτη δίψα”
Ο κ. Χρήστος Κοζανίτης, από το Ινστιτούτο Πληροφορικής, επέστρεψε από την California, το ιδανικό μέρος να εργαστεί κανείς στην πληροφορική και αιτιολογεί την απόφασή του: “Επέστρεψα διότι βρήκα ως συνεργάτες ανθρώπους παγκόσμιας κλάσης (στην πληροφορική) με αστείρευτη δίψα όχι μόνο για διακρίσεις (αν και έχουν πολλές από αυτές), αλλά και για την παραγωγή τεχνολογίας με άμεσο αντίκτυπο στην κοινωνία και την αγορά», εξηγεί. Ως παράδειγμα παγκόσμιας εμβέλειας αναφέρει ότι η γνωριμία του με τον διευθυντή του εργαστηρίου του, καθ. Μανόλη Κατεβαίνη, έγινε στο Berkeley όπου τιμήθηκε, διότι η διδακτορική του διατριβή πριν από περίπου 30 χρόνια αποτελεί κορυφαίο ορόσημο στην εξέλιξη της τεχνολογίας (από εκεί ξεπήδησε τεχνολογία αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων).
Ως παράδειγμα χειροπιαστού αντικτύπου της δουλειάς του εργαστηρίου του αναφέρει τις δύο με τρεις spinoffs που έχουν δημιουργηθεί πρόσφατα για την άμεση εκμετάλλευση των ερευνητικών του επιτευγμάτων και έχουν προσελκύσει διεθνές ενδιαφέρον.
“Απαιτητική η καθημερινότητα”
Ήταν καθηγητής σε ένα από τα 100 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, στο Πανεπιστήμιο του Exeter στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά το 2015 ο κ. Παναγιώτης Σαρρής εντάχθηκε στους κόλπους του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας. «Το ΙΤΕ ήταν πραγματικά ο μόνος εργασιακός χώρος για τον οποίο θα μπορούσα να αφήσω τη Βρετανία και να επιστρέψω στην Ελλάδα», αναφέρει και προσθέτει ότι τον εξιτάρει η σκέψη ότι με την επιστροφή του θα μπορέσει να προσφέρει στη χώρα του, μέσω της έρευνας του, σε έναν τομέα με πολύ μεγάλη δυναμική και προοπτικές για ανάπτυξη, την αγροδιατροφή.
«Περνώντας την πόρτα του ΙΤΕ έχεις την αίσθηση ότι αλλάζεις χώρα, ότι βρίσκεσαι στην Βρετανία ή στις ΗΠΑ και αυτό είναι κάτι που σε γεμίζει ενέργεια να εργαστείς, να παράξεις και γενικότερα να αντιμετωπίσεις την κρίση όχι σαν κακοτυχία, αλλά σαν μία πρόκληση», περιγράφει και σημειώνει πως, «η εκτός της εργασίας καθημερινότητά της Ελλάδος αποδεικνύεται ιδιαίτερα απαιτητική».
“Μια περίεργη “τρέλα”
Λόγοι προσωπικοί οδήγησαν, κυρίως, τον κ. Σωτήρη Ψιλοδημητρακόπουλο, από το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ, να επιστρέψει στη χώρα μας.
«Όσο όμορφο και να είναι το μέρος στο οποίο βρίσκεσαι, όσο καλή και αν είναι η δουλειά η οποία κάνεις, στο εξωτερικό είσαι πάντα μετανάστης. Δεν έχεις την ίδια αντίληψη για την καθημερινότητα. Δεν μιλάς την ίδια γλώσσα. Η Κρήτη, το Πανεπιστήμιο και το ΙΤΕ πάντα αποτελούσαν για μένα σημαντικό πόλο έλξης, όπως βέβαια και για πολλούς άλλους», αναφέρει. Προσθέτει, ακόμα, ότι «νιώθω ότι στην Κρήτη όλοι έχουμε μια περίεργη παρόμοια “τρέλα”. Είμαστε δεμένοι με έναν περίεργο, ανεξήγητο τρόπο. Έχουμε έναν κοινό σκοπό. Αυτό μου φτιάχνει τη διάθεση. Και είναι γνωστό ότι όλα είναι θέμα διάθεσης. Όσο καλύτερη διάθεση έχεις, τόσο πιο καλά θα τα πας σε ό,τι κάνεις».
“Αριστεία και αξιοκρατία”
Στο ΙΗΔΛ- ΙΤΕ βρήκε ένα περιβάλλον, όπου μπορούσε να συνεχίσει την έρευνα υψηλού επιπέδου, όπως στο εξωτερικό, ένα περιβάλλον που τον έκανε ευτυχισμένο και του δίνει προοπτικές εξέλιξης.
Ο κ. Εμμανουήλ Γλυνός αναφέρει πως «στην Ελλάδα της κρίσης θα ήταν άδικο να γίνουν συγκρίσεις στις εγκαταστάσεις και υποδομές με τις αντίστοιχες του πανεπιστημίου του Μίσιγκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, όπου εργαζόμουν, αλλά η ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού, το υψηλό ερευνητικό επίπεδο, καθώς και η αριστεία και αξιοκρατία που είναι βασικοί και αλληλένδετοι πυλώνες του ινστιτούτου, έχουν δημιουργήσει για εμένα ένα περιβάλλον εφάμιλλο με εκείνου του εξωτερικού, συμβάλλοντας στη συνεχόμενη εξέλιξη μου”.