Η παρούσα σεισμική διέγερση αποτελεί την τελική εκτόνωση των παραμορφώσεων των πετρωμάτων που προκαλούνται από τη μετακίνηση του νοτίου Αιγαίου προς την Αφρική, περίπου 3 εκατοστά κάθε χρόνο, τονίζει μεταξύ άλλων με δηλώσεις του στην «Π» ο Δρ. γεωλογίας και Έφορος Παλαιοντολογίας και Γεωλογίας του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, Χαράλαμπος Φασουλάς.
Όπως εξηγεί, «η προχθεσινή και χθεσινή σεισμική ακολουθία προέρχεται ευτυχώς από έναν σεισμικό χώρο αρκετά μακριά από την Κρήτη και για αυτό οι δονήσεις δεν έγιναν πολύ αισθητές και δεν είχαμε κάποια άλλα προβλήματα, παρόλο που ήταν αρκετά επιφανειακοί. Μετά τον πρώτο σεισμό που έγινε το απόγευμα του Σαββάτου με μέγεθος 6,6 R, μέχρι χθες το πρωί είχαν γίνει 9 μετασεισμοί με μεγέθη πάνω από 4R.
Μάλιστα δύο απ αυτούς ήταν πάνω από 5 και ένας 4,9R. Τέτοιου είδους σεισμοί είναι σχετικά σπάνιοι και ελάχιστες φορές έχουν καταγραφεί από σεισμογράφους. Ουσιαστικά η σεισμική διέγερση ξεκίνησε πολύ κοντά στο σημείο όπου η Αφρικανική πλάκα βυθίζεται κάτω από την πλάκα του Αιγαίου και για αυτό αρχικά προκάλεσε κάποια ανησυχία.
Ο λόγος είναι ότι αρκετοί επιστήμονες συσχετίζουν τους πολύ ισχυρούς σεισμούς που έχουν συμβεί στο παρελθόν στην Κρήτη με μεγέθη από 7,5 R και πάνω, με μετακινήσεις πάνω σε αυτό το όριο. Όμως το πολύ επιφανειακό βάθος και η επακόλουθη σεισμική διέγερση δείχνουν ότι η ακολουθία αυτή συμβαίνει πλέον πάνω στην Αφρικανική πλάκα και ιδιαίτερα στα ιζήματα που καλύπτουν το βυθό της Μεσογείου.
Συνεπώς απομακρύνεται ο όποιος κίνδυνος να ενεργοποιηθεί το σεισμικό τόξο του νοτίου Αιγαίου, το όριο δηλαδή των δυο πλακών, για το οποίο υπάρχουν και άλλες επιστημονικές απόψεις ότι στο μεγαλύτερο του μέρους είναι ασεισμικό, δηλαδή δεν δίνει μεγάλους σεισμούς. Φαίνεται ότι η παρούσα σεισμική διέγερση αποτελεί την τελική εκτόνωση των παραμορφώσεων των πετρωμάτων που προκαλούνται απο τη μετακίνηση του νοτίου Αιγαίου προς την Αφρική, περίπου 3 εκατοστά κάθε χρόνο.
Το μικρό τσουνάμι που παρατηρήθηκε στην περιοχή της Ιεράπετρας είναι αποτέλεσμα του πρώτου σεισμού των 6,6 R, αφού στην ουσία ο σεισμός αυτός ήταν μια μικρογραφία των σεισμών που είχαν γίνει στη Σουμάτρα το 2004 και στην Ιαπωνία το 2011. Σε τέτοιους επιφανειακούς σεισμούς ο πυθμένας της θάλασσας ανασηκώνεται απότομα μετατοπίζοντας όλη τη στήλη του θαλασσινού νερού που τον σκεπάζει και έτσι δημιουργείται το τσουνάμι.
Τσουνάμι μπορεί να προκληθεί επίσης και από υποθαλάσσια κατολίσθηση που ενεργοποιείται από το σεισμό. Θα πρέπει να επισημάνουμε ξανά τη λανθασμένη στάση πολλών συμπολιτών μας που έσπευσαν στην παραλία και μάλιστα αποτύπωσαν το τσουνάμι σε βίντεο και εικόνες.
Τέτοιες στάσεις αποτελούν τεράστιο κίνδυνο και είναι ενάντια στις οδηγίες όλων των επίσημων αρχών. Μπορεί ο σεισμός να έγινε ελάχιστα αισθητός και έτσι να υπήρξε ένα αίσθημα ασφάλειας, αλλά η αίσθηση που μπορεί να έχουμε από έναν σεισμό δεν έχει καμιά σχέση με το πραγματικό του μέγεθος.
Θα μπορούσε κάλλιστα ο σεισμός να ήταν πολύ μεγαλύτερος, σε πολύ μεγαλύτερη απόσταση και το τσουνάμι πολύ πιο ισχυρό και να είχαμε τραγικά αποτελέσματα. Για το λόγο αυτό εάν γίνει σεισμός σχετικά ισχυρός (και σήμερα όλοι από το κινητό μας μπορούμε να μάθουμε σε ελάχιστα λεπτά το μέγεθος) θα πρέπει όλοι να απομακρυνθούν άμεσα από την παραλία. Τέτοιοι κίνδυνοι από ισχυρά τσουνάμι έχουν καταγραφεί πολλές φορές στη Μεσόγειο».